Blog

Plechtige vesperdienst en bezoek aan het orthodox klooster
van de Geboorte van de Moeder Gods te Asten

Op zaterdagavond bracht Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos een bezoek aan het Orthodox Klooster van de Geboorte van de Moeder Gods te Asten. Daar werd er een plechtige vesperdienst gevierd, voorgegaan door Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch. Heel veel orthodoxe priesters en gelovigen uit Nederland maar ook uit België kwamen van her en der om deze bijzondere viering bij te wonen.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos en Z.E. Metropoliet Athenagoras van België en Moeder Maria, Higoumena van het klooster van Asten

Dit jaar viert het Klooster de 25^ste verjaardag van zijn stichting, door Moeder Maria. Het was dan ook een bijzonder moment voor het klooster om dit hoog bezoek te mogen hebben.

Tijdens de plechtige vesperdienst met Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos

De gezangen tijdens de vesperdienst werden gezongen in het Nederlands en het Engels door de zusters en enkele gezangen werden gezongen in het Grieks door enkele priesters van ons Aartsbisdom. Het was een heel mooi verzorgde en aangrijpende dienst. Vele gelovigen stonden tot ver buiten, rond de sfeervolle kerk van het klooster.

Op het einde van de dienst verwelkomde eerst onze Metropoliet Athenagoras van België de Oecumenische Patriarch in het klooster en sprak met lovende woorden over het klooster die dit jaar haar 25^ste verjaardag viert. Nadien nam Moeder Maria het woord die tevens de Patriarch verwelkomde en er sprak over haar klooster dat zich bevindt in een wereld waar het geloof zo sterk achteruit gaat.

Tenslotte nam de Oecumenische Patriarch het woord waar hij met veel lovende en bemoedigende woorden sprak voor onze nieuwe Metropoliet, maar ook voor Moeder Maria en haar klooster

Nadien hield Moeder Maria eraan enkele mensen, die op één of andere manier het klooster hebben gesteund en nog steeds steunen, bijzonder te danken.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos overhandigd een geschenk aan Mevrouw de Gravin Schimmelpenning

Waaronder speciaal Mevrouw de Gravin Schimmelpenning die haar gebouwen ter beschikking stelt voor het klooster, alsook enkele weldoeners en mensen die vrijwillig werk hebben verricht in het klooster. Zij ontvingen uit de handen van de Patriarch allen een geschenk en zijn zegen. Nadien gaf de Patriarch nog de zegen aan alle aanwezigen priesters gasten en vele gelovigen.

Voor iedereen had de Patriarch nog een klein icoontje die ze uit zijn handen mochten ontvangen.

Bij het zegenen van de ringen

De avond werd afgesloten met een bezoek aan het klooster waarbij de Patriarch in een klein kapelletje de ringen zegende van twee jonge mensen die weldra zouden huwen. Er werd nog een groepsfoto genomen met de zusters en priesters van het aartsbisdom.

Na een lekkere maaltijd voor een beperkte groep in het klooster was het moment van afscheid aangekomen.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos en Z.E. Metropoliet Athenagoras van België met de zusters van het klooster

Tenslotte wensen wij aan Moeder Maria en haar medezusters onze hartelijke felicitaties bij het 25 jaar bestaan van hun klooster en wensen hen nog vele jaren toe! Ook onze dank en grote waardering voor hun klooster.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos en Z.E. de Metropoliet Athenagoras van België samen met Aartspriester Ignace, Marie-Thérese en Vader Bernard

Voor meer foto’s van dit uitzonderlijk bezoek: KLIK HIER

Bezoek van Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos aan Nederland Van 23 tem 27 april 2014, in de week na Pasen, bracht de Zijne Alheilighied de Oecumenisch Patriarch Bartholomeos – op uitnodiging van de Oud-Katholieke Kerk – een bezoek aan Nederland. Aanleiding was het 125-jarig bestaan van de Unie van Utrecht in september 2014. Tijdens het vier dagen durende bezoek werd een druk programma afgewerkt. De patriarch bezocht koning Willem Alexander, had een onderhoud met minister Timmermans van Buitenlandse Zaken en ontmoette de leiders van de andere kerken. Uiteraard stonden er ook ontmoetingen met de orthodoxe gemeenschappen op het programma.

Aankomst van Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos

Woensdag 23 april 2014 – De Oecumenisch Patriarch van Constantinopel, Bartholomeos I, landde aan het begin van de middag op Schiphol. Om hem te verwelkomen waren Metropoliet Athenagoras van België, Aartsbisschop Joris Vercammen (OKK), Bisschop Dick Jan Schoon (OKK) en de Griekse en Turkse ambassadeurs aanwezig. Het gezelschap logeerde in Utrecht en voor het vervoer had de CNG Net (dochteronderneming van Ballast-Nedam, die zich richt op duurzame mobiliteit) gratis auto’s ter beschikking gesteld voor de gehele duur van het verblijf. De patriarch werd namens de Oud-Katholieke Kerk in de Koninklijke VIP-suite hartelijk toegesproken door de Bisschop van Haarlem, Mgr. dr. Dirk Jan Schoon.

Op de avond van woensdag 23 april werd de Patriarch Bartholomeos ontvangen door de Ambassadeur van Turkije in zijn residentie in Den Haag. De patriarch hield daar een toespraak.

Donderdag 24 april De Patriarch had op donderdag 24 april een intensief programma met een ontmoeting met hoge Joodse rabbijnen, een ontmoeting met de kerkleiders van de Oriëntaalse, Orthodoxe, Anglicaanse en Oud-Katholieke Kerken (OOAOO), die in Nederland samenwerken.

Ondertussen was er een parallelprogramma voor theologiestudenten in de vorm van een masterclass en moest ook de pers nog te woord gestaan worden.

De dag werd afgesloten met de pontificale vespers en de Quasimodolezing in de kathedrale kerk van Sint-Gertrudis te Utrecht. Bij het luidden van de klokken van de Sint-Gertrudis kathedraal, die met nog meer enthousiasme dan gebruikelijk klonken: werd Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos feestelijk ontvangen door Aartsbisschop Joris Vercammen, de bisschop van Haarlem, het Metropolitaans Kapittel en het Collegiaal Bestuur van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland bij de aanvang van de pontificale vespers.

In de viering was een grote vertegenwoordiging van de Oriëntaalse, Orthodoxe en Anglicaanse Kerken aanwezig, die in Nederland samen met de Oud-Katholieken werken aan stuk realisatie van de oecumene. Deze groep, in de wandeling OOAOO genoemd, had reeds in de middag een ontmoeting met de Patriarch.

Te gast waren ook Kardinaal Eijk en Bisschop De Korte van Rooms-Katholieke zijde en de diverse vertegenwoordigers uit de oecumene, waaronder ds. Klaas van der Kamp, secretaris van de Raad van Kerken in Nederland. De officiële dialooggroep van Orthodoxen en Oud-Katholieken is deze dagen bijeen in Amersfoort en was eveneens vertegenwoordigd in de dienst.

Aan de vespers werd muzikaal luister bijgezet door de beide organisten van de kathedraal, het Vesperkoor van de parochie van Den Haag, het Kathedrale koor en de Koorklas van de Buitenschoolse Koorschool Utrecht bij de oud-katholieke kathedraal. En de verzamelde gelovigen lieten zich ook niet onbetuigd: de hymne “Wij groeten u, o dag der dagen” klonk als een klok.

Bisschop Dirk Jan Schoon zong de Vredeslitanie met sonore stem. Aan het slot van de dienst hield Aartsbisschop Joris een korte toespraak, die uitvoerig werd beantwoord door Patriarch Bartholomeos, die vervolgens ook nog een geschenk in de vorm van een wierookvat aanbood. Een dubbele zegen volgde en de kerk liep slechts langzaam leeg.

Veel tijd om te eten hadden de officiële gasten niet, want om 20.00 uur stond de Achtste Quasimodolezing op de rol. Tijdens de maaltijd maakte ook de burgervader van Utrecht nog zijn opwachting om de patriarch te begroeten.

Quasimodolezing

Na de Vespers en een goede maaltijd volgde de Quasimodolezing, een jaarlijkse lezing waarin de Oud-Katholieke Kerk een waardevolle bijdrage levert aan het geestesgoed van kerk, staat en oecumene. Vorig jaar verzorgde voormalig minister Ernst Hirsch Ballin de lezing; dit jaar kreeg hij een eerste exemplaar van de uitwerking in boekvorm.

De patriarch stond als spreker voor in de kerk, achter een katheder. Zijn lichaamstaal was sober, zijn ogen sprankelden. Zijn zwarte pij en hoofddeksel suggereerden stijl en in Nederlandse ogen misschien een zekere stijfheid. Maar wie naar zijn woorden luisterde, hoorde bij tijd en wijle verrassende oneliners die in krantenverslagen niet misstaan. Hij prees de schoonheid van de sterren. De glans nodigt uit tot een kosmische liturgie. We belijden God als Schepper van tegelijk de zichtbare en onzichtbare dingen. Alles overziende kunnen we niet anders dan dankbaar zeggen, dat God alles wonderschoon heeft geschapen. ‘Het is de zonde van Adam, dat hij weigert om de schepping als gift voor communie met God te zien’. En zo is heel de schepping in een soort barensweeën. Zo is er een transfiguratie nodig bij mensen om met de schepping God te verheerlijken en te prijzen.

Bartholomeos heet wel de ‘groene patriarch’. Hij deed de naam eer aan en sprak over de imprint die ieder mens op de aarde achterlaat, waarmee mensen een claim leggen niet alleen op de grondstoffen voor de eigen generatie, maar ook de energie verbruiken van wat God voor een toekomstige generatie heeft bestemd. ‘We moeten prioriteit geven aan Gods gerechtigheid en aan matiging’, aldus de patriarch. Hij vroeg de mensen om de schepping te waarderen als gift door de ogen van de liturgie en het sacrament heen.

Hij werkte vervolgens het begrip ‘eucharistie’ uit en het begrip ‘asset’. Eucharistie komt van dankzegging. Het geeft de diepte weer van de liturgie en de liturgie is als zodanig afschaduwing van heel het leven. Wie de liturgie viert, ziet af van hebzucht en zelfzuchtigheid. Die is geplaatst tegenover consumptie en uitputting. ‘De goederen in de schepping krijgen hun heiligheid terug. Het is niet naar de wil van de Schepper, dat we het zicht kwijtraken op onze buurman. Er is koinonia (communio) nodig’. We mogen ons de aarde niet toeëigenen, we mogen wel in liefde en vreugde de mogelijkheden naar behoefte delen. ‘Een samenleving die de menselijke noden negeert, negeert de noden van God zelf en dat is gelijk aan blasfemie’. Ecologie en economie gaan samen op. De planeet is daarvoor ons huis en die woning is van een ieder. Het is een vorm van arrogantie als we ons delen persoonlijk toeëigenen of als we voorbij gaan aan de noden van een toekomstige generatie.

Oecumenisch Patriarch Bartholomeos noemde de twintigste eeuw de meeste agressieve eeuw die de mensen ooit hebben gekend. Er zijn twee wereldoorlogen geweest en er woedt een derde wereldoorlog tegen het milieu. Er is transitie nodig, metanoia. Een verandering van ‘hebben’ naar ‘zijn’. De mens wordt uitgenodigd tot eucharistisch en ascetisch leven. Er dient sprake te zijn van sacramentele liefde voor de kinderen. Na de patriarch kreeg Prof. Dr. Jan-Peter Balkende het woord, de voormalig minister-president en tegenwoordig partner bij Ernst & Young. Hij beaamde het pleidooi van de patriarch dat er een andere ‘mindset’ nodig is. Hij wees daarbij op de noodzaak van ethische reflectie. Net zoals er een verandering is geweest aan het einde van de negentiende eeuw, toen de paus de encycliek Rerum Novarum uitbracht (1891) en het Sociaal Congres gelanceerd werd. Er was het besef dat er in de industrialisatie iets is scheefgegroeid in de verhoudingen. Datzelfde fenomeen doet zich voor, aldus Balkenende met de grote financiële crisis in het jaar 2007 / 2008. Hij noemde het van belang vanuit waarden te werken, die uitgaan van duurzaamheid en van verantwoordelijkheid. Omdat alles met alles samenhangt, is er een holistische benadering nodig, die zowel financiële als sociale elementen in zich heeft. Hij citeerde Ghandi, die zei dat je er goed aan doet jezelf te verliezen ten dienste van de ander.

Een tweede reflectie was er van Erik Kemink, de CEO van CNG, een dochteronderneming van Ballast-Nedam. Hij vertelde hoe hij praktisch bezig is met duurzame mobiliteit. En hij beaamde de waarde van religie boven die van het bedrijfsleven uit, door elementen van zingeving toe te voegen aan de discussie. De tekst van de lezing (Engels) is hier te vinden. De kathedraal was geheel gevuld en het publiek liet horen de lezingen zeer te waarderen.

Hieronder een beknopt resumé van de lezing van de Patriarch, althans wat een luisteraar ervan is bijgebleven:

1. Onze geloofsbelijdenis begint met ‘ik geloof in de Almachtige Vader, SCHEPPER VAN HEMEL EN AARDE….’ Dus alles is geschapen door God. 2. Omdat alles is geschapen door God, is alles van Hem. We krijgen het tijdens ons leven alleen maar te leen en we moeten tijdens ons leven Zijn schepping bewaren als een goede rentmeester, IN DANKBAARHEID en IN RECHTVAARDIGHEID, om het door te geven aan de volgende generatie, want die heeft ook het recht er gebruik van te maken. In dankbaarheid omdat alles van Hem is; in rechtvaardigheid omdat we haar met onze medemens moeten delen. 3. Want er staat dat toen God alles geschapen heeft, alles GOED was. En daarom moeten we tijdens ons leven ernaar streven om alles GOED te laten blijven, we mogen gebruikmaken en Zijn schepping beter maken, want van God mogen we haar in beheer nemen (Genesis 1). 4. Als orthodoxe christenen denken we over het milieu zoals we de Heilige Liturgie vieren. De Heilige Liturgie, of eucharistie – dit woord komt van het Griekse woord Evcharistia, wat ‘dank’ of ‘dankzeggen’ betekent – is een dienst om onze dankbaarheid voor alles wat Hij geschapen aan te bieden: we offeren brood en wijn, die uit Zijn schepping komen, ter ere van God. Dus we krijgen deze vruchten der aarde van God en in dankbaarheid offeren we deze weer terug aan God. 5. De zogenaamde global warming, de opwarming van de aardse temperaturen, heeft meer negatieve gevolgen voor arme mensen dan voor de rijken onder ons. 6. Om de global warming tegen te gaan is het noodzakelijk om ons een andere mindset eigen te maken, d.w.z. een verandering van je denkpatroonover alles. We moeten ons matigen, zuinig zijn met het gebruikmaken van de bronnen en vruchten der aarde. Dit in tegenstelling tot het consumisme, het extreem gebruikmaken en verkwisten van deze bronnen en vruchten der aarde. Kortom, we moeten onze verantwoordelijkheden nemen om verstandig om te gaan met alles wat de Heer ons gegeven heeft, in dankbaarheid dat we het mogen gebruiken en om deze in goed beheer door te geven aan de volgende generaties. 7. Dat we een goed voorbeeld kunnen nemen aan de monniken die een ascetisch leven leiden. Zo moeten wij ook ons zoveel mogelijkonthouden van de verkwistingvan de bronnen en vruchten der aarde. Dit kan alleen bereikt worden als we dankbaar zijn en goed willen zorgen voor alles wat God ons heeft gegeven hier op aarde. 8. Als Christenen, moeten we solidair zijn met onze minder bedeelde broeders en zusters. Dit is het tweede gebod. Het is een Godslastering indien we dit gebod vergeten uit te voeren! 9. In deze Paastijd, die de christelijke betekenis heeft dat alles herboren wordt na de Opstanding van de Heer (volgens de heilige apostel Paulus: ‘ik ben begraven met Christus en weer met Hem opgestaan’); wordt alles ieder jaar vernieuwd, ook in de natuur. Kijk maar naar buiten: het is lente, alles bloeit weer: neem ze in goed beheer en gebruik ze verstandig! 10. De orthodoxe kerk, in de persoon van zijn voorganger Patriarch Demitrios I, heeft in 1989 een encycliek voor de gehele orthodoxe Kerk doen uitgaan dat de Kerk voortaan de eerste dag van het kerkelijk jaar op 1 september als de’Dag van de bescherming van het millieu’ gaat vieren. 11. De orthodoxe kerk wil, net als het christelijk geloof van de eerste eeuwen, altijd de natuur heiligen ter meerdere glorie van God en in dankbaarheid offeren we voor God. In de orthodoxie zijn er drie kerkelijke feesten die te maken hebben met de “openbaring des Heren” en de ‘heiliging der natuur’:

a. Op het feest van Theofanie op 6/19 januari, zegenen de priesters de wateren der aarde ter nagedachtenis van de doop van Christus in de Jordaan.

b. Op 6 augustus, als we het feest van de Transfiguratie op de Thabor vieren, vieren we dat onze Heer zelf de menselijke natuur geheiligd heeft door Zijn Transfiguratie: Zijn Lichaam en kleding waren toen in lichtverblindende materie veranderd. Zo moeten wij ook streven naar verandering in ons zelf, niet alleen geestelijk, maar ook in ons denkpatroon bij het gebruikmaken van de bronnen der aarde.

c. Natuurlijk het Feest van de Opstanding, Pascha; waar wij, net als de natuur van de winter naar de lente, van de dood ingaan in het Leven! Tot zover het verslag van de Quasimodo-lezing door Zijne Alheiligheid de Oecumenisch Patriarch Bartholomeos de Eerste van Constantinopel op donderdag 24 april 2014 in de Oud-katholieke kathedraal Ste. Gertrudis te Utrecht. Het was allerminst een zeer informatieve lezing. De luisteraar was tot nu toe niet zo betrokken bij dit thema Geloof en Millieu. De lezing van de Patriarch heeft zeker aan het denken gezet, zoals ook de reflectie van Prof. Dr. Jan-Peter Balkenende, oud-premier van Nederland, die de lezing van de Patriarch complementeerde, hier aan bijdroeg.

Vrijdag 25 april 2014 Bezoek aan Den Haag

Op vrijdag 25 april had Patriarch Bartholomeos en zijn gezelschap nogmaals een stevig programma. Allereerst was het tijdig vertrekken uit Utrecht voor de afspraak met de Minister van Buitenlands Zaken Frans Timmermans, die in zijn overvolle weekagenda alleen op vrijdagmorgen om 09.00 uur tijd had om de patriarch te ontvangen. Het gesprek duurde niettemin drie kwartier.

Het volgende programmaonderdeel was de ontmoeting met een brede vertegenwoordiging uit de oecumene in de oud-katholieke kerk aan de Juffr. Idastraat. De Haagse parochianen en pastoor Leen Wijker, die net twee dagen eerder verhuisd was naar Den Haag, hadden geen moeite gespaard om deze ontvangst goed te laten verlopen.

Algemeen Secretaris van de Raad van Kerken, ds. Klaas van der Kamp, had aan dit onderdeel vorm gegeven. Als gespreksleider fungeerde de R.K. bisschop van Rotterdam, Mgr. van den Hende. Het document ‘The Church” van Faith and Order was op de agenda gezet.

Dr. Katja Tolstaja en Prof. dr. Gijsbert van den Brink gaven een korte inleiding. Tolstaja legde uit hoe de orthodoxe kerk enerzijds trouw wil zijn aan de traditie en anderzijds steeds weer voor de uitdaging staat in te gaan op contextuele vragen. Gijsbert van den Brink maakte zich naar goed oecumenisch principe kwetsbaar en stelde de vraag in hoeverre hij zich kan laten bevragen vanuit zijn protestants-orthodoxe traditie, waarin het ‘Sola Scriptura’ centraal staat.

Hij erkende dat er in de eerste eeuwen van de christelijke jaartelling nog geen canon was vastgesteld, dus dat je er ook niet van kunt uitgaan dat die eerste generaties zich op het Sola Scriptura konden beroepen. De facto blijkt er een driehoek van waarden te zijn, dat is de Schrift, maar ook de belijdenis en ook de kerk die elkaar op een goede manier in het spoor houden. Van den Brink is zijn veel verkochte boek ‘Christelijke Dogmatiek’ – geschreven samen met dr. Cees van der Kooi – dan ook niet begonnen met een exposé over de Bijbel, dat komt pas in hoofdstuk 13.

De patriarch sprak zijn waardering uit voor de BEM-rapporten die vooraf gingen aan The Church. De totstandkoming vormde een mijlpaal in de oecumenische geschiedenis. Ook de Church bevat constructieve bouwstenen; tegelijk verwoordde de patriarch zijn moeite met de wat dubbele definiëring die van de kerk wordt gegeven. Enerzijds is de kerk een eschatologische realiteit waarin de kerk participeert in Gods trinitaire soevereiniteit. Anderzijds is de kerk gedefinieerd als een congregatio fidei (gelovige gemeente). De patriarch noemde het een fout (‘failure’) dat deze twee begrippen niet geïntegreerd zijn. Juist als de identiteit van de kerk als eschatologisch wordt verstaan, meende hij, kan ook de noodzaak van transformatie tot zijn recht komen. De eschatologische kerk overschaduwt de historische kerk.

Ontvangst door Koning Willem Alexander In de middag werd de Oecumenisch Patriarch in audiëntie ontvangen door Zijne Majesteit Koning Willem Alexander op Eikenhorst.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos met Z.M. Koning Willem Alexander

De Patriarch had ook behoefte aan wat frisse lucht en liet zich een kort uitstapje naar Schevingen niet ontnemen. Daarna was het terug naar Utrecht voor een gesprek met de aanwezige oud-katholieke bisschopen van de Unie van Utrecht en vervolgens een eenvoudige vesper en een officieel diner aangeboden door het Metropolitaan Kapittel, waarbij de Ambassadeur van Griekenland, de leden van het Collegiaal Bestuur, de voorzitter van de synode, de beide Utrechtse pastores en nog enkele gasten aanwezig waren.

Zaterdag 26 april Ons Dagelijks Brood op Koningsdag

Met als titel “Ons Dagelijks Brood” was op de middag van Koningsdag een bijzonder programma georganiseerd rond de vraagstukken van voedsel, landbouw, duurzaamheid en behoud van de schepping. Grote coördinator was Jan Jorrit Hasselaar (theoloog en econoom), die in samenwerking met de Werkgroep Ecologische Duurzaamheid van de Raad van Kerken, het programma op de Eemlandhoeve in Bunschoten had vorm gegeven.

Op de hoeve van Jan Huijgen en zijn vrouw werd Patriarch Bartholomeos met zijn gezelschap ontvangen. Er werden inleidingen verzorgd door Prof. Dr. Rudy Rabbinge (Wageningen), Prof. Dr. Gert van Dijk (Neijenrode) en Prof. Dr. Erik Borgman (Tilburg) voor een select gezelschap van theologen, wetenschappers en CEO’s.

Tijdens een rondgang door een naburige bedrijf en de Eemlandhoeve zelf konden de aanwezigen de inleidingen verwerken en er daarna op reageren tijdens een Ronde Tafel Conferentie. Het is de intentie om van de inleidingen en lezingen van zowel de Quasimodolezing als deze bijeenkomst een speciale uitgave te maken.

Bron: met toestemming werd de meeste informatie overgenomen van: Web-site: Oud-Katholieke kerk – Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau Web-site: Van de Raad van Kerken in Nederland

Foto’s van de verspers in Utrecht zijn van Rudolf Scheltinga

hiervoor aan allen onze dank.

Z.A. de oecumenische Patriarch Bartholomeos “de Groene Patriarch”

HERDERLIJKE BRIEF VAN ONZE METOPOLIET
ATHENAGORAS VAN BELGIË

– Zijn grote bekommernis voor onze jeugd –

Aan de priesters en diaken en aan de vrome gelovigen van ons heilig Aartsbisdom

Eerwaarde vaders,

Ik richt mij in deze eerste herderlijke brief eerst en vooral tot u om u te groeten, en om u geluk te wensen met het werk dat u uitvoert in de schoot van ons Heilig Aartsbisdom. Ik neem de gelegenheid te baat om u uit te nodigen op een eerste ontmoeting van gebed en gemeenschappelijke gedachtewisseling over een onderwerp van fundamenteel belang: het jongerenpastoraat. Die ontmoeting zal op 1 mei plaats hebben te Vaalbeek, vlakbij Leuven.

We moeten nadenken over onvermijdelijke vragen, waarvan de antwoorden afhangen van ons en van ons pastoraal werk: welke Kerk willen wij doorgeven aan onze kinderen en onze kleinkinderen? Hoe kunnen we de evangelische boodschap, en de rijkdom van onze geestelijke traditie doorgeven aan onze jongeren vandaag? Hoe kunnen we jongeren motiveren om beter aan het kerkleven deel te nemen, waarbij ze zich in hun dagelijks leven meer bewust worden dat ze deel zijn van de Kerk van Christus.

Op de dag van mijn Intronisatie heb ik u reeds mijn voornemen aangekondigd om u op gezette tijden te ontmoeten om ons te herbronnen, na te denken, en om samen te werken rond een welbepaald pastoraal, sociaal of liturgisch thema.

De gelegenheid doet zich die 1^e mei voor, tijdens de “OJB-JOB-dag van gebed en gezelligheid”, waaraan ik graag zou hebben dat u allen deelneemt, samen met tenminste 4 (of zelfs meer) jongeren van uw parochie. Het doel van die dag is enerzijds om elkaar te ontmoeten en om onze kijk op de jeugd uit te wisselen, en anderzijds om de jongeren van onze parochies samen te brengen om naar hen te luisteren, hen te motiveren, hen de bevoorrechte plaats te tonen die ze in de schoot van onze Kerk innemen, en vooral hen te laten proeven van de schoonheid van onze traditie en van het leven in Christus.

Het is onze missie en onze roeping om aan onze jongeren een levende traditie door te geven waarin ze een daadkrachtige geestelijke steun kunnen vinden, die hen zal toelaten het hoofd te bieden aan de angsten en gevaren van het leven.

Samen moeten we de beste manier vinden om hen een stem te geven, naar hen te luisteren, en vooral hen te tonen dat ze behoren tot één grote geestelijke familie.

Onze verantwoordelijkheid bestaat erin om zo te handelen dat onze Kerk een toekomst heeft. Dat kan met veel liefde en aandacht gebeuren. Ik verwacht u dus allemaal op 1 mei, omringd door de jongeren van uw parochies, op het Feest van de Orthodoxe Jeugd in België.
Moge de zegen van Onze Heer Jezus Christus met u en met uw families zijn!

Te Brussel, in het Aartsbisdom, op 11 april 2014

+ Metropoliet Athenagoras van België
Exarch van Nederland en Luxemburg

Onze Metropoliet Athenagoras met de jongeren van onze parochies van Brugge en Oostende

Op uitnodiging van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland brengt Zijne Heiligheid Bartholomeus I, Patriarch van Constantinopel, een bezoek aan Nederland van 23 tot 27 april.

De patriarch houdt op donderdagavond 24 april om 20.00 uur in de Ste Gertrudiskathedraal te Utrecht de Achtste Quasimodolezing met als titel Faith and environment: an inspirational perspective.
Hieraan vooraf gaat een pontificale vesper om 17.30 uur.
Opgave voor de lezing wordt gewenst bij het Bisschoppelijk Bureau (buro@okkn.nl).

Op de 25e april heeft de patriarch een ontmoeting met vertegenwoordigers van de Nederlandse oecumene en op 26 april is een symposium opgezet rond milieu en de wereldvoedselproblematiek.

In het programma is tevens een masterclass voor theologiestudenten voorzien en diverse ontmoetingen, zo wordt de patriarch ook ontvangen door Koning Willem Alexander.

Nadere informatie
De relatie tussen de kerk van het Oosten en Westen is duizend jaar gekenmerkt door twist en verwijdering. Sinds vijftig jaar is er pas weer sprake van toenadering. Het is dan ook niet zo vreemd dat de oecumenisch patriarch in het Westen tamelijk onbekend is. Toch is hij de eerste onder zijns gelijken in de Oosters Orthodoxe Kerk en spiritueel leider van zo’n driehonderd miljoen gelovigen. Formeel is patriarch Bartholomeus I samen met paus Franciscus de eerste man in het christendom.
Van 23-27 april 2014 brengt patriarch Bartholomeus I een officieel bezoek aan de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. Sinds lange tijd zijn er warme banden tussen beide kerken. Het bezoek van de patriarch zal in het teken staan van de verbinding tussen christelijke spiritualiteit en het maatschappelijke vraagstuk van duurzaamheid.
In 1996 bracht de patriarch ook een bezoek aan de Oud-Katholieke Kerk van Nederland.

De groene patriarch
Sinds zijn aantreden in 1992 staat de patriarch in de frontlinie van duurzaamheid. Vrijwel elk jaar organiseert de patriarch met partners uit politiek, wetenschap en religie een congres over de vraag naar duurzaamheid in een bepaald gebied. In 2002 trokken ze een week per boot over de Adriatische Zee en bespraken thema’s die daar speelden. In 2007 bezochten ze de Noordelijke IJszee en in 2009 was het thema opgebouwd rond de Mississippi. Vanwege de inspanningen van patriarch Bartholomeus I op het gebied van duurzaamheid kreeg hij de bijnaam ‘de groene patriarch’. De patriarch werd door Time Magazine verkozen tot één van de honderd invloedrijkste mensen ter wereld vanwege zijn spirituele benadering van het milieuvraagstuk. Tijdens zijn bezoek zal de patriarch uitgebreid ingaan op dit thema. Verbinding is echter een breder begrip bij de patriarch.

Zijn denken
De oecumenisch patriarch verbindt in zijn denken en spreken theologie met de zorg om de toekomst van de mensheid en de schepping. Dat leidt tot een spiritualiteit, die gericht is op het behoud van de schepping omdat die schepping een gave van God is.
De schepping neemt een centrale plaats in de heilsgeschiedenis. De waardigheid van de mens en het respect voor de schepping zijn daarmee onlosmakelijk verbonden. De menswording van God in Jezus betekent niet alleen een herschepping van de mensheid, maar van heel de schepping. Het behoud van de schepping heeft dan ook direct te maken met onze omgang met God. Het gaat om de heiligheid (sacramentaliteit) van de schepping.

Bron: Amersfoort, Bisschoppelijk Bureau Oud-Katholieke Kerk in Nederland, 18 maart 2014

RADIO ORTHODOXIE – BELGIQUE
RTBF – Radio La Première

Dimanche 16 mars 2014 à 19h30

SAINT ISAAC LE SYRIEN
avec Marcel Pirard

Le Monastère d’Iviron du Mont Athos a demandé au philologue orthodoxe, d’origine belge, Marcel Pirard a rédiger une édition critique des Discours de Saint Isaac le Syrien, tout en se basant sur l’ensemble des manuscrits grecs. Nous sommes très heureux de pouvoir accueillir Marcel Pirard en cette émission, qui nous parlera de son immense travail, publié sous le nom de LOGOI ASKITIKOI (discours ascétiques).

Pour écouter l’émission on line: KLIK HIER

Production et présentation: le Métropolite Athénagoras de Belgique (Patriarcat Oecuménique).

© Orthobel – mars 2014

Volgens een jarenlange traditie werd ook dit jaar de Zondag van de Orthodoxie op 9 maart 2014 in Brussel gevierd door de verzameling van vele orthodoxe gelovigen in de Orthodoxe Kathedraal van de Heilige Aartsengelen voor de Pontificale Liturgie.

De Pontificale Goddelijke Liturgie voorgegaan door Metropoliet Athenagoras van België

Deze werd voorgegaan door Metropoliet Athenagoras van België (Oecumenische Patriarchaat), omringd van Aartsbisschop SIMON van Brussel en van België (Patriarchaat van Moskou), en van Bisschop Porfyrios van Neapolis (directeur van het kantoor van de Kerk van Cyprus bij de Europese Unie) en van 14 priesters en 6 diakens, de Liturgie werd gezongen in het Grieks, het Slavisch, het Georgisch, het Roemeens, het Servisch, het Frans en het Nederlands.

Het inter-parochiaal nederlandstalig koor o.l.v. Paul Moreel

De gezangen werden vertolkt door het Byzantijnse koor van de Kathedraal o.l.v. Dimitrios Zaganas, door het interparochiaal koor o.l.v. Paul Morreel (Gent), het koor van de parochie van de Heilige Nina in (Brussel – Patriarchaat van Georgië) en door het koor van de orthodoxe parochie van de Heilige Nikolaas (Brussel – Patriarchaat van Roemenië).

In de menigte merkte men ook nog op: de ambassadeurs van orthodoxe landen, militaire vertegenwoordigers bij NAVO en SHAPE, evenals Archonten van het Oecumenisch Patriarchaat. Tijdens zijn homilie heeft, Priester Evangelos Psallas (Oecumenisch Patriarchaat) het thema de “triomf van het ware geloof” verder uitgediept

Op het einde van de viering had een processie plaats met iconen en lezing van het Synodikon over de Orthodoxie. Metropoliet Athenagoras heeft de deelnemers bedankt en gefeliciteerd. De dienst werd afgesloten met het zingen van het ‘Polychronion’ voor Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos. Nadien volgde een broederlijke receptie in de parochiezaal van de Kathedraal.

Het “Synodikon” van het feest

Het Synodikon noemt men de verkondiging van de synode of het concilie van 843, dat gelezen werd op het einde van deze viering.
Zie hier na het voornaamste deel van dit gebed.:

Zoals de Profeten het hebben gezien,
zoals de Apostelen het hebben geleerd,
zoals de Kerk het heeft ontvangen,
zoals de Vaders het hebben verkondigd,
zoals heel de wereld (oecumene) eensgezind heeft aanvaard,
zoals door de genade is opgestraald,

de waarheid, zoals die bewezen is,
de leugen, zoals die verdreven is, de wijsheid,
zoals die vrijmoeding gesproken wordt,
zoals Christus het heeft afgekondigd:

Zo denken wij,
zo spreken wij,
zo prediken wij Christus,
onze waarachtige God, en Zijn Heiligen;
en wij eren hen
in woorden, in geschriften, in gedachten,
in offers, in kerken en in iconen.

Het is zo dat wij Christus vereren en Hem eren wij
als God en als Meester;
en de Heiligen eren wij als Zijn ware Dienaars,
en hun betuigen wij een betrekkelijke verering.

Dit is het geloof der Apostelen,
dit is het geloof der Vaders,
dit is het geloof der Orthodoxen,
dit is het geloof waardoor de wereld wordt ondersteund.

Voor meer meer foto’s van deze viering: KLIK HIER

Istanbul (Asia News) De Oecumenische Patriarch Bartolomeus heeft de Patriarchen en de Aartsbisschoppen bijeengeroepen van alle Orthodoxe Kerken voor een bijeenkomst in Istanbul, in maart, voor een uitwisseling van visies over de richtlijnen en termijnen voor de Voorbereidende Commissie van de Pan Orthodoxe Synode, gepland in 2015. Tot nog toe gingen de meeste bijeenkomsten enkel over procedurekwesties.

De laatste bijeenkomst van de Kerkhoofden van de Orthodoxe Kerken vond plaats in 2008 in Constantinopel. Naast besprekingen over de Voorbereidende Commissie, speelt ook het verlangen mee van Constantinopel om de zusterkerken eraan te herinneren dat zij de uitdagingen van een economische geglobaliseerde maar spiritueel verbrokkelde wereld, met al de negatieve gevolgen die eruit voortvloeien voor het menselijk bestaan, niet aankunnen zonder gemeenschappelijke initiatieven. Orthodoxe kringen zien dit als een poging los te komen van de zelfmarginalisatie, gegroeid uit een locale mentaliteit eigen aan de Orthodoxe Kerken in de moderne tijd, deels door een zekere post Ottomaans Nationalisme.

Constantinopel, mede dankzij haar historische supranationale mentaliteit, tracht het introvert worden van de Orthodoxe wereld te voorkomen. Dit, omdat er velen in de Orthodoxe wereld een Orthodoxe Kerk zien die bevreesd is voor de sociale uitdagingen van de nieuwe tijd, een kerk die zich tevreden stelt met eenvoudige daden van liefdadigheid en vastgeroest geraakt in discussies over individuele sociale kwesties, om niet verwikkeld te geraken in de uitdaging van de hele crisis die het menselijk bestaan in de moderne maatschappij beheerst. Individuele kerken nemen, met de toelating van hun synode, locale initiatieven, zonder te denken aan de universele noden en uitdagingen.

Rechts Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos en links Z.E. Mgr. Ioannes Zizioulas Metropoliet van Pergamon

In dit verband, vertelde ons een eminent theoloog, de Metropoliet van Pergamon, Ioannis Zizioulas, medevoorzitter van het oecumenisch dialoog tussen Katholieken en Orthodoxen, dat “het grootste gevaar voor de Orthodoxie, maar ook voor de hele Christelijke wereld, niet het atheïsme is, seculiere macht in het algemeen of haar vele vijanden. Niemand heeft in de geschiedenis de waarheid kunnen uitbannen. Het grootste gevaar komt van de zelfmarginalisatie. En dit gebeurt telkens een beweging, een spirituele kracht de confrontatie weigert aan te gaan en weigert in dialoog te treden met alle sociale en intellectuele bewegingen van hun tijd. Wij moeten altijd voor oog hebben dat geschiedenis geen log, homogeen geheel is.”

“Het verhaal – zo gaat Zizoulas verder – is de ruimte waarin de vrijheid van het menselijk wezen plaatsvindt. En vrijheid wordt in het menselijk leven gekenmerkt door de uitdrukking van verschillende meningen en bijgevolg de dialectiek van “jij” en “neen”. Enkel op het einde (in eschatologische zin) zal de menselijke vrijheid uitgedrukt worden als een “ja”, gericht tot God en tot de waarheid.
De Kerk is deze instelling steeds trouw gebleven. Van bij het begin, wijdden de eerste Christelijke gemeenschappen zich aan een constructieve dialoog met het Judaïsme en de Griekse wereld. Dit bereikte zijn hoogtepunt in de zogeheten patristieke periode, waarin de Kerk het aandurfde een constructieve dialoog aan te gaan met de cultuur van die tijd, en het te merken met haar eigen waarheid. Alleen in de moderne tijd kwam er een zogenoemde scheiding tussen sacrale en profane taken in de culturele wereld, scheiding, die de Kerk uit de culturele en burgerlijke sfeer geduwd heeft, met schadelijke gevolgen niet alleen voor de Kerk, maar voor de beschaving zelf”.

“Daarom – gaat Monseigneur Zizoulas verder – is het dat elke ontsnapping aan de historische realiteit en het voortdurend en het uitsluitend in het verleden zoeken naar een identiteit, zonder rekening te houden met de historische, sociale en culturele context waarin de traditie van die identiteit zich ontwikkelde, gelijk staat met de eerste Orthodoxie en met marginalisering en romantisering”.
“Het is dan ook zeer belangrijk – zei de Metropoliet van Pergamon – dat wij mensen van de Kerk, onze narcistische zelfbevrediging opgeven die alleen maar leidt tot steriele confrontaties. Wij moeten leren hoe de schepping van de essentie van de ware getuigenis, die van Onze Heer aan te bieden”.

 Boodschap van de Primaten van de Orthodoxe Kerk

Fanar – Konstantinopel  6-9 maart 2014

In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

Bij de gratie Gods doen wij, hoofden van de allerheiligste autocefale orthodoxe Kerken, aan alle orthodoxe gelovigen in de hele wereld, al onze christelijke broeders en zusters, evenals elke persoon van de goede wil, Gods zegen toekomen en een groet van liefde en vrede. “Wij danken God altijd om u allen, wanneer wij u gedenken bij onze gebeden, onophoudelijk gedachtig aan het werk uws geloofs, de inspanning uwer liefde en de volharding uwer hoop op onze Here Jezus Christus voor het oog van onze God en Vader.” (1 Thess. 1:2-3)

Z.A. De Oecumenische Patriarch Bartholomeos

1. Bijeengeroepen door de genade van onze barmhartige God, op uitnodiging van de aartsbisschop van Constantinopel, oecumenisch patriarch Bartholomeus, in de Fanar, van 6 tot 9 maart 2014, hebben wij in broederlijke liefde beraadslaagd over zaken aangaande onze heilige Kerk in de huidige tijd, en bij onze concelebratie in de patriarchale kerk van de heilige Georg op de glorieuze zondag van de Orthodoxie, richten wij deze woorden van liefde, vrede en troost tot u.

Aangezien wij als heilige , katholieke en apostolische orthodoxe Kerk in deze wereld bestaan, ervaren wij de uitdagingen van deze tijd. De Kerk van Christus, trouw aan de heilige traditie, is voortdurende in dialoog met het tijdsgewricht; wij lijden mee met de mensen en delen in hun angsten. Want “Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde en tot in eeuwigheid.” (Hebr. 13:8).De beproevingen en uitdagingen die de geschiedenis ons stelt zijn vandaag bijzonder urgent, en orthodoxe christenen kunnen hierin niet afzijdig of onverschillig blijven. Dit is waarom wij “allen op één plek bijeen” zijn gekomen (Hand. 2:1) om na te denken over de problemen en verleidingen waar de mensheid vandaag voor staat. “Van buiten strijd, van binnen vrees.” (2 Kor. 7:5). Deze apostolische woorden gelden ook voor de Kerk vandaag.

2. Indachtig het lijden van mensen over de hele wereld, geven wij uiting aan onze steun voor het martelaarschap en aan onze bewondering voor het getuigenis van christenen in het Midden-Oosten, Afrika en andere delen van de wereld. Wij zien met smart hun dubbele martelaarschap: voor hun geloof en voor het behoud van hun historische relatie met mensen van andere religieuze overtuiging. Wij veroordelen het gebrek aan vrede en stabiliteit, die christenen noopten de landstreken waar onze Heer Jezus Christus werd geboren te verlaten en daarmee de Blijde Boodschap in de hele wereld zijn gaan verspreiden. Ons medeleven strekt zich uit tot alle slachtoffers van de tragedie in Syrië. Wij veroordelen elke vorm van terrorisme en agressie tegen religie. De ontvoering van de aartsbisschoppen Paul en Johannes, samen met andere geestelijken en nonnen van het heilige Thekla-klooster in Maaloela blijft een open wond; wij eisen hun onmiddellijke vrijlating.

Wij roepen alle betrokkenen op tot de onmiddellijke stopzetting van militaire acties, bevrijding van de gevangenen en de vestiging van vrede in deze regio door middel van dialoog. Christenen in het Midden-Oosten zijn een zuurdesem van vrede. Vrede voor alle mensen betekent ook vrede voor christenen. Wij steunen het Patriarchaat van Antiochië in haar geestelijke en humanitaire werk, evenals zijn inspanningen voor de wederopbouw en de terugkeer van vluchtelingen.

Tijdens de Pontificale Liturgie met alle Primaten van de Orthodoxe kerk

3. We bidden vurig voor vreedzame onderhandelingen en verzoenende gebeden in de aanhoudende crisis in Oekraïne. We veroordelen de dreiging van een gewelddadige bezetting van heilige kloosters en kerken, en bidden voor de terugkeer in de gemeenschap van onze heilige Kerk van broeders die er nu buiten zijn.

4. Een fundamentele bedreiging voor rechtvaardigheid en vrede, zowel lokaal als globaal, is de mondiale economische crisis. De gevolgen hiervan zijn duidelijk voor alle lagen van de samenleving waar waarden als persoonlijke integriteit, broederlijke solidariteit en rechtvaardigheid in het geding zijn. De oorsprong van deze crisis is niet alleen financieel. Ze is ook moreel en spiritueel van aard. In plaats van te gehoorzamen aan de wereldse afgoden van macht, hebzucht en hedonisme, benadrukken we onze roeping om de wereld te veranderen door te kiezen voor de beginselen van rechtvaardigheid, vrede en liefde.
Als gevolg van egocentrisme en machtsmisbruik, ondermijnen veel mensen de heiligheid van de menselijke persoon en verwaarlozen zij het gebod om het beeld van God te zien in de minste van onze broeders en zusters (vgl. Mt. 25:40-45). Velen blijven onverschillig voor de armoede, het lijden en het geweld die de mensheid teisteren.

5. De kerk is geroepen om haar profetische woord uit te dragen. Wij spreken onze oprechte bezorgdheid uit over tendenties, zowel lokaal als globaal, die de beginselen van geloof, de waardigheid van de menselijke persoon, de instelling van het huwelijk en de gave van de creativiteit ondermijnen en af doen kalven. We benadrukken de onbetwiste heiligheid van het menselijke leven van het begin tot aan de natuurlijke dood. Wij erkennen het huwelijk als de vereniging van man en vrouw, die de vereniging tussen Christus en Zijn Kerk weerspiegelt. Onze roeping is om voor onze natuurlijke omgeving te zorgen, als rentmeesters en niet als eigenaren van de schepping. In deze periode van de Grote Vasten, vermanen wij onze geestelijken en leken om een geest van berouw te bewaren, de zuiverheid van het hart, nederigheid en vergeving te ervaren, en zo te getuigen van de tijdloze leer van onze Heer Jezus Christus in de samenleving.

6  Deze synaxis van primaten van onze Kerk is een gezegende gelegenheid om onze samenwerking en eenheid te versterken door gemeenschappelijkheid. Wij bevestigen opnieuw het allerhoogste belang van conciliariteit voor de eenheid, in de woorden van de heilige Johannes Chrysostomos, aartsbisschop van Constantinopel: “de naam Kerk betekent eenheid en eendracht, geen verdeeldheid.” Ons hart ligt bij het langverwachte, heilige en grote Concilie van de orthodoxe Kerk om te getuigen van zijn eenheid en verantwoordelijkheid en zorg voor de hedendaagse wereld.

De synaxis is overeengekomen dat de voorbereidende werkzaamheden voor het concilie moeten worden geïntensiveerd. Een speciale inter-orthodoxe commissie zal vanaf september 2014 tot het heilige Pasen van 2015 werkzaam zijn, gevolgd door een pre-conciliaire pan-orthodoxe conferentie, bijeen te roepen in de eerste helft van 2015. Alle beslissingen op de synode en in de voorbereidende fase worden in consensus genomen. Het heilige en grote Concilie van de orthodoxe Kerk zal worden bijeengeroepen door de oecumenisch patriarch in Constantinopel in 2016, tenzij er iets onverwachts gebeurt. Het concilie zal worden voorgezeten door de oecumenische Patriarch. Zijn broeders van de andere orthodoxe patriarchaten zullen aan zijn rechterhand zitten; links van hem de overige autocefale kerken.

7. Onlosmakelijk verbonden met eenheid is missie. De Kerk leeft niet voor zichzelf, maar is verplicht te getuigen en te delen in Gods gaven met allen dichtbij en veraf. Nadat wij hebben deelgenomen aan de Goddelijke Eucharistie en hebben gebeden voor katholiciteit, zijn wij geroepen om dit voort te zetten na de liturgie, door gaven van de waarheid en liefde te delen met de hele mensheid, in overeenstemming met het laatste gebod en de verzekering van de Heer: “Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen (…) En zie, Ik ben met u al de dagen tot aan de voleinding der wereld.” (Mt. 28:19-20).

8 . We leven in een wereld waar het multiculturalisme en pluralisme onvermijdelijke werkelijkheden zijn, die voortdurend veranderen. Wij zijn ons bewust van het feit dat geen probleem in onze tijd kan worden beschouwd of opgelost zonder verwijzing naar de mondiale samenhangen, dat elke polarisatie tussen het lokale en het oecumenische (de hele wereld omvattende – red.) slechts tot een verdraaiing van de orthodoxe manier van denken leidt. Daarom, ook al beseffen we dat hierover twist, afscheiding en verdeeldheid bestaat, zijn we vastbesloten om de boodschap van de orthodoxie te verkondigen. We erkennen dat dialoog altijd beter is dan conflict. Ons terugtrekken in een zelfgekozen isolement is geen optie. Wij herbevestigen onze verplichting te allen tijde open te zijn voor het contact met ‘de ander’: met andere mensen en andere culturen, alsook met andere christenen en aanhangers van andere godsdiensten.

9. Boven alle uitdagingen uitstijgend is de verkondiging van het goede nieuws van een God, die “de wereld zo heeft liefgehad”, dat Hij “onder ons gewoond heeft”. Daarom blijven we hoopvol orthodox. Ondanks alle spanningen, mogen we toch vertrouwen op de “almachtige God, die is en die was en die komt” (Openb. 1:8). Bovenal herinneren we eraan dat het laatste woord – het woord van vreugde, liefde en leven – Hem toebehoort, aan Wie is alle glorie, eer en aanbidding tot in alle eeuwigheid. Amen.

De Fanar, 9 maart 2014

+ Bartholomeus van Constantinopel
+ Theodoros van Alexandrië
+ Theophilos van Jeruzalem
+ Kirill van Moskou
+ Irinej Servië
+ Daniël van Roemenië
+ Neofyte van Bulgarije
+ Ilia van Georgië
+ Chrysostomos van Cyprus
+ Ieronymos van Athene
+ Sawa van Warschau
+ Anastasios van Tirana

CATECHETISCH WOORD BIJ HET BEGIN
VAN DE HEILIGE EN GROTE VASTEN

+ BARTHOLOMEOS
DOOR DE GENADE GOD AARTSBISSCHOP VAN KONSTANTINOPEL – HET NIEUWE ROME EN OECUMENISCH PATRIARCH
AAN HEEL DE KERK ZIJ GENADE EN VREDE VAN ONZE VERLOSSER EN HEER JEZUS CHRISTUS,
EN VAN ONS: GEBED, ZEGEN EN VERGIFFENIS.

“Zie, nu is de tijd van welbehagen, nu is de dag van verlossing.” (2 Kor.6, 2)

Geliefde broeders in Christus en kinderen in de Heer,

Onze Orthodoxe Kerk helpt ons in deze tijd om onze aandacht te richten op waarachtig berouw, op de “smeltoven van de zonde”, zoals de heilige Johannes Chrysostomus het noemt. Berouw is het eerste en belangrijkste thema van de boodschap van onze Heer Jezus Christus en de kern van de christelijke leer. De Kerk nodigt ons er iedere dag opnieuw voor uit.

Desondanks voelen veel christenen geen waarachtig en doorleefd berouw. Misschien denken we soms dat dat ook niet voor ieder van ons nodig is, omdat we onvoldoende bewust zijn van onszelf, het niet door hebben of niet het gevoel hebben dat we aan een zonde ten prooi zijn gevallen. Maar Abba Isaäk de Syriër, meester in het geestelijk leven, en de meeste kerkvaders leren ons uit ervaring dat “berouw onmisbaar is,  zelfs voor de volmaakten.” De reden hiervoor is dat berouw meer is dan alleen maar spijt hebben van je zonden, en het daarop volgende besluit om ze nooit meer te begaan. Berouw is ook een verandering van bewustzijn, gericht op het goede, met als doel ons begrip van God en van de wereld blijvend te verbeteren, om te groeien in liefde en nederigheid, in zuiverheid en vrede.

 In die zin is berouw een eindeloze weg naar de volmaaktheid van God, waar we onophoudelijk naar moeten streven en ons voor moeten inspannen. Omdat de volmaaktheid van God eindeloos is, is onze tocht naar de gelijkenis ervan eveneens grenzeloos en oneindig. Er is altijd een hoger niveau van volmaaktheid dan dat waarop ieder van ons zich op dit moment bevindt en daarom moeten wij altijd streven naar geestelijke vooruitgang, naar een geestelijke gedaanteverandering. Hiertoe spoort de Apostel Paulus ons aan, die opgestegen is tot aan de derde Hemel en de onuitsprekelijke mysteriën heeft aanschouwd: “Wij allen, die met onbedekt gelaat de heerlijkheid van de Heer aanschouwen als in een spiegel, worden naar datzelfde beeld van gedaante veranderd, van heerlijkheid tot heerlijkheid, zoals dit door de Geest van de Heer bewerkstelligd wordt.” (2 Kor. 3,18).

 Hoe meer ons innerlijk gereinigd wordt, des te zuiverder ziet ons geestelijk oog,

des te helderder zien we onszelf en alles om ons heen. Berouw helpt bij deze verandering, bij deze verbetering van ons inzicht van hoe de wereld er aan toe is, hoe wij er zelf geestelijk aan toe zijn. Berouw helpt met andere woorden de toestand van onze geest te vernieuwen en te verbeteren. In deze zin is berouw een fundamentele voorwaarde voor geestelijke vooruitgang en voor de groei in gelijkenis met de God van ons bestaan.

 Berouw is uiteraard pas waarachtig wanneer het vergezeld gaat van de vruchten die bij berouw passen, met name vergeving van onze medemensen en het doen van weldaden jegens hen. Als ons hart zich uit liefde keert naar onze medemens, naar acceptatie van wie hij is en naar het voorzien in zijn noden, in de mate van het mogelijke, dan is dat een fundamenteel teken van oprecht berouw.

 Van de andere kant betekent de weg van het berouw ook het erkennen en belijden van je zonden, het niet koesteren van wrok, warm en oprecht gebed, medelijden, nederigheid, liefde voor allen, de overwinning van het goede op het kwade en het je verre houden van ijdelheid en lege arrogantie, die geen stand houdt.

 De tegenstelling tussen de farizeeër en de tollenaar onthult de worsteling van het berouw in de menselijke ziel, en roept ons allen op om de trotse stem in ons te verachten en met oprecht berouw en onder tranen het gebed te bidden:  “God,  wees ons zondaars genadig en ontferm U over ons.”

 De Grote en Heilige Vastentijd, die nu begint, komt, te midden van de wereldwijde economische crisis, tot uiting door de materiële en geestelijke hulp die wij kunnen bieden aan onze medemens. Laten we dus menslievend handelen en op een heel concrete manier laten zien dat we onze individualistische en farizeïsche benadering van het leven, die we tot nu toe hadden, hebben veranderd in een gemeenschappelijke en altruïstische benadering, zoals die van de tollenaar. Dan zal ons berouw, onze bekering groot en uiterst nuttig voor ons zijn. Ons berouw zal waarachtig en doorleefd zijn, wanneer we ons afwenden van een individualistische denkwijze, een fundamentele levenshouding die verkeerd is. Dit kunnen we bereiken door van de zonde van egocentrisme en arrogantie over te gaan naar de deugd van de naastenliefde, door te streven naar “de barmhartige en nederige geest van de tollenaar.”

 Vanaf de Patriarchale zetel van Johannes Chrysostomus, de verkondiger en ervaren leraar van berouw, gekomen in deze heilbrengende tijd van zuivering van hart en ziel, om te ontvangen het Lijden, het Kruis, het Graf en de Opstanding van de Heer, niet alleen met woorden en symbolen, maar concreet en in de praktijk, roepen wij, de geringste onder zijn opvolgers, samen met hem, smeken en bidden wij: “Dit is berouw: dat wij vernieuwd worden. Wij waren oud geworden door onze zonden. Laat berouw het oude afwerpen en ervoor zorgen dat we weer nieuw worden … want daarin ligt heel de Genade.”

 Zie dus, broeders en kinderen, voor ons staat de welgevallige tijd van het “berouwen”, een periode van bewustwording en ascese. “Laten we, voordat we het toneel des levens verlaten, zorg dragen voor onze redding”. Laten we zorgen voor een waarachtig, doorleefd berouw in ons hart, want “wij hebben gezondigd, de wet overtreden en onrecht gedaan … wij hebben niet onderhouden, noch hebben wij gedaan wat de Heer ons geboden heeft.” opdat Hij die overal tegenwoordig is en Die alles vervult ons spaart, Christus onze God, volgens Zijn grote en ondoorgrondelijke erbarmen: De genade van Zijn verlossing zij met u allen.

Heilige en Grote Vasten, 2014

+ De Aartsbisschop van Konstantinopel

die vurig voor u allen bidt tot God.

Op zondag 23 februari hield zijne Al Heiligheid, na de Goddelijke Liturgie, een herdenkingsdienst (Trisagion) voor hen die hun leven lieten tijdens de recente protesten in Oekraïne. De dienst, die gehouden werd in het Grieks en in het Slavisch, werd bijgewoond door de dienstdoende Consul Generaal van Oekraïne in Istanbul, Andriy Mostyskyi, de Buitengewoon Gevolmachtigde Ambassadeur van Turkije, zijne Excellentie Irakli Koplatazade, en door gelovigen van over heel de wereld, waaronder, Turken, Grieken en Oekraïners.

Nadien stak de Patriarch, als eerbetoon, een kaars aan in de binnenkoer van de patriarchale kerk van de heilige Gregorius bij de Oekraïense gelovigen die in Istanbul leven en die kracht vonden in de boodschap van zijne Al Heiligheid, die opriep voor een vredevolle oplossing voor de onrust in Oekraïne.

Boodschap door Zijne Al Heiligheid de Oecumenische Patriarch Bartolomeus
over de tragische situatie in Oekraïne

20 februari 2014

 Geliefde kinderen en vrienden in Oekraïne en elders,

Het is met een zwaar gemoed dat wij de gebeurtenissen hebben gevolgd in Oekraïne, die de laatste weken steeds verder escaleerden. Wij voelen mee met onze broeders en zusters in Oekraïne want zij zijn ons eigen vlees en bloed. “We lijden mee met u en wij werken met u voor uw vreugde” zoals de heilige Paulus zei.

In onze hoge verantwoordelijkheid als Oecumenisch Patriarch, zijn wij verplicht op te roepen tot vrede bij de autoriteiten in een democratische en onafhankelijke natie, waar hun verkozen leiders, zowel bij de regering als de oppositie, de ultieme verantwoordelijkheid dragen de waarde van het menselijke leven van hun burgers te beschermen. Er is geen plaats voor brutaliteit en bloedvergieten in een democratische natie in de 21° eeuw.

In onze pastorale en spirituele hoedanigheid van Orthodox bisschop, moeten wij alle geweld en agressie afkeuren zowel bij politie als bij betogers, geweld dat geleid heeft tot nodeloos verlies van mensenlevens. Alle partijen moeten ten alle prijzen kiezen voor dialoog over de ongeregeldheden en nadenken over geweld. Er is nooit plaats voor misbruik van macht in een natie met Christelijke wortels die teruggaan tot het eerste millennium.

Tenslotte, in het kielzog van de verjaardag vorig jaar, waar we vierden dat het Christelijk geloof en beschaving naar Kiev werd gebracht 1025 jaar geleden door onze eigen voorgangers in de Kerk van Constantinopel, voelen wij ons verplicht, in de naam van de ethos en de cultuur van vrijheid door God aan alle volkeren gegeven als een goddelijke gave, het recentelijke brutale geweld te veroordelen en aan te dringen op een vredevolle en verstandige oplossing voor de interne problemen van Oekraïne in het belang van het volk en tot meerdere eer van God. Moge Hij de gekozen leiders van Oekraïne leiden naar een gezegende uitkomst.

Beste vrienden, nu wij ons in de Orthodoxe Kerk voorbereiden op de Grote Vasten met het komende Oordeel en Vergevingszondag, doen wij beroep op elke persoon met geloof en goede wil, om te bidden en te vasten voor wapenstilstand en vrede tussen onze beminde en dierbare mensen in Oekraïne.

“Genade aan u allen en Vrede van God onze Vader”. Amen

Videoboodschap van Z.A. de Oecumenische patriarch Bartholomeos: KLIK HIER

Op zondag 12 januari 2014 had in de Orthodoxe Kathedraal van de HH. Aartsengelen in Brussel de plechtige viering plaats van de Vespers, gevolgd van het traditionele snijden van het Basiliosbrood (Vasilopitta).

De Vespers werden gepresideerd in chorostasia door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België. Hij was omringd van Monseigneur Panteleimon en Hunne Excellenties de Bisschoppen Maximos van Evmenia (hulpbisschop van onze metropoliet) en Porfyrios van Neapolis (directeur van het Kantoor van de Kerk van Cyprus bij de Europese Unie). Priester Serge Model vertegenwoordigde er Zijne Excellentie Aartsbisschop Simon (hiërarch van het Patriarchaat van Moskou in België).

De viering had plaats in aanwezigheid van dhr. Konstantinos Chalastanis, Ambassadeur van Griekenland, andere diplomaten, vertegenwoordigers van de Navo en de Shape, alsook enkele archonten van de Heilige en Grote Kerk van Christus.

Onder de vele priesters en diakens van de orthodoxe parochies van de Benelux, waren er ook vertegenwoordigers van de sommige jurisdicties, aanwezig in ons land. Er waren tevens gelovigen komende uit alle hoeken van de Benelux.

Monseigneur Panteleimonen Metropoliet Athenagoras van België bij het zegenen en snijden van het Basiliosbrood

Op het einde van de viering volgde er een toespraak van Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België. Monseigneur Panteleimon (de oud-Metropoliet van België) kreeg de eer het Basiliosbrood te snijden en iedereen mocht tenslotte, uit zijn handen, een stuk van het Basiliosbrood in ontvangst nemen.  Daarna volgde een kleine receptie.

TOESPRAAK BIJ HET BASILIOSBROOD VAN ONS AARTSBISDOM
Kathedraal 2014

Metropoliet Athenagoras van België

Metropoliet Athenagoras van België

Ook dit jaar zijn we verzameld in deze mooie Kathedraal om God te danken en te bidden voor het nieuwe jaar 2014. Dit jaar mag ik u – bij deze gelegenheid – voor het eerst toespreken als uw nieuwe metropoliet. Ik ben echter bijzonder dankbaar en verheugd dat onze geliefde vader en Metropoliet Panteleimon in ons midden is en aanvaard heeft in deze Vesperdienst voor te gaan. Morgen trekt hij voor welverdiende rustdagen naar zijn geboorte-eiland Chios en we wensen hem het allerbeste toe. We zeggen geen vaarwel, maar kijken nu reeds uit naar ons weerzien!

Misschien vragen sommigen onder u zich af wat de betekenis is van het Basiliosbrood. Daarom denk ik, dat het de moeite loont een woordje uitleg te geven over degeschiedenis van het Basiliosbrood. Het gaat om iets dat zich zowat 1500 jaar geleden heeft voorgedaan in Cesarea, de hoofdstad van Cappadocië. In Klein Azië dus. De traditie van de Orthodoxe Kerk heeft ons dit overgeleverd. We weten dat Basilios de Grote toen Aartsbisschop was van Cesarea en in harmonie en goede verstandhouding leefde met zijn medeburgers. Op een zekere dag was er een generaal – maar een tiran uit de streek – die alle schatten van de stad opeiste, zo niet zou hij de stad bezetten. De Heilige Basilios heeft oen deganse nacht gebeden, opdat God de stad zou redden. De volgende ochtend kwam de tiran met zijn gezelschap de bisschop opzoeken. Deze was in de kerk aan hetbidden. De generaal eiste nog eens al het goud en wat kostbaars was op. Basilios de Grote zei hem dat de inwoners in honger en armoede leefden. De Heilige Basilios wou de stad beschermen en trok zich terug om te bidden. Later bood Basilios de Grote de generaal een koffertje aan met al het goud dat hij had kunnen verzamelen. Op het ogenblik dat de generaal het koffertje wou openmaken om er het goud uit te halen, gebeurde het wonder! Op het ogenblik dat iedereen gericht was op de spannende gebeurtenis kwam er een gloed (sterke lichtstraal) en verscheen er een ruiter met een klein leger versus de generaal en diens soldaten. In een mum van tijd zijn de generaal en diens mannen uitgeschakeld. De ruiter was de Heilige Merkurius, zijn soldaten de engelen Gods. Zo is destad Cesarea gered geworden. De Aartsbisschop, nl. de Heilige Basilios, had nu de moeilijke taak om het goud opnieuw te verdelen onder de bewoners van de stad. Dat moest rechtvaardig gebeuren. Hij bad opnieuw tot God en ontving de ingeving hoe te handelen: Hij riep zijn diakens en helpers bijeen en vroeg hen broodjes te kneden, waarin hij in elkeen wat goud zou verstoppen. Het was een complete verrassing voor de bewoners toen ze het goud in de broodjes ontdekten. Dat broodje werd voortaan het Basiliosbroodje genoemd. Dat broodje bracht aan de mensen vreugde en zegen. De traditie is blijven bestaan tot vandaag.

Deze Vesperdienst en het Snijden van het Basiliosbrood is één van deze sterke momenten in het kerkelijk jaar voor de orthodoxe christenen levend in de drie landen van de Benelux. Het is een gelegenheid om God te danken voor alles wat Hij ons elke dag opnieuw schenkt, maar ook om Hem te bidden, opdat Hij ons gezondheid, vreugde en voorspoed zou schenken in het levensobjectief van elkeen. Vergeten we het niet dat we ook geroepen zijn altijd waardig te getuigen van Gods’ aanwezigheid in de wereld. Meer en meer haken mensen – vooral jonge mensen – af van het christelijk ideaal. Niet als een aversie, maar vaak uit onverschilligheid en een gebrek aan persoonlijkheid. Vooral onze jongeren zijn kwetsbaar en die moeten we koste wat kost in de schoot van onze Kerk houden. Dat kunnen we slechts samen doen! De eerste verantwoordelijkheid ligt bij de ouders en bij de priesters van onze parochies. Laten we in de schoot van elk van onze parochies een kern opbouwen van jongeren, met een veelheid aan activiteiten, die tot voornaamste doel hebben onze jongeren te houden of opnieuw te introduceren in het liturgische leven. Ook onze jongerenwerking, nationaal en regionaal, dient optimaler te functioneren. Onze priesters zouden meer jongeren moeten stimuleren tot deze initiatieven.

Ik houd er ook aan de vertegenwoordigers van de orthodoxe jurisdicties in de drie landen van de Benelux, evenals onze broeders en zusters van de andere christelijke Kerken, te danken voor hun aanwezigheid en meevieren van dit feest.

God schenke u allen veel gezondheid toe, vreugde en voorspoed, en dat u moge welslagen in uw dienstwerk.

U zal me toestaan u nog te herinneren aan enkele gebeurtenissen die weldra plaats zullen vinden:
–        op donderdag 23 januari om 20u, heeft in deze Kathedraal de jaarlijkse oecumenische gebedswake plaats, met de deelname van alle christelijke Kerken in Brussel;
–        op vrijdag 14 februari om 19u30, heeft in de Sint-Niklaaskerk van de Beurs en Nationale Herdenking plaats ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de historische ontmoeting tussen Paus Paulus VI en Oecumenisch Patriarch Athenagoras. We hebben twee vooraanstaande sprekers: de Groot Protopresbyter van de Oecumenische Troon Georgios Tsetis en Dom Thomas Pott van de Abdij van Chevetogne;
–        tenslotte, op zondag 9 maart vieren wij allen samen in deze Kathedraal de Zondag van de Orthodoxie, met de deelname van bisschoppen, priesters, diakens en gelovigen van alle jusrisdicties. Wij verwachten u allemaal!

Dank nogmaals voor uw aanwezigheid en u bent eerst uitgenodigd uit handen van Metropoliet Panteleimon een stukje brood in ontvangst te nemen en dan tot een moment van samenzijn in de zaal, hier naast de Kathedraal.

Monseigneur Panteleimon bij het uitdelen van het Basiliosbrood

Op zondag 29 december 2013 – de zondag na kerstmis – hadden wij een viering met een Pontificale Liturgie voorgegaan door onze nieuwe Metropoliet Athenagoras.

De metten werden vooraf gecelebreerd door Vader Bernard, rector van de Parochie. Voor deze feestelijke Liturgie waren ook  komen concelebreren, Aartspriester Ignace Peckstadt (Gent) en de Priesters Theophile Pelgrims (Vilvoorde), Konstantinos Kenanidis (Brussel) en Oikonomos Bernard Peckstadt.

Tijdens de Pontificale Liturgie voorgegaan door onze nieuwe metropoliet Athenagoras van België (29-12-2013)

Het was een heel mooie en ingetogen Goddelijke Liturgie met de deelname van een grote menigte gelovigen. Het koor zong er op voltreffelijke wijze o.l.v. van onze koorleider Stefaan Coudenys.

Z.E. Metropoliet Athenagoras van België

Op het einde van de Goddelijke Liturgie sprak de metropoliet ons allen toe en benadrukte hij dat we nu in een periode zijn van Liturgische Feesten zoals de Geboorte van onze Heer en God en Verlosser Jezus Christus naar het vlees, alsook de Theofanie dat we weldra zullen vieren. Hij sprak er ook over de belangrijke gebeurtenis die hem te beurt is gevallen, namelijk zijn aanstelling tot derde metropoliet van ons Aartsbisdom – na Mgr Emilianos Zacharopoulos, zaliger gedachtenis, en Mgr Panteleimon, die om gezondheidsredenen ontslag had genomen.

Hij benadrukte de zware taak die hij op zijn schouders zal moeten dragen, vermits hij metropoliet is van drie landen: België, Nederland en het Groot-Hertogdom-Luxenburg. Elk met hun eigenheden en verschillende overheden, waar hij zal moeten mee samen werken.

Ook is hij voortaan de voorzitter van de Orthodoxe Bischoppenconferentie van de Benelux, vanuit zijn hoedanigheid als metropoliet van het Oecumenisch Patriarchaat. Hij vroeg tenslotte voor hem te willen bidden, opdat hij deze zware taak steeds waardig zal mogen dragen.

Onze koorleider Stefaan Coudenys

Nadien nam ook Stefaan Coudenys het woord, op vraag van Vader Bernard, die Mgr Athenagoras in naam van onze parochies van Brugge en Oostende feliciteerde bij de aanvaarding van deze belangrijke functie waarmee hij werd belast. Hij dankte Mgr. Athenagoras dat hij zo snel na zijn verkiezing, al een eerste bezoek bracht aan de parochie. Hij voegde er evenwel aan toe dat dit waarschijnlijk niet toevallig is, want dat de Parochie door hem werd gesticht en dat wij weten dat de Parochie een belangrijke plaatst heeft in zijn hart.

De feesttaart aangeboden door enkele parochianen

Tenslotte feliciteerde ook Vader Bernard nogmaals Mgr en liet weten dat beide parochies hem een borstkruis willen schenken, als herinnering aan deze belangrijke gebeurtenis. Er zijn heel wat parochianen die hierbij een bijdrage hebben gedaan, waarvoor heel veel dank.

Nadien zongen we het “nog vele jaren” voor onze Metropoliet Athenagoras. Deze feestelijke gebeurtenis werd gevolgd door een feestelijke receptie in onze parochiezaal. Een van onze parochianen zorgde er voor een grote feestelijke taart. Iedereen kreeg rustig de kans om de nieuwe metropoliet te feliciteren en hem te begroeten.  Nogmaals Nog vele jaren!

De feestelijke taart ter gelegenheid van het eerste bezoek van onze nieuwe metropoliet aan onze parochie te Brugge

Brussel. We maken historische gebeurtenissen mee in de Heilige Aartsbisdom van België en het Exarchaat van Nederland en Luxemburg. Als gevolg van het vrijwillig aftreden van de vorige Metropoliet van België, Mgr. Panteleimon, en de unanieme verkiezing door de Heilige Patriarchale Synode van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel van Mgr. Athenagoras als nieuwe Metropoliet-Aartsbisschop van België, ging er een ceremonie van intronisatie door op zaterdag 21 december 2013.

Metropoliet Athenagoras van België, met aan zijn rechterzijde de Metropolieten Augustinus van Duitsland en Panteleimon (voormalig Metropoliet van België)

De Orthodoxe Kathedraal te Brussel, in de Stalingradstraat, naar behoren ingericht voor de plechtigheid, was helemaal gevuld. Een massa orthodoxe gelovigen zijn gekomen om de nieuwe Metropoliet te zien, hem te eren, hem te begroeten en deel te hebben aan zijn vreugde. Mgr. Athenagoras is immers geen onbekende voor de gelovigen. Hij was al 24 jaar werkzaam in het hart van de Heilige Orthodoxe Metropool van België en was de laatste tien jaren hulpbisschop van Zijne Eminentie Mgr. Panteleimon met als titel Bisschop van Sinope. Hij is dus bij zijn gelovigen gekend en zeer gewaardeerd.

Zijn Al-Heiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeus werd door Zijne Eminentie Metropoliet Augustinus uit Duitsland vertegenwoordigd. Hij introniseerde Mgr. Athenagoras door hem het pastorale kruis te overhandigen. Religieuze, burgerlijke en militaire vertegenwoordigers waren aanwezig, vele orthodoxe hoogwaardigheidsbekleders uit verschillende kerkelijke jurisdicties, Zijne Excellentie M. Constantin Chalastanis, Ambassadeur van Griekenland in België, Kardinaal Godfried Danneels, de Apostolische Nuntius in België, en andere hoge vertegenwoordigers van andere christelijke Kerken en andere religies, clerus, monniken van de Athos Berg, en vele anderen.

Zijne Zaligheid de Aartsbisschop Jerome van Athene en heel Griekenland was vertegenwoordigd door de Zeer Eerwaarde Aartspriester Adamantios Avgoustidis, professor aan de Universiteit van Athene. De Metropoliet Athanasius van Achaie vertegenwoordigde de Heilige Synode van de Griekse Kerk. Vele bisschoppen, lid van de Bisschoppelijke Orthodoxe Conferentie van de Benelux waren eveneens aanwezig. De Belgische Staat was vertegenwoordigd door Dhr. Eric Ghysselinckx, een hoge ambtenaar van het Ministerie van Justitie.

Vlak na het voorlezen van de beslissing van het Patriarchaat en de Synode over de aanstelling van Mgr. Athenagoras als Metropoliet-Aartsbisschop van België, bracht Zijne Eminentie Metropoliet Augustinus van Duitsland eer aan Mgr. Panteleimon voor het immense werk dat hij verricht had onder zijn pastoraat. Hij werkte immers 56 jaar, waarvan 30 als Metropoliet van België, aan de uitbouw van zijn Kerk, met een bewonderenswaardige inzet die rijke vruchten afwierp. Toen hij hier in België aankwam viel er weinig concreets te bespeuren van de Orthodoxe Kerk, en nu hij het roer overlaat, draagt hij een Orthodoxie over die goed gevestigd is in de drie landen van de Benelux met vele georganiseerde parochies en een officiële erkenning door de Belgische en Luxemburgse Staat. Mgr. Augustinus, sprak in zijn toespraak ook lof over de nieuwe Metropoliet Mgr. Athenagoras, verwijzend naar zijn uitzonderlijke persoonlijkheid, zijn rijke kennis, zijn pastorale ervaring en zijn vele talenten, die hem ook zullen verzekeren van een schitterend pontificaat waardoor hij in de voetsporen van zijn voorganger zal treden.

Er volgden nog toespraken, o.a. door de Ambassadeur van Griekenland, door de vertegenwoordiger van de Orthodoxe Bisschoppelijke Conferentie van de Benelux, Mgr. Simon, Patriarch van Moskou, door de Katholieke Bisschop van Antwerpen, Mgr. Johan Bonny, die tot verwondering van velen een groot deel van zijn toespraak in het Grieks hield, door de vertegenwoordiger van het Belgisch Ministerie van Justitie, door de vertegenwoordiger van de Griekse Kerk en door de Vicaris Generaal van het Orthodoxe Aartsbisdom in België, die in naam van gans de clerus van het Aarsbisdom een herderlijk kruis overhandigde aan de nieuwe Metropoliet-Aartsbisschop. Allen benadrukten de uitzonderlijke kwaliteiten van Mgr. Athenagoras en riepen hem het “Axios” toe (Waardig!), wat door de gelovigen spontaan herhaald werd.

In zijn intronisatietoespraak richtte Mgr. Athenagoras zich met veel eerbied en broederlijke liefde tot de Eminenties de Metropoliet Augustinus van Duitsland en Metropoliet Panteleimon en bedankte hun van ganser harte. Hij drukte ook zijn dankbaarheid uit, zijn eerbied en zijn oprechte liefde voor Zijne Al-Heiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeus. Hij bedankte allen voor hun toespraken en hun aanwezigheid. Vervolgens belichtte hij enkele prioriteiten van zijn pastoraat dat nu begint en waar de rode draad het welzijn der mensen wordt, de ondersteuning en de vorming van de orthodoxe clerus, de coördinatie met de Griekse gemeenschappen voor het onderhoud van de zeden en gebruiken van de Grieken die in de Benelux wonen, de goede samenwerking met de diplomatieke vertegenwoordigers van Griekenland, het optrekken van de inspanning om de orthodoxe jongeren actiever te doen deelnemen aan de activiteiten van de Kerk, het verderzetten van de inspanningen voor een zichtbare eenheid der christenen, in het raam van de deelname aan de oecumenische beweging, het onderhouden van de contacten, de dialogen en aan de vriendschappelijke relaties met de vertegenwoordigers van de verschillende christelijke kerkgenootschappen, in navolging van de grote Patriarch Athenagoras, wiens naam hij met fierheid draagt. Mgr. Athenagoras herhaalde zijn totale toewijding aan de Vestiging en de doelstellingen van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. Het was een ontroerend moment toen hij, in aanwezigheid van zijn ouders, de Aartspriester Ignace Peckstadt (een opmerkelijke en gewaardeerde persoon in de Orthodoxie) en Mevr. Marie-Thérèse Janssens, over de beslissende rol vertelde die zij gespeeld hebben in zijn persoonlijk traject in het orthodoxe geloof.

Hij besloot als volgt: “Ik vind mijn inspiratie in de evangelische liefdadigheid. “Die liefde is lankmoedig en goedertieren. Die liefde is niet afgunstig. Zij praalt niet, zij beeldt zich niets in. Zij verheugt zich niet over onrecht, maar vindt haar vreugde in de waarheid. Alles verdraagt zij…”(1 Kor. 13, 4-6). Zo zal ik mijn voetstappen zetten in die van Christus net zoals mijn illustere voorgangers: de betreurde Metropoliet Emilianos Zacharopoulos en onze geëerde Wijze Metropoliet Panteleimon. Ik zal aan uw zijde ijveren voor het welzijn van onze Kerk, zowel voor deze hier als voor onze Moederkerk, het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. Met onze priesters, zal ik mij inzetten voor het welzijn van allen. Pas dan zal ik met fierheid kunnen zeggen dat u “mijn vreugde en mijn bekroning bent”. Want ik ben niet gekomen om gediend te worden maar om te dienen (Mat. 20,28). Bid voor mij en schenk mij uw liefde. Ik bied u de zegening van de Heer aan”.

Diezelfde dag werd een officieel diner aangeboden in het Sheraton Hotel te Brussel waar, buiten de hierboven vermelde personen ook de Europese Commissaris Mevr. Maria Damanaki, de nieuwe Prelaat vereerde met haar aanwezigheid.

De dag erop, zondag 22 december, ging Mgr. Athenagoras voor bij zijn eerste pontificale liturgie in de Kathedraal van de Heilige Aartsengelen. Vijf andere bisschoppen (Aartsbisschop Simon-Patriarchaat van Moskou, Metropoliet van Kydonias en Apokoronou Damascene-Kerk van Kreta, de Bisschop van Evmenie Maximos-Metropool van België, de Bisschop van Remeziana Andre-Patriarchaat van Servië, de Bisschop van Arianzos Bartholomeus-Metropool van Duitsland), veertien priesters en vier diakens concelebreerden met hem. De Goddelijke Liturgie werd in het Grieks gecelebreerd, in het Frans, in het Nederlands, in het Duits, in het Slavisch en in het Servisch. De Metropoliet Panteleimon en de Metropoliet van Achaie Athanasius waren ook aanwezig in het heiligdom.

In de overvolle kerk zagen wij ook de Ambassadeur van Griekenland in België, M. Chalastanis, de vertegenwoordigster van het Griekse Ministerie van Onderwijs en Cultuur, de Raadgever van Grieks Onderwijs in België. Zeer opvallend was de aanwezigheid van Mgr. Jean-Pierre Delvile, Bisschop van Luik vergezeld van zijn Vicaris Generaal Abt Alphonse Borras.

Metropoliet Athenagoras bedankte iedereen hartelijk voor hun aanwezigheid op deze voor hem en voor de Orthodoxe Kerk in België zo belangrijke dag en drukte zijn beste wensen uit voor het grote feest van de Geboorte van de Heiland.

† B A R T H O L O M E O S

 DOOR DE GENADE GODS AARTSBISSCHOP VAN CONSTANTINOPEL,
HET NIEUWE ROME, EN OECUMENISCH PATRIARCH,

AAN ALLE GELOVIGEN VAN DE KERK: GENADE, BARMHARTIGHEID EN VREDE ZIJ U,
VAN CHRISTUS DE HEILAND, DIE IN BETHLEHEM GEBOREN IS.

Geliefde Broeders en Kinderen in de Heer:

“Een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven”(Jesaja 9,5)

Met enthousiasme en vreugde verkondigt de profeet ons, vele eeuwen van te voren, de geboorte van het Jezus-Kind, uit de maagdelijke Moeder Maria. Ten tijde van de volkstelling, door Caesar Augustus opgelegd, was er ongetwijfeld geen plaats in de herberg voor de Heilige Maagd Maria, die zwanger was door de Heilige Geest. Daarom zag de Heilige Jozef, haar verloofde en haar beschermer zich verplicht om haar te leiden naar een grot naar een kribbe, zodat het Kind daar geboren kon worden. In dankbaarheid tot de Schepper wordt dit Kind door hemel en aarde ontvangen :

“de Engelen met hun gezang; de Hemel met een ster; de Wijzen met hun geschenken; de Herders met hun verwondering; de Aarde door een grot;de Weilanden met een kribbe; en Wijzelf met een Maagdelijke Moeder”. “Tijdens de nacht houden de herders de wacht bij hun kudde en terwijl zij het mysterie van de Engelen aanschouwen, zingen zij lofliederen” (Vespers van Kerstfeest)

Eens te meer wordt de wereld vervuld door de zachte sfeer van de kerstnacht. En te midden van zwaarte en leed, van krisis en beproevingen, van passies en vijandigheden, van onrust en ontmoediging, verschijnt daar, waarachtig en echt, en meer dan ooit actueel, het Mysterie van de Menswording van Gods Woord. Dit Woord is neergedaald in de maagdelijke Schoot van Maria, zoals de regen op een braakliggend veld, opdat gerechtigheid en overvloedige vrede verschijnen mag op aarde (psalm 71,6-7)

In de stilte en de vrede van de Kerstnacht. Hij die is: zonder begin, eeuwig, onzichtbaar, onvatbaar en onlichamelijk, Hij die is vóór alle tijden, treedt nu binnen in het drama van de geschiedenis. Bescheiden, arm, onbekend draagt Hij het Mensdom. Tevens treedt Hij in onze geschiedenis als de “Wonderbare, de Raadgever, de Sterke God, de Almachtige, Eeuwige Vader, Prins van de Vrede”. (Jesaja 9,6-7)

Ja, Hij komt tot ons als een mens, geboren uit een Maagdelijke Moeder. Hij bevrijdt ons uit de macht van de Boze. Door zijn genade en zijn barmhartigheid verschaft Hij ons een uitweg uit de impasse van het leven. Aan het avontuur van het leven verschaft Hij een doel, een waarde, een inhoud en voorbeeldige ethiek en een model.

De Heer heeft de gehele menselijke natuur op zich genomen, en haar geheiligd. De Eeuwige God Heeft zich gewaardigd om voor ons een embryo te worden in de schoot van de Theotokos. Aldus heeft Hij ook het menselijk leven vanaf zijn begin geëerd. Aldus heeft Hij ons de eerbied geleerd voor elk menselijk leven vanaf het begin van de zwangerschap. De Schepper van het universum heeft zich gewaardigd te worden geboren worden als zuigeling, en gevoed te worden door de Maagd. Aldus heeft Hij én de  Maagdelijkheid én het Moederschap gehuldigd, zowel in geestelijke als natuurlijke zin. Daarom verkondigt de Heilige Gregorius de Theoloog: “Vrouwen, als gij moeders van Christus wilt zijn, beoefen dan de maagdelijkeid” (Theologische Rede 38, voor de Theofanie, P.G 36, 313A,SC 358)

En de Heer heeft man en vrouw bevestigd als partners van een gezegend gezin. Deze instelling van het christelijk gezin vormt de cel van het leven, en een warme haard voor een gezonde psychische en lichamelijke ontwikkeling van het kind. Daarom is het de opdracht en de plicht zowel, van de leiders van de Kerk als van de wereld, om op diverse manieren de instelling van het gezin te versterken

Een gezonde en normale ontwikkeling van een kind vereist een gezin waarin een man en een vrouw in harmonie leven, één naar lichaam, ziel en geest, in wederzijdse onderdanigheid.

Wij zijn er zeker van dat de geestelijke en de kerkelijke leiders, maar ook de wereldse gezagdragers deze waarden zullen erkennen en aanvaarden, en erover zullen waken als waakzame herders. Dit is het waartoe wij u allen oproepen bij dit Kerstfeest, ook namens het Oeucumenisch Patriarchaat.  Wij allen moeten de vorming en het leven van normale gezinnen ondersteunen. Zodoende zullen daaruit psychisch gezonde en gelukkige burgers voortkomen; en deze zullen zich volop veilig voelen, omdat zij zich gesteund en beschermd weten door de sterkte van hun vader en de tederheid en liefde van de moeder. Dit zullen dan gezinnen worden waarin God zal rusten. Daarom nodigen wij de volheid van onze orthodoxe Kerk uit, en roepen haar op om alles te doen wat mogelijk is tot ondersteuning van het gezin. En zodoende zullen wij op een waardige manier onze gekregen opdracht vervullen.

Broeders en geliefde Kinderen,

“De nacht loopt ten einde, de dageraard is nabij” (Rom.13,12)

De Herders gaan reeds op weg naar Bethlehem. Zij verkondigen het wonder. Zij nodigen ons uit om hen te volgen, naar het voorbeeld van de Wijzen die vol vreugde de sterren observeerden. Zij bieden Hem zeer waardevolle gaven aan : “Goud aan de Koning der eeuwen, wierook aan de God van het Heelal; en Myrrhe aan de Onsterfelijke!” (Apostichen van de Vespers van Kerstmis)

Dit alles betekent: de gaven van onze liefde, van ons geloof, en van ons gedegen christelijk gedrag. Dit orthodox christelijk gedrag betekent concreet onze trouw aan de familiale, patristieke, kerkelijke Ethiek en Traditie. Deze heeft altijd, door de eeuwen heen, in juistheid gehandeld, en tot op vandaag staat zij garant voor de samenhang van onze gezegende gemeenschap. Daarvan laten wij dit nogmaals herhalen – is de Familie een cel tot leven en ontwikkeling.

Broeders en Kinderen,

2013 jaar sedert de geboorte naar het vlees van Christus,
2013 jaar waarin zoals in Herodes tijd, Christus onophoudelijk wordt vervolgd in de persoon van de zwaksten, door actuele Herodes-figuren van allerlei slag;
2013 jaar dat Christus op weg is als vluchteling met de vluchtelingen, niet naar Egypte maar naar Libanon, naar Europa, naar Amerika en naar elders, op zoek naar veiligheid binnen de onveiligheid van de wereld;
2013 jaar waarin het Kind Jezus nog gevangen is samen met de twee Hiërarchen van Syrië: Paulus en Johannes, samen met de monialen en met de verschillende andere ongekende en gekende christenen;
2013 jaar gedurende dewelke Christus wordt gekruisigd met hen die mishandeld worden en vermoord, omwille van de trouw aan hun geloof;
2013 jaar waarin Jezus dagelijks gedood wordt door ouders die het leven van een embryo niet laten geboren worden;
2013 jaar waarin Christus het slachtoffer is van spot en van smaad in de persoon van ongelukkige kinderen die opgroeien in ontwrichte gezinnen, in ellende en in ontbering.

De Heer is gekomen. Met deze Kerstmis Komt Hij nog steeds om het leed, de kwellingen en de pijn van de mensen op zich te nemen. Want Hij heeft toch gezegd: alles wat gij aan één van deze kleinste van mijn broeders hebt gedaan, hebt gij aan Mij gedaan. (Mattheüs 25,40) Het is voor hen dat Hij uit de “Maagd is geboren”. Het is voor hen dat Hij geleden Heeft, gekruisigd is en verrezen. Dit wil zeggen: voor ons allen.

Laat ieder van ons dus zijn Kruis opnemen “om ontferming en genade te verkrijgen en om ten gepaste tijde hulp te vinden” (Hebr.4,16) “Opdat God met ons mogen zijn”, Emmanuël, Redder en Heer. Amen

Kertsfeest 2013

+ Bartholomeos van Constantinopel, vurige voorspreker voor u allen bij God.

Fanar, Kerstmis 2013.

Brussel – Op zondag 14 december 2013 werd er een Pontificale Liturgie van dankzegging gecelebreerd voor Zijne Eminentie  de voormalige Metropoliet van België, Mgr Panteleimon. Het was een heel ingetogen dienst welke werd bijgewoond door vele orthodoxe gelovigen in de Orthodoxe Kathedraal van de Heilige Aartsengelen te Brussel.

Pontificale Liturgie voorgegaan door Bisschop Maximos van Evmenia.

Mgr. Panteleimon nam deel aan deze Liturgie van dankzegging van op de kleine troon en naast hem waren aanwezig: Aartsbisschop Simon (hiërarch van het Patriarchaat van Moskou voor België en Nederland), en Bisschop Porfyrios van Neapolis (directeur van het Kantoor van de Kerk van Cyprus bij de Europese Unie), alsook Bisschop Evmenios van Levki. De nieuw verkozen Metropoliet Athenagoras van België woonde de dienst bij in het heiligdom.

De Pontificale Liturgie werd voorgegaan door Zijne Excellentie Bisschop Maximos van Evmenia (hulpbisschop van het Aartsbisdom), omringd van vele priesters.

De Liturgie werd opgeluisterd door het Byzantijnse koor van de Kathedraal o.l.v. Dimitrios Zaganas.

Het Byzantijnse koor van de kathedraal

In de menigte merkte men ook nog op: diplomatieke en militaire vertegenwoordigers, evenals Archonten van het Oecumenisch Patriarchaat. In oecumenisch opzicht was er ook de Deken van de Rooms-Katholieke Kathedraal van Brussel en E.H. Pierre Welsch.

Z.E. Bisschop Maximos van Evmenia

Tijdens zijn homilie sprak Metropoliet Athenagoras van België (Oecumenisch Patriarchaat) er vooral met woorden van grote dank aan het adres van zijn voorganger, Metropoliet Panteleimon.

Hij herinnerde hoe hij als jonge priester hier in België was toegekomen: zonder huis, zonder wedde, alleen met twee kleine koffertjes, één met liturgische vaten en één met liturgische gewaden. Hij herinnerde verder ook dat hij samen met enkele juridische raadgevers, waaronder Aartspriester Ignace Peckstadt en Antoine Van Bruaene, ter zaliger gedachtenis, hard gewerkt heeft opdat de erkenning van onze Kerk een realiteit kon worden. Dit gebeurde in het jaar 1985. Door deze erkenning heeft onze Kerk veel mogelijkheden gekregen en ook middelen om zich verder uit te bouwen.

De concelebrerende priesters en diakens:

– de Aartspriesters Stavros Triantafyllou (Brussel), Panagiotis Moschonas (Schaarbeek), Spyridon Apostolakis, (Elsene), Konstantinos Nevrokoplis (Brussel), Emmanuel Kazilas (Genk), Spyridon Tsekouras en Georgios Vlatakis (Luxemburg), Theologos Tsirtsidis (Namen), Aurel Popescu (Eupen), de Oikonomen Angelos Kamalidis (Antwerpen), Nikolaos Arvanitopoulos (Charleroi), Dimitrios Stamatakis (Brussel), Evangelos Psallas (Brussel), Pius Pauwelyn (Kortrijk) en Bernard Peckstadt (Brugge en Oostende), de Priesters Nikolaoas Diakostavrianos (Charleroi), Bart D’Huyvetter (Oostende), Ioannis Papageorgiou (Mons), Jozef Moes en Arkadi Vernikov (Eindhoven), Athanase de Theux (Brussel), Nikolaos Palamianakis (Luik), Christos Sidiropoulos (Rotterdam), Emmanuouil Karasavidis (Verviers), Georgios Perris (Utrecht), Cyprian Popescu (Hasselt) Konstantinos Kenanidis en Aartsdiaken Emmanuel Mavrogiannakis (Brussel); allen van het Oecumenisch Patriarchaat

Pontificale liturgie voorgegaan door Z.E. Bisschop Maximos van Evmenia en een twintigtal priesters.

– de Protodiaken Alexandre Kurjatkin (Brussel) van het Patriarchaat van Moskou
– Higoumen Dosithej (Brussel) van het Patriarchaat van Georgië
– Priester Patriciu Vlaicu (Brussel) Priester Georges Palade en Priester Bogdan Vlaicu (Charleroi) van het Patriarchaat van Roemenië.

Verder waren aanwezig in gebed de Aartspriester Jakov Markovic (Brussel), van het Patriarchaat van Servië, de Priesters Panteleimon Nousis (Peronnes-lez-Binche),  Ioannis Lykos (Brussel), Diomedis Doulgerakis (Beringen – Houthalen), Theophile Pelgrims (Brussel), en Christophe D’Aloisio en Moeder Maria van het klooster van de geboorte van de Moeder Gods te Asten.

Groepsfoto rond Mgr Panteleimon

Hierna volgt de toespraak gehouden door onze Metropoliet Athenagoras.

TOESPRAAK VAN METROPOLIET ATHENAGORAS VAN BELGIE BIJ DE LITURGIE VAN VAARWEL

Eminentie en zeer eerbiedwaardige Geronta!

Metropoliet Athenagoras van België tijdens zijn toespraak aan Mgr Panteleimon

Z.A. de oecumenische Patriarch Athenagoras en Mgr Panteleimon

Het is met gemengde gevoelens dat ik u vandaag het woord mag richten. En als ik zeg met gemengde gevoelens, dan bedoel ik weliswaar met ontroering en ontzettend grote dankbaarheid. Want inderdaad, God heeft onze de voorbije dertig jaar gezegend, door u in ons midden te plaatsen, als onze geestelijke leider.

56 jaren van u leven heeft u zich helemaal overgeleverd ten dienste van God en Zijn Kerk. 56 jaar, hier in België, wat u met trots karakteriseert als ‘le pays de cocagne’. U was zo jong, wanneer u door de Grote Patriarch Athenagoras hierheen gezonden werd om de duizenden Griekse mijnwerkers geestelijk en pastoraal bij te staan. U bent hier onthaald door wijlen Archimandriet Emilianos Timiadis (later Metropoliet van Silyvria) en diende uw priesterlijk ambt in moeilijke omstandigheden aan te vatten. Doch u werd hartelijk onthaald door uw broeders van de Rooms-katholieke Kerk, hoewel nog net vòòr het IIe Vaticaans Concilie.

We kennen u als een geestelijke wiens leven een ononderbroken wake is voor onze Heer Jezus Christus. Dit is zo tot vandaag de dag. Daar waar mensen van u leeftijd al jaren gekozen hebben voor een rustig leven, daar heeft u, Zeer Eerbiedwaardige Geronta, tot op heden gekozen voor het dienstwerk, uzelf wegcijferend. Tot op vandaag bent u het die de telefoon opneemt in ons Aartsbisdom, die de post uit de bus haalt, die brieven naar de post draagt, die luistert naar mensen met vragen en nood aan raad. Zo bent u een voorbeeld voor uw medewerkers.

Daarbij is er ook uw oprechte liefde voor de medemens, waar je deze ook tegenkwam. In uw parochies, maar ook daarbuiten. Een liefde voor alle mensen, zonder sociaal onderscheid. Een lifde voor mensen van alle lagen van de bevolking en van het leven. Een liefde die geuit wordt met een waarachtige nederigheid een eenvoud, maar terzelfdertijd met majesteit, die past bij een hiërarch van uw grandeur.

Metropoliet Panteleimon van België tijdens de eerste Goddelijke Liturgie in onze parochie te Brugge

U bent hier inderdaad aangekomen in 1957 in erbarmelijke omstandigheden, maar hebt de warmte van diegenen die u al die jaren hebt gediend nooit weten te ontberen. Deze jonge Grieken die op uitnodiging van de Belgische staat hierheen gekomen zijn om een quasi onmenselijk werk te verrichten – vaak tot 1 km onder de grond – hebben heel vroeg in u de vertrouwenspersoon gevonden, hun vader en herder.

28 jaar later heeft u het voor mekaar gekregen dat onze Kerk door diezelfde overheid officieel erkend werd en dat u de vertegenwoordiger mocht zijn van alle orthodoxe christenen in ons land. Dit is precies 28 jaar geleden en niemand zal betwijfelen dat de aanwezigheid van de Orthodoxie in ons land een gans ander imago heeft. Dit alles, Eminentie en Geronta, is te danken aan u. Te danken aan uw onvermoeide zorg voor onze Kerk en voor de kudde die u werd toevertrouwd.

Er zijn enkele kenmerken die u typeren:

Z.E. Monseigneur Panteleimon

–  Vooreerst uw opmerkelijke getrouwheid aan de Oecumenische Troon. Grote eerbied gaat uit naar de persoon zelf van Zijne Alheiligheid onze Oecumenische Patriarch Bartholomeos.

–  Uw openheid! Bent u in eerste instantie en vooral bekommerd om de grote groep Grieken die in de Benelux leven, toch wist u zich in te spannen voor alle orthodoxen alhier. U wist in ons Aartsbisdom ook enkele Nederlandstalige en Franstalige parochies op te nemen, alsook een Kloostertje in Nederland.

–  Uw oecumenisch engagement. In de sporen van de grote Patriarch Athenagoras wist u zich al die jaren te engageren in een oprecht oecumenisch ideaal, hopend en verlangend naar de dag van de zichtbare hereniging van onze Kerken. Uw dank voor de Rooms-katholieke zuster-Kerk en in het bijzonder t.o.v. Zijne Eminentie Kardinaal Godfried Danneels blijft opmerkelijk.

– Uw stiptheid. Dit is een ander aspect dat u typeert. Stipt op tijd. Stipt in het leveren van een antwoord aan uw correspondenten. Stipt in het naleven van de traditie van onze Heilige Orthodoxe Kerk.

–  Uw milde menselijkheid. Dit is een heel belangrijk aspect voor een herder. U wist al die jaren een luisterend oor te zijn; iemand die meeleeft met de problemen van de andere en zich geeft voor diens welzijn.

– Uw grote toewijding voor enkele heiligen van onze Kerk. Nooit vergeet ik uw bijzondere toewijding voor enkele Kerken van onze Kerk: de Heilige Marina, de Heilige Nektarios en de Heiligen Rafael, Nikolaos en Irini. U werd gezegend door relikwieën van al deze heiligen te mogen ontvangen. Dit is een zegen en een erfdeel dat u ons hier nalaat. Mogen wij allen hun rijke genade ontvangen, voor ons aller gezondheid en heil.

Z.E. Metropoliet Panteleimon van België tijdens de Pontificale Liturgie voor de viering van zijn gouden jubileum (28 november 2004)

– Uw bijzondere trots voor deze Kathedraal. Van nabij heb ik het mogen volgen, uw bijzonder zorg voor onze Kathedraal. Eerst was er uw inzet om deze kerk te mogen gebruiken, nadien om ze aan te kopen en uiteindelijk om ze om te bouwen tot wat ze vandaag is.

Niemand zal ooit betwijfelen dat u de grote weldoener bent van alle orthodoxe christenen van de Benelux. Als herder heeft u een groots werk voltooid. Onlangs heeft u daarenboven aangetoond dat u met grote geestelijke kracht beslist heeft dat de tijd aangebroken was om de zwaarmoedigheid van uw herderlijke taak door te geven aan een opvolger. Dit is weliswaar voorbeeldig!

Want heeft er in eerste instantie voor gekozen te denken aan het welzijn van onze Kerk en niet zozeer aan uzelf. Dit siert u en daarvoor zijn wij u allen dankbaar.

Vandaag zijn we hier allen samen: bisschoppen, priesters, diakens, vertegenwoordigers van de zuster-Kerken, diplomaten en vertegenwoordigers van de Griekse Staat en de zovele gelovigen, allemaal mensen die u willen eren met hun aanwezigheid en God danken voor alles wat u voor Zijn Kerk en voor ons heeft verwezenlijkt. Want inderdaad, we zijn hier niet om u vaarwel te zeggen, maar in een geest van oprechte dankbaarheid! Neen, vaarwel zeggen we u niet. U blijft altijd in ons midden, als onze herder en geestelijke vader, in gebed en in gedachten. En ja, we verheugen er ons op u regelmatig weer te zien! Dit Aartsbisdom blijft ook uw Aartsbisdom!

 Weet echter, dat wij ook bij uw aanwezigheid zullen gedenken in ons gebed, een gebed tot deze Heer die u zo trouw gediend hebt, opdat Hij u alles moge schenken wat uw hart verlangt, bovenal gezondheid en vreugde! Geniet van de mooie jaren die u resten, wetende dat wij wensen dat ze nog talrijk mogen zijn. En vergeet ook ons niet, in uw gebed!

         God zij geloofd!

Tijdens de Pontificale Liturgie van dankzegging voor onze oud-Metropoliet Panteleimon van België

Heiligverklaring van Vader Porfyrios
27 november 2013 – Constantinopel

De Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat, ging tijdens haar bijeenkomst van 27 november 2013, onder leiding van Z.A. de Oecumenisch patriarch Bartholomeos, over tot de heiligverklaring van (oud)vader Porfyrios.

 Leven van de Heilige Geronda Porfyrios

Geronda (ouder/oudvader) Porfyrios werd in 1906 geboren in het dorp Agios Ioannis in de huidige gemeente Tamaia op het eiland Evvia (Euboia). Zijn wereldlijke naam was Evángelos Baïraktáris, en al heel vroeg zijn neiging tot het monnikenleven. Op 13-jarige leeftijd, nadat hij alleen het 2^e leerjaar had beëindigd, ging hij dus naar de H. Drie-eenheidsskite op de H. Berg Athos, gekend als “Kavsokalivia” (“brandhutten”), waar hij het volgende 6-tal jaar onder leiding van twee oudere monniken diende, die hem de naam Nikítas schonken. Nadien werd hij door een ernstige ziekte terugkeren naar Evvia, waar hij zich vestigde in het h. klooster van de H. Harálambos Lefkón, te Avlonári op Evvia.

Op 20-jarige leeftijd ontmoette hij de aartsbisschop van de Sinaï, Porfýrios, die in hem geestelijke gaven herkende. Hij wijdde hem tot priester, en gaf hem de naam waarmee hij bekend zou worden. Omdat het H. Haráralambos Lefkónklooster een vrouwenklooster werd, vestigde vader Porfyrios zich de volgende jaren in het H. Nikolaasklooster te Ano Váthia in de huidige gemeente Amárynthos, eveneens op Evvia.

 In 1940, op 34-jarige leeftijd, ging hij naar Athene, waar hij benoemd werd tot aalmoezenis van de H. Gerásimoskerk in de Polikliniek van Athene, naast Omónia. In 1973 mocht hij op pensioen gaan als aalmoezenier van de H. Gerásimoskerk, om zich aanvankelijk te vestigen in de H. Nikolaaskerk te Kalíssia (huidige Kallithéa) op de Pentéli, en nadien na een paar jaar in Mílesi bij Malakása, waar hij ook bouwde aan het h. klooster van de Transfiguratie des Heren. Hij kreeg aanzienlijke bekendheid en vele gelovigen bezochten zijn woonplaats.

In november 1991 ging hij terug naar zijn oude kelli (vrijstaande kloostercel) in Kavsokalívia op de heilige berg, waar hij ook stierf op 2 december van hetzelfde jaar.

 Noot van de vertaler: het standaardwerk over het leven van de H. Porfyrios – “Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου – Βίος και Λόγοι”, uitgegeven door het H. Klooster in Hrysopigi (Haniá), werd in 2011 vertaald in het Nederlands als “Geraakt door God’s liefde – leven en wijsheid van oudvader Porphyrios” (uitg. Orthodox Logos).

Dit boek is ook te verkrijgen in onze orthodoxe parochie te Brugge

Voor Nederlandstaligen is het ook interessant om weten dat de H. Porfyrios de geestelijke vader was van kluizenaar en ex-theatermaker Jozef Van den Berg

 Bron: http://www.amen.gr/article16044 verslag van Níkos Mangína

Dit leven van Geronda Porfyrios komt uit het archief van wikipedia

Gent – Op zaterdag 30 november 2013 vierde de Parochie van de Heilige Apostel Andreas de Eerstgeroepene van Gent haar parochiefeest. Tevens vierde men de 41ste verjaardag van de stichting van deze parochie. De liturgische viering werd voorgegaan door Aartspriester Stavros Triantafyllou (vicaris-Generaal van het Aartsbisdom van België) in concelebratie met Archimandriet Dositheos Bogveradze (Patriarchaat van Georgië),  Aartspriesters Ignace Peckstadt (Gent), de Oikonomoi Dominique Verbeke (Gent) en Bernard Peckstadt (Brugge en Oostende) en de Priesters Theophile Pelgrims en Bart D’Huyvetters. Monseigneur Panteleimon nam deel in gebed aan de dienst in heiligdom.

De Metten werden voorgegaan door Vader Dominique Verbeke. Op het einde van de Metten en onder het zingen van de Grote Doxologie gingen de priesters voorraan in de kerk staan voor de dienst van de Artoklasia of “de zegening van de vijf broden”. Nadien begon de Goddelijke Liturgie waarbij Aartspriester Stavros voorging.

Het koor zong er op voortreffelijker wijze de dienst van de metten en deze van de Goddelijke Liturgie o.l.v. Paul Morreel. Vader Stavros hield er tijdens de H. Communie van de priesters de homilie rond de grootse figuur van de Heilige Apostel Andreas de Eerstgeroepene.  Op het einde bracht hij er ook de mededeling dat Monseigneur Panteleimon om gezondheidsreden zijn ontslag had aangeboden en welke op woensdag 27 november 2013 aanvaard werd door de Heilige Synode. In die zelfde Synode werd Bisschop Athenagoras verkozen als de nieuwe Metropoliet van België en Exarch van Nederland en Luxemburg.

Het parochiekoor o.l.v. Paul Moreel

Na de feestelijke Goddelijke Liturgie sprak Vader Ignace enkele hartelijke woorden uit vooral van grote dank aan Monseigneur Panteleimon, en herinnerde hem aan de eerste ontmoetingen die ze samen hadden in België.

Vader Ignace en Metropoliet Panteleimon

Vader Ignace prees het grootse werk van Monseigneur Panteleimon en dankte hem voor alles wat hij gedaan heeft voor de Orthodoxe Kerk in België, voor ons Aartsbisdom maar vooral voor de erkenning van de Orthodoxe Kerk hier in België sinds het jaar 1985. Aansluitend sprak Vader Bernard ook enkele woorden van dank en felicitaties uit vanuit de orthodoxe parochies van Brugge en Oostende aan Monseigneur Panteleimon. (zie hieronder de volledige tekst) Zoals naar gewoonte werd iedereen uitgenodigd tot de broederlijke feestelijke agapen.

Tenslotte wensen we langs deze weg nogmaals onze felicitaties aan de orthodoxe parochie van Gent, aan Vader Ignace, aan Vader Dominique, en aan alle parochianen en medwerkers.

Toespraak Vader Bernard bij het feest van de Heilige Apostel Andreas
Dankbetuiging aan Mgr Panteleimon, oud-Metropoliet van België

 Eminentie Monseigneur Panteleimon,
Beste vaders en broeders in het priesterschap,
Beste vaders en broeders en zusters van onze zusterkerken,
Dierbare broeders en zusters in Christus,
Eminentie,

Vader Bernard tijdens zijn toespraak van dank aan onze Metropoliet Panteleimon

Staat u mij toe u hier, in naam van onze orthodoxe parochies van Brugge en Oostende, enkele welgemeende woorden van grote dankbaarheid en erkentelijkheid te betuigen. Onze dankbaarheid voor

uw persoon is groot, omdat u zich altijd en onvermoeid heeft ingezet voor het welzijn van onze Kerk hier in België, alsook in Nederland en Luxemburg.

U bent hier gekomen in het jaar 1957, precies 56 jaar geleden, als jonge priester, en in deze periode was onze Kerk hier nog maar heel weinig georganiseerd. Er waren hier slechts een paar parochies. Staat u mij, uw nederige dienaar, toe de aanwezigen te herinneren  aan het feit dat u zelf in moeilijke omstandigheden in België bent aangekomen: u werd naar Mons gestuurd, had er geen kerk, geen woonst, geen loon … Het enigste wat u bij aankomst in ontvangst kreeg, waren twee kleine koffertjes: één met liturgische vaten, een evangelieboek en een antimension; en één met een set liturgische gewaden.

Monseigneur Panteleimon

Vandaag is de Orthodoxe Kerk in België en in het Groot-Hertogdom Luxemburg erkend en kan ze genieten van faciliteiten, zoals een loon voor de priesters en een toelage voor de erkende parochies, de organisatie van godsdienstlessen in de openbare scholen en andere voordelen. Dat allemaal dank zij uw bijzondere inspanningen en goede contacten, als hoofd van de Orthodoxe Kerk in België, als hoofd van de Orthodoxe Eredienst in ons land.

Als priester, als bisschop en uiteindelijk als metropoliet lag u aan de basis van de stichting van vele parochies. Uiteraard hebt u heel veel Griekse parochies opgericht, verspreid over het Belgische territorium, maar u stond ook open voor orthodoxe parochies die de lokale taal gebruiken, het Nederlands en het Frans, zoals deze hier in Gent, die de eerste was en waar we heden het feest mogen vieren van haar patroonheilige: de Heilige Apostel Andreas, de Eerstgeroepene. Maar vanuit deze Parochie zijn er enkele andere parochies ontstaan zoals in Brugge, Kortrijk, Oostende, Eindhoven. Daarnaast hebben we ook een Franstalige parochie, deze van de Heiligen Silouan de Athoniet en Martinus van Tours in Brussel. Dit alles was slechts mogelijk dank zij u grote openheid en uw grote visie voor een Orthodoxie die de toekomst tegemoet gaat. Een Orthodoxie die zich plant in de grond van onze contreien.

Monseigneur wij willen u van ganser harte feliciteren, omdat u op  voorbeeldige wijze de continuïteit van uw levenswerk hebt voorbereid en willen verzekeren. Tien jaar geleden heeft u Mgr Athenagoras gewijd tot bisschop en heden werd hij door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat verkozen tot uw opvolger, tot Metropoliet van België en Exarch van Nederland en Luxemburg. Uw beslissing was heel dapper, omdat u eerder denkt aan het welzijn van de Kerk dan aan uzelf. Maar weet dat wij allen aan u denken en voor u bidden! Uw geestelijk en pastoraal palmares is enorm! Maar u heeft ook een ziel weten te geven aan onze Kathedraal van de Heilige Aartsengelen. U begrijpt dan ook dat wij over het gezegend werk dat u volbracht heeft, u alleen maar heel dankbaar kunnen zijn. Wij blijven bidden dat u nog vele jaren moogt genieten van een wat rustiger leven. Weet echter dat wij u altijd heel graag zullen willen onthalen, wanneer u maar wilt! Het zal onze grootste vreugde zijn.

Vader Ignace Z.E. Mgr Panteleimon en Vader Dominique

Tenslotte mag ik, opnieuw mede in naam van de parochies die ik leid, de Parochie van Gent feliciteren ter gelegenheid van haar patroonsfeest en we wensen haar priesters en gelovigen veel voorspoed en zegen toe!

Mgr Panteleimon zegent de spijzen van de feestelijke agapen

Op de Algemene Vergadering, gehouden op 1 november 2013 in Parijs, is archimandriet Job (Getcha) gekozen tot nieuwe aartsbisschop. Het Oecumenisch Patriarchaat heeft deze verkiezing bevestigd en de nieuwe aartsbisschop de titel “van Telmessos” toegekend. Archimandriet Job werd geboren op 31 januari 1974 in Montreal (Canada) als enige zoon van oekrainse ouders. Hij begon zijn studies in orthodoxe theologie aan het St. Andrews seminarie, dat verbonden is aan de universiteit van Manitoba in Winnipeg en sloot deze af aan het Theologisch Instutuut St. Serge in Parijs met een doctoraat in orthodoxe theologie.
Op 28 september 1996 werd Ihor Vladimir Getcha in de oekraiense kathedraal van de Hl. Sofia in Montreal rjazofoor en op 27 mei 1998 legde hij in het klooster van de Hl. Antonius de Grote (Vercors, Zuid Frankrijk) de monniksgeloften af; een dag later ontving hij de diakenwijding en in 1999 werd hij verheven tot aartsdiaken.

In 2003 werd vader Job uitgeschreven uit de clerus van de Oekrainse Orthodoxe Kerk in Canada en opgenomen in het Exarchaat van de Russisch Orthodoxe kerken in West Europa; op 20 juni van hetzelfde jaar ontving hij uit handen van Vladyka Gabriël de priesterwijding.

In dat jaar ook promoveerde hij ook aan het Instituut St. Serge met een proefschrift getiteld: “La réforme liturgique du métropolite Cyprien de Kiev. L’introduction du typikon sabaïte dans l’office divin”. Een jaar later – in 2004 – wordt hij aangesteld als hoogleraar Kerkgeschiedenis en Liturgie-wetenschap aan het Instituut St. Serge, met tegelijkertijd een lectoraat aan het Institut Catholique in Parijs. In 2004 wordt archimandriet Job verheven tot de waardigheid van hegoumen, en later archimandriet. In 2005 volgt Archimandriet Job vader Boris Bobrinskoy op als Deken van het Instituut St. Serge en tevens als rector van de parochie St. Serge. Ook maakt hij vanaf dat jaar deel uit van de redaktie van de “Messager Diocésain”. In deze “Parijse periode” maakt vader Job deel uit van de Diocesane Raad van ons Aartsbisdom (2004 tot 2010) en vanaf 2005 ook van de gemeenschappelijke Orthodox – Katholieke Dialoog Commissie en de Orthodox – Katholieke werkgroep “Hl. Irenaeus”, beide in Frankrijk. Vanaf 2007 is archimandriet Job hoogleraar voor dogmatische en liturgische theologie aan het Institute for post-graduate Studies, onderdeel van het Centrum van het Oecumenisch Patriarchaat in Chambésy bij Genève.

Door deze veelzijdige kerkelijke activiteiten is archimandriet Job uitstekend bekend met de specifieke problemen van de orthodoxe diaspora, evenals met de culturele en lokale aspecten van de Orthodoxie in de verschillende Europese landen. Ook in de contacten met  protestante en katholieke medechristenen is archimandriet Job een goed geïnformeerde gesprekspartner.

Op 30 november 2013 op het feest van de Heilige Apostel Andreas de eerstgeroepen werd hij tot bisschop gewijd door Zijn Alheiligheid de oecumenische Patriarch Bartholomeos in de patriarchale kathedraal van de Heilige Georgios in Constantinopel.

Aartsbisschop Job van Telmessos in de Orthodoxe kathedraal van de Heilige Georgios in Constantinopel met Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos.

Op donderdag 5 december 2013 zal de intronisatie plaatsvinden van mgr. Job van Telmessos in de kathedraal van de H.Alexander Nevsky (rue Daru, Parijs).
 Aartsbisschop Job zal ‘s anderendaags, op vrijdag 6 december 2013 in genoemde kathedraal om 10 uur, de Pontificale Liturgie celebreren. Bidden wij om sterkte, wijsheid, inzicht en kracht voor de zware taak die voor hem ligt. AXIOS – AXIOS – AXIOS’

Tijdens de intronisatie van Mgr Job

Constantinopel – De Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel heeft vandaag, 27 november 2013, het ontslag aanvaard van metropoliet Panteleimon van België, dit om gezondheidsredenen.  Vervolgens werd bisschop Athenagoras (Peckstadt) verkozen tot nieuw  Metropoliet van België en Exarch van Nederland en Luxemburg.

De nieuw verkozen Metropoliet Athenagoras van België, Exarch van Nederland en Luxemburg

De nieuwe metropoliet Athenagoras Peckstadt werd geboren werd geboren te Gent, als zoon van Ignace Peckstadt (ere-advocaat en aartspriester van de orthodoxe parochie van Gent) en Marie-Thérèse Janssens. Hij behaalde een Master in Theologie aan de Aristoteles Universiteit van Thessaloniki. Nadien werd hij uitgestuurd voor een postgraduaat aan het Oecumenisch Instituut van Bossey (Universiteit van Genève). In 1989 werd hij te Brussel door Metropoliet Bartholomeos van Philadelphia (nu Oecumenisch Patriarch) tot diaken gewijd, die hem de naam Athenagoras toevertrouwde, ter nagedachtenis van de grote Oecumenische Patriarch Athenagoras, en met de opdracht verder te werken aan de oecumenische dialoog tussen christenen.

Hij diende als aartsdiaken van het Orthodox Aartsbisdom van België tot zijn priesterwijding, in 1996.  Hij werd bisschoppelijk vicaris en gaf van 1993 tot 1998 orthodoxe godsdienst in diverse middelbare scholen van het Vlaamse land. Vanaf 1994 is hij de productieverantwoordelijke van de gastprogramma’s van de Orthodoxe Kerk op de openbare omroepen VRT en RTBF.  In ditzelfdejaar werd hij door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat benoemd tot medewerker van het Kantoor van de Orthodoxe Kerk bij de Europese Unie. In 1995 richtte hij een parochie op in Brugge, en even later, in 2001, een parochie in Oostende. Sinds jaren is hij de orthodoxe aalmoezenier van de Brussels Airport.

In het midden de nieuw verkozen Metropoliet Athenagoras van België onlangs nog in onze parochie ter gelegenheid van het bezoek van het koor “Ensemble Vocal Malinine”

Hij is lid van het Overlegorgaan van Christelijke Kerken inBelgië en voorzitter van het E.I.I.R. (een vereniging van internationale oecumenische ontmoetingen). Binnen de Orthodoxe Kerk  zit hij tal van commissies voor en is de secretaris van de Orthodoxe Bisschoppenconferentie van de Benelux (OBB). Talrijke malen mocht hij deelnemen aan vertegenwoordigingen en zendingen van het Oecumenisch Patriarchaat en aan inter-orthodoxe en inter-christelijke congressen. Zo mocht hij meerdere malen de huidige Oecumenische Patriarch Bartholomeos vergezellen op grote reizen. Nadat hij door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel eenparig tot hulpbisschop van de Metropoliet van België werd verkozen – met de hoge titel van ‘Bisschop van Sinope’ – werd hij op 22 juni 2003 in de Brusselse Orthodoxe Kathedraal tot bisschop gewijd.

Mgr Panteleimon, oud Metropoliet van België

Mgr Panteleimon Kontogiannis, oud-metropoliet van België, werd geboren in Chios in het jaar 1935.  Na zijn middelbare studies liet hij zich inschrijven in het Theologisch Instituut van Halki, waar hij afstudeerde in het jaar 1957.  Tijdens zijn tweedejaar van zijn studies Theologie (1954) werd hij tot diaken gewijd.  In 1957 tot priester.  Sindsdien diende hij in België in diverse functies: als bedienaar, bisschoppelijk vicaris en als vicaris generaal van het Aartsbisdom van België, sinds de oprichting ervan op 8 augustus 1969.  Op 5 augustus 1974 werd hij verkozen tot hulpbisschop met de titel van Bisschop van Apollonia.  Op 22 december 1982 werd hij verkozen tot Metropoliet van België en Exarch van Nederland en Luxemburg. Hij is er met Gods hulp en metalle mogelijke inspanningen in geslaagd  de Orthodoxe Kerk officieel telaten erkennen door de Belgische Staat bij wet van 23 januari 1985, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 11 mei van hetzelfde jaar, in het N° 91.
Het Orthodoxe Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg maakt deel uit van de juridictie van het Oecumenisch Pariarchaat van Constantinopel. Het wer opgericht in 1969 bij patriarchaal en synodaal besluit en telt heden 29 parochies (24 in België, 4 in Nederland en 1 in het Groot-Hertogdom Luxemburg), evenals een klein klooster. De eerste Metropoliet van België was wijlen Mgr Emilianos Zacharopoulos (1969-1982), opgevolgd door Mgr Panteleimon Kontogiannis (1982-2013). De zetel van het Aartsbisdom is Brussel.

De aanwezigheid van Grieks orthodoxe gelovigen in de Benelux brengt ons terug naar de XIVe eeuw. Ze kwamen uit Klein-Azië en Griekenland, als gezanten, studenten en handelaars. De eersteparochie behorend tot het Oecumenisch Patriarchaat werd in 1750 opgericht inAmsterdam (Parochie van de Heilige Katharina).

In België werd de Orthodoxe Kerk officieel erkend in 1985. Een artikel van een K.B. van 15 maart 1988 bepaalt dat het representatief orgaan voor de ganse Orthodoxe Kerk de Metropoliet-Aartsbisschop van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel is. De nieuwe metropoliet zal ook de voorzitter zijn van Orthodoxe Bisschoppenconferentie van de Benelux, orgaan dat alle orthodoxe bisschoppen die pastorale verantwoordelijkheden hebben op het territorium van de Benelux. De Orthodoxe Kerk in België telt vandaag ongeveer 100.000 gelovigen, waarvan de meerderheid behoort tot het Aartsbisdom van België. In Nederland zijn de gelovigen van dit Aartsbisdom zowat 15.000 en in het Groot-Hertogdom Luxemburg telt men zowaar 1.200 Griekse gelovigen.

IN MEMORIAM

AARTSBISSCHOP GABRIEL VAN KOMANA
(1946-2013)

Aartsbisschop Gabriël van Komana, voormalig bisschop van het Exarchaat van de parochies van Russische traditie in West-Europa (Oecumenisch Patriarchaat), is op 26 oktober 2013 in Maastricht in de Heer ontslapen. Hij werd 67 jaar.

Aartsbisschop Gabriël stond van mei 2003 tot januari 2013 aan het hoofd van het Exarchaat van de parochies van de Russische traditie in West-Europa, waarvan de zetel gevestigd is in Parijs. Hij was lid van de Orthodoxe Bisschoppenconferentie van de Benelux (OBB-CEOB). Hij was rector van het Theologisch Instituut Saint Serge dat aan het Exarchaat verbonden is.

De betreurde Aartsbisschop Gabriël van Komana (in de wereld Guido De Vylder) werd op 13 juni 1946 geboren te Lokeren (België) uit een Rooms-katholieke familie. Als oudste zoon is hij voortbestemd om zijn vader op te volgen in het familiebedrijf en daarom volgt hij aanvankelijk een technische opleiding. Pas na het voltooien van zijn dienstplicht in 1966, meldt hij zich aan bij het Instituut voor Late Roepingen in Kortrijk en volgt de opleiding tot 1970. Tot 1974 studeert hij filosofie en theologie aan het Groot Seminarie van Gent. In deze tijd maakt hij kennis met de Orthodoxie in de parochies van België en Nederland en deze kennismaking dwingt hem ertoe, de lagere wijdingen in de Rooms-katholieke Kerk te weigeren.

Hij trad toe tot de Orthodoxe Kerk in de schoot van de orthodoxe parochie van de Heilige Andreas te Gent. Tot januari 1976 vervolgt hij zijn theologische studies aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Op 5 oktober 1975 wordt hij door Aartsbisschop Georges (Tarassoff) van Syracuse gewijd tot diaken en op 27 juni 1976 volgt de priesterwijding.

Z.E. Aartsbisschop Gabriël en Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos

Een jaar later – in 1977 – wordt Vader Guido benoemd tot rector van de Parochie van Maastricht, die reeds in 1972 was gesticht. Hij neemt actief deel aan de oprichting van de Parochies van Deventer, Breda en Antwerpen, die inmiddels allemaal zelfstandig functionerende parochies zijn met eigen priester. In december 1992 wordt Vader Guido benoemd tot rector van de Parochie van Luik. Het jaar daarop wordt hij door Aartsbisschop Serge van Evkarpia belast met de zorg voor de Parochies in de Dekenij, omvattend elf parochies en een skite in België, Nederland en Duitsland. Op 11 mei 1994 legt hij de monniksgeloften af en ontvangt daarbij de naam Gabriël.

Sedert 1994 is hij lid van de Diocesane Raad van het Exarchaat van de Orthodoxe Parochies van Russische Traditie in West-Europa en sinds 2000 lid van de Tuchtcommissie (de kerkelijke rechtbank) ervan. Sinds 1995 vertegenwoordigt hij de Orthodoxie in de Raad van Kerken in Nederland. Nadat hij door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat van Konstantinopel eenparig tot hulpbisschop van het Exarchaat van de Orthodoxe Parochies van Russische Traditie in West-Europa werd verkozen – met de titel van “Bisschop van Komana” – werd hij op 24 juni 2001 in de Orthodoxe Kathedraal van de Heilige Alexander Nevsky te Parijs tot bisschop gewijd.

Z.E. Aartsbisschop Gabriël van Komana en aartspriester Ignace Peckstadt (Orthodox congres Amiens 2009

Na het overlijden van Aartsbisschop Serge van Evkarpia, op 22 januari 2003, werd hij door de Diocesane Raad van het Exarchaat benoemd tot LocumTenens van de aartsbisschoppelijke zetel. Een Algemene Vergadering van het Exarchaat heeft hem vervolgens op 1 mei 2003 verkozen tot opvolger van de overleden aartsbisschop, verkiezing die bevestigd werd door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat op 3 mei van hetzelfde jaar. Zijn intronisatie had plaats in de voormelde Kathedraal te Parijs op 1 juni 2003. Hij is op 26 oktober 2013 te Maastricht in de Heer ontslapen.

De uitvaartdienst vindt plaats op zaterdag 2 november in Parijs; daarna volgt de begrafenis in de crypte van de kerk van Sainte Geneviève des Bois.

Eeuwige gedachtenis!

Z.E. Aartsbischop Gabriël op bezoek aan onze Orthodoxe parochie van Brugge.

Verwelkoming

 Van 15 t.e.m 19 oktober bracht Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos een bezoek aan de Heilige Athosberg en dit ter gelegenheid van de herdenking van de bevrijding van de 100e verjaardag van de bevrijding van de Turken. Deze viering begon op dinsdag 15 oktober met een verwelkoming in Karyes en het zingen van een Doxologie in de hoofdkerk, het Protaton.

 De Patriarch werd er opgewacht door nagenoeg alle abten of higoumens van de 20 grote kloosters van de Heilige Athosberg en nog vele monniken en pelgrims die daar gekomen waren om hem te verwelkomen. Er volgde een processie naar de centrale kerk (Protaton).

Het was een heel mooie en ingenomen dienst. Nadien was er gastmaal voor een beperkte groep.

Patriarchale  Pontificale Liturgie in de Protaton kerk te Karyes – Agion Oros 16 oktober 2013

 Op 16 oktober ging Zijne Alheiligheid voor in de Patriarchale Liturgie in de kerk van het Protaton te Karyes. De dienst van de Metten begon reeds om 5u in de ochtend. Omstreeks 8.30u werd de Oecumenische Patriarch Bartholomeos verwacht voor de plechtige intrede in de kerk. Eerst zong hij nog afwisselend met het koor het laatste deel van de Metten.

Op het einde, bij het zingen van de  Doxologie deed hij de voorbereidende gebeden en werd in het midden van de kerk zijn mandya (sleepmantel van de bisschop) afgenomen. Hij werd vervolgens in het midden van de kerk plechtig aangekleed, terwijl het koor een hymne zong en de diakens de gepaste gebeden zongen voor het aankleden van een bisschop.

Nadat hij volledig was aangekleed, kwamen ook de concelebrerende hiërarchen bij hem staan: Hunne Eminenties de Metropolieten Gennadios van Italië, Germanos van Tranoupolis en Chrysostomos van Myra, alsook Zijne Excellentie Bisschop Athenagoras van Sinope. Zij werden bijgestaan door de abten en/of vertegenwoordigers van de 20 grote kloosters van de heilige Athosberg.

Het was een heel mooie en aangrijpende Liturgie, uitermate mooi verzorgd en gecelebreerd. Er waren twee grote byzantijnse koren die de gezangen prachtig vertolkten. De meeste zangers waren monniken van het klooster van Vatopedie. De Oecumenische Patriarch hield na de lezing van het Evangelie een mooie homilie.

Heel ontroerend en krachtig was het zingen van de Hymne aan de Moeder Gods: deze van ‘Axion Estin’ of ‘Het is waarlijk passend’. Het koor bestaande uit zowat 15 monniken ging toen voor de beroemde en miraculeuze icoon van ‘Axion Estin’ staan. Zij zongen uit volle borst die prachtige hymne, terwijl drie priestermonniken de icoon bewierookten.

De Heilige Communie werd door Bisschop Athenagoras uitgereikt aan de vele orthodoxe gelovigen die van her en der waren gekomen.

Op het einde van de Goddelijke Liturgie volgde een processie met de icoon van ‘Axion Estin’ rond de kerk. Na de icoon liep Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos samen met de 4 hiërarchen en de concelebrerende abten, de koren, monniken en de vele pelgrims.

Na de processie ging men terug de kerk binnen en deelde de Oecumenische Patriarch zelf het antidoron uit. Men kan ongetwijfeld zeggen dat het de Byzantijnse Liturgie op zijn best was! Maar eigenlijk zijn daar geen woorden voor…

Na de dienst ging Zijne Alheiligheid samen met alle celebranten op de trap van de Heilige Gemeenschap staan voor de traditionele foto. Er volgde een officiële ontvangst in dit gebouw en een vergadering met enkele toespraken, gehouden door Z.A. de Oecumenische Patriarch en enkele vertegenwoordigers van de Heilige Berg.

De Patriarch ontving een mooi geborduurd epigonation. De Oecumenische Patriarch bezocht verder nog de Kloosters van Koutloumousiou en de Heilige Panteleimon of het Russische Klooster. De abt van dit laatste nodigde hem uit om er voor te gaan in de Goddelijke Liturgie. Het was voor het eerst dat de Oecumenische Patriarch er een Liturgie celebreerde.

Over de icoon van “Axion Esti”

De “Axion Esti” is de Moeder Godsicoon bij uitstek, waarnaar alle agiorieten zich naar toe richten. Deze miraculeuze icoon van “AXION ESTI” wordt dus steeds in het Protaton bewaard voorraan links in de kerk. Het is de titulaire icoon van de ganse Athosberg en vertegenwoordigd er de Maagd die Christus op haar rechter arm houdt, volgens het model van de “Eleoussa”. De voorzijdeis bedekt met een zilverenbekleding (1836) van 96 cm op 67cm, dat in relief voorstellingen draagt van de Maagd die Christus draagt, de boom van Jesse en de Heilige Drieëenheid. De lege ruimten tussen de profeten evenals de klederen van de Maagd warden versierd met planten die bladeren en fruit dragen.

Volgens de traditie zou voor deze icoon de Aartsengel Gabriël in de Xe eeuw de hymne “Axion Est” (Het is waarlijk passend) hebben gezongen. Deze hymne was tot deze periode ongekend. Door het voortdurend gebed van de monnik die deze scène bijwoonde zou hij vervolgens met zijn vingers deze hymne op een steen hebben gegrift. Sindsdien maakt de hymne deel uit van de Goddelijke Liturgie. Ze wordt onmiddellijk na de epiklese gezongen en verwierf aldus de opmerkelijke ereplaats in het eucharistisch gebeuren.

Elk jaar wordt de “eerste icoon van de Heilige Berg” de dag na Pasen met majesteit in processie rondheen Karyes gedragen.

Deze icoon van “Axion Estin” verliet slechts enkele keren de Heilige Athosberg: de eerste maal in 1963 naar Athene en Pyreus ter gelegenheid van het millennium van de Heilige Berg, in 1985 naar Thessaloniki voor het 2300 jaar bestaan van voornoemde grootstad, in 1987 bij een bezoek van de betreurde Oecumenische Patriarch Dimitrios aan Athene en vorig jaar, in 2012, voor de 100^e verjaardag van de stad Thessaloniki.

Hymne “AXION ESTIN”

Het is waarlijk passend U zalig te prijzen O Moeder Gods. Zaliggeprezen en ongschonden Moeder van God. Gij die eerbiedwaardiger zijt dan de Serafijnen. Die zonder smet, God het word hebt gebaard. Gij waarlijk Moeder van god U roemen wij.

OJB-JOB Weekend 2013

“Het spiritueel leven van jongeren”

(15-17 Nov. 2013 — Rotselaar)

Sinds 1978 komen de orthodoxe jongeren in België jaarlijks bijeen om hun geloof samen te beleven en belijden. In 2011 is er een nieuwe generatie orthodoxe jongeren aangetreden die vastbesloten is om de activiteiten van Orthodoxe Jeugd in België verder te zetten en te ontwikkelen.

We zijn blij jullie het jongerenweekend van 2013 aan te kondigen dat zich in het ontmoetingscentrum “Eenheid” te Rotselaar (Aarschotsesteenweg 281, 3111 Wezemaal) plaatsvindt.

Het evenement start op 15 november en eindigt op 17 november. Er is plaats voor ca. 55 jongeren van 15 à 25 jaar oud.

Hieromonnik Philotéos, uit de stavropegische en patriarchale klooster “Grigoriou” ATHOSBERG, evenals vader Dominique Verbeke, van de Orthodoxe Kerk “van de Heilige Apostel Andreas” in Gent zullen aanwezig zijn.

Voor meer informatie www.ojb-job.org en om aan te melden, kunt u vader Ciprian Popescu contacteren op +32 496 032941 of zenopopescu@me.com. Kosten: 80 Euro

De web-site van OJB – JOB : klik hier

Voor het programma: Klik hier

Cette émission de ce soir est dédiée à la musique liturgique dans l’Eglise Orthodoxe. Notre invité est l’Archiprêtre Michel Fortunato, qui était pendant des longues années prêtre et chef de chœur à la l’église cathédrale du diocèse du Patriarcat de Moscou à Londres. C’est pourquoi nous écouterons aussi des extraits d’un enregistrement d’une Divine Liturgie présidée par le Métropolite Antoine, en anglais, dans cette cathédrale, avec des chants exécutés par la chorale sous la direction du même père Michel.

Klik hier om te luisteren naar deze uitzending: la musique liturgique dans l’Eglise Orthodoxe

Production et présentation: Evêque Athénagoras de Sinope (Patriarcat Oecuménique).

© Orthobel – octobre 2013

Op zaterdag 11 augustus 2013 had in de schoot van de Orthodoxe Parochie van de HH. Konstantijn en Helena een koorstage plaats o.l.v. Vader Michel Fortounatto.

 Vader Michel is professor “van de liturgische orthodoxe Slavische muziek” aan het Orthodox Instituut Sint-Sergius te Parijs. Hij was eerder bijna 40 jaar de koorleider van de Russische Orthodoxe Kathedraal van de ‘Ontslaping van de Moeder Gods’ in Ennismore Gardens te London, de zetel van de betreurde Metropoliet Anthony Bloom.

Sinds 2005 is hij priester op rust en heeft hij zich gevestigd nabij Vichy, in Frankrijk. Hij  blijft zich evenwel verder inzetten om zijn grote kennis over de liturgische muziek door te geven.

Zo kwam hij op uitnodiging van Vader Bernard voor een koorstage in de Orthodoxe Parochie te Brugge. Alhoewel men eerst dacht aan een kleine koorstage voor de koorleden van de Parochie van Brugge, groeide dit initiatief spontaan uit en kwamen ook koorleiders en koorzangers van andere Vlaamse orthodoxe parochies (Gent, Kortrijk en Leuven).

Er waren uiteindelijk 30 deelnemers. Vader Bernard verwelkomde Vader Michel en stelde hem eerst voor aan de groep. Hij verwelkomde ook alle deelnemers en verheugde zich dat deze stage gedeeld kan worden met de andere Vlaamstalige parochies.

Vader Michel begon de koorstage met een korte uiteenzetting over het belang van een koor in de liturgische diensten van onze kerk. Stefaan, onze koorleider, vertaalde hem steeds naar het Nederlands. Zo zei hij onder meer dat het koor er in feite moet zijn als ondersteuning, maar dat allen geroepen tot samenzang in de kerk. De koorleden zouden steeds nederig moeten kunnen zijn en zich dienstbaar moeten opstellen voor de kerk.

Stefaan onze koorleider

Na deze korte inleiding begon de stage met het samen zingen en het aanleren van een eenvoudige ‘Kyrie Eleison’, die in meerdere talen gezongen werd. Het was in feite een proef of als opwarmer.

Nadien leerde men een nieuwe melodie voor de Eucharistisch Canon te zingen. Een heel mooie melodie die we erg vlot konden aanleren. Nadien zong men nog onder meer een nieuw Cherubikon, de eerste antifoon, het prokimen in toon 6, en het ‘Ton Despotin’…

Wat heel interessant was aan deze stage is dat we niet louter enkele melodieën leerden zingen, maar vooral steeds een heel interessante theologische uitleg kregen over dit gezang en waarom we dit zo moeten zingen enz..

Op de middag rond 12u30 namen we samen een middagmaal in onze parochiezaal en was er gelegenheid tot ontmoeting. Na de middag kregen we het tweede deel van deze koorstage. We leerden er nog heel wat gezangen bij, alsook terug met de steeds heel interessante uitleg erbij. Ook benadrukte hij steeds hoe we moeten zingen en vooral oplettend zijn dat we niet steeds allen te gelijk inademen want dit maakt het gezang minder mooi.

Het was een hele oefening die niet zo eenvoudig is. Dit vraagt tijd en oefening. Tenslotte zongen we als afsluiter van deze dag samen de vesperdienst die werd voorgegaan door Vader Bernard. Ook Bisschop Athenagoras en Aartspriester Ignace verenigden zich in gebed.

Op het einde van de Vesperdienst verwelkomde Bisschop Athenagoras Vader Michel en beklemtoonde ook zijn grote muzikale kennis. Hij herinnerde er aan dat hij samen met Mgr Anthony Bloom één van de mijlpalers is geweest voor de inplanting van de Orthodoxe Kerk in Groot-Brittannië. Tenslotte wensen wij hem nog vele jaren toe.

Op zondag ging Bisschop Athenagoras voor in de Pontificale Liturgie, in concelebratie met Vader Bernard, de rector van de Parochie, Aartspriester Ignace, Vader Bart en Vader Theophile. Vader Michel was in het koor en in het heiligdom tijdens de liturgische dienst. Het koor werd mooi geleid door onze koorleider Stefaan.

Het was een heel mooie concelebratie waar meer dan 100 parochieleden deelnamen. Ook op einde van deze dienst verwelkomde Bisschop Athenagoras Vader Michel. Na de dienst namen we nog allen samen een middagmaal aangeboden door de Parochie. Uiteindelijk was het een heel rijk en mooi weekend waar iedereen misschien wat vermoeid, maar toch erg voldaan naar huis ging.

Nog enkele indrukken

Koorstage in Brugge

Zaterdag 10 augustus was het een bijzondere dag voor de koren van de Orthodoxe parochies in Vlaanderen. De parochie van de HH. Konstantijn en Helena te Brugge organiseerde een koorstage die gegeven werd door aartspriester Michel Fortounatto.

In de eerste plaats was het de bedoeling om het koor van de parochie te helpen, maar ook aan de leden van de andere parochiekoren de gelegenheid te geven om samen te zingen met Vader Michel.

Sommige van de aanwezigen kennen vader Michel reeds van vroegere korte en langere koorstages en het was dan ook een blij weerzien.

Gelet op de grote opkomst kunnen we zeker stellen dat het een succes was. Op één dag is het natuurlijk niet mogelijk om veel aan te leren en te verbeteren, maar vader Michel zette er toch de beuk in en veel tijd om te verpozen was er niet bij.

Er werd aandacht besteed aan twee belangrijke dingen: het zingen van moeilijke melodieën waar we de noten moeten volgen en het zingen van eenvoudige melodieën waar de tekst primeert. Nochtans, zo benadrukte vader Michel, moeten we zoveel mogelijk trachten de woorden te zingen.

Ademhalen op de juiste plaats en zacht, zeer zacht zingen, was voor vader Michel zeker een stokpaardje. We moeten het onthouden en toepassen. De dag werd besloten met een mooie Vesperdienst. We kunnen als slot zeker zeggen: dank je vader Michel voor je kunde en je begeestering. Dank je vader Bernard voor het initiatief.

Paul  Moreel (koorleider van de orthodoxe parochie van Gent)

RADIO ORTHODOXIE – VRT Radio 1

Nicolas Peckstadt spreekt voor de Radio over zijn bezoek aan Constantinopel…

Istanbul ligt op twee continenten: een betere smeltkroes van Europese en Aziatische invloeden is ondenkbaar.

Men verplaatst er zich nog met paard en koets

Op weg naar de prinseneilanden

De namen alleen al: van Byzantium over Constantinopel tot Istanbul: het is en blijft een sprookjesachtige, magische stad met een bewogen verleden. Een culturele schatkamer ook, met nog heel wat historische Kerken en gebouwen, ontelbare koepels, en vandaag ook minaretten en moskeeën.

Constantinopel is ook het centrum van de Orthodoxe Kerk wereldwijd! De jonge Nicolas Peckstadt, student uit Knokke-Heist, mocht er onlangs heen en beleefde er een onvergetelijk verblijf. In deze uitzending doet hij ons het vervolg van zijn verhaal en heeft het in het bijzonder over de aanwezigheid van orthodoxe christenen in en rond Constantinopel en ook over de Prinseneilanden.

Het Orthodox Theologisch Instituut Halki

Luister hier online: KLIK HIER

Luister op VRT Radio 1, donderdag 1 augustus 2013 om 19u (na de nieuwsflits)…
Productie: Bisschop Athenagoras van Sinope (Oecumenisch Patriarchaat)

© Orthobel – juli 2013

Vaticaan – Een delegatie van het Oecumenische Patriarchaat van Constantinopel nam van 27 tot 29 juni 2013 in het Vaticaan deel aan de feestelijkheden rond het feest van de Heiligen Petrus en Paulus (29 juni). De delegatie bestond uit Zijne Eminentie Metropoliet Ioannis (Zizioulas) van Pergamon, Zijne Excellentie Bisschop Athenagoras (Peckstadt) van Sinope, hulpbisschop van de Metropoliet van België, en de Zeer Eerwaarde Archimandriet Prodromos Xenakis, onder-secretaris van de Heilige Synode van Kreta.

Op 28 juni heeft Zijne Heiligheid Paus Franciscus I de delegatie in privé-audiëntie ontvangen in het Apostolisch Paleis. Wij moeten geen schrik hebben van een ware oecumenische dialoog. Dat heeft paus Franciscus gisteren gezegd bij de ontvangst van een delegatie van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel. In zijn toespraak zei Franciscus I met grote aandacht het werk van de gemengde commissie voor de theologische dialoog tussen de Rooms-Katholieke en de Orthodoxe Kerken te volgen.

Nadien werden de leden van de patriarchale delegatie uitgenodigd om met de Paus het middagmaal te gebruiken, iets wat eerder uitzonderlijk is. Daar hadden ze de gelegenheid zich gedurende meer dan 2u te onderhouden met de Paus en dit in een heel gemoedelijke sfeer.

De delegatie van het Oecumenisch Patriarchaat had ook een onderhoud met Kardinaal Kurt Koch, voorzitte van de Pauselijke Raad voor de bevordering van de Eénheid der Christenen, en met diens medewerkers. De volgende dag was ze ook aanwezig tijdens het patroonsfeest van de Heilige Petrus en Paulus in Rome, meer bepaald tijdens de Eucharistieviering voorgegaan door Paus Franciscus in de Sint Pietersbasiliek.

De Paus legde overigens, ter gelegenheid van de feestdag van de heilige Petrus en Paulus, in de Sint-Pietersbasiliek het pallium op aan de nieuwe aartsbisschoppen.

Het is sinds 1969 dat het Oecumenisch Patriarchaat jaarlijks een officiële naar het Vaticaan stuurt in het kader van de vieringen van de feestdag van de H. Petrus en H. Paulus. Rome stuurt op zijn beurt jaarlijks een delegatie richting Constantinopel ter gelegenheid van het feest van de Heilige Andreas, de patroonheilige van het Oecumenisch Patriarchaat.

Met de uitwisseling van delegaties bij belangrijke gelegenheden willen het Vaticaan en het Oecumenische Patriarchaat hun onderlinge relaties en verstandhouding versterken.

KLIK HIER VOOR: BRIEF OECUMENISCHE PATRIARCH BARTHOLOMEOS (engels)

KLIK HIER VOOR: FOTOALBUM

KLIK HIER VOOR: VIDEO VAN DE ONTMOETING

De delegatie van het Oecumenisch Patriarchaat in het Vaticaan bij Zijne Heiligheid Paus FRANCISCUS I

Bisschop Athenagoras van Sinope

Antwerpen – 7 juni 2013

Mijn dierbaren in Christus,

De laatste tijd zien we een oplaaiing van onrust. Veel problemen steken de kop op. De mensen lijden eronder en vragen om hulp. We maken werkelijk een algemene beproeving door. Sommigen spreken van een economische recessie, anderen van een politieke crisis. Volgens ons, christenen, is het een geestelijke ontsporing. Maar er is genezing mogelijk. Er worden veel oplossingen gegeven, je hoort allerlei meningen. Maar de problemen blijven bestaan. De mens voelt zich in de steek gelaten en alleen. Hij kent zijn diepere wezen niet. Hij blijft terneergeslagen door de onzekerheid en de wanhoop.

De voorgestelde oplossingen, welke richting of uitkomst (als die er al is) deze ook hebben, verlossen de mens niet, want in principe laten ze de mens een gevangene blijven van bederf en dood. De Kerk is niets anders dan de Godmens zelf, onze Heer, de Bevrijder van onze zielen. Zodra de mens de Kerk binnengaat, komt hij in de atmosfeer van de goddelijke troost, van de verzoening tussen hemel en aarde. Hij komt in zijn eigen omgeving. Zijn geest komt tot rust. Hij vindt een hemelse schoonheid en een geestelijke volwassenheid, “die de einden der wereld vervult met een goddelijke geur”. De Kerk weet wat wij allemaal te lijden hebben. En zij heeft de kracht om ons te bevrijden. Zij roept ons tot berouw. Ze maakt de leugen niet mooier dan die is, noch verbergt zij de ellende. Ze zegt de hele waarheid. En ze spoort de mensen aan om de werkelijkheid onder ogen te zien, zoals die is, om ons bewust te worden dat we stof en as zijn.

Het is goed dat we hier in dit avondgebed onze broeders en zusters in Syrië, en alle mensen aldaar, gedenken en samen bidden voor de vrede in de wereld. In een wereld, verstoord door tegenstellingen en conflicten, vormt de vreedzame en constructieve dialoog de enige manier tot verzoening en verdraagzaamheid. In de Brief van Paulus aan de Corinthiërs, waaruit zopas een passage werd voorgelezen, worden de Apostelen voorgedragen voorbeelden te zijn van uiterste nederigheid, in navolging van de gekruisigde Heer: “Worden wij uitgescholden, dan zegenen wij; worden wij vervolgd, dan verdragen wij het; op smaad antwoorden wij minzaam. Wij worden nog steeds behandeld als het schuim der aarde, als het uitvaagsel van de maatschappij” (1 Kor. 4, 12-13).

 Het is een Evangelische waarheid dat deze ethos van nederigheid moet heersen in de verhoudingen van de christenen t.o.v. de vervolgers van de Kerk. We zijn anderzijds ook geroepen tot dialoog. Dit is in eerste instantie zo voor de christenen, die – helaas – hun volstrekte eenheid nog niet hebben teruggevonden; maar dient evenzeer gepropageerd bij alle mensen van goede wil, waar ze ook zijn. We weten uit bittere ervaring dat godsdienst gemakkelijk misbruikt kan worden als een vaandel van fanatisme en conflicten tussen mensen. De Oecumenische Patriarch Bartholomeos heeft herhaaldelijk beklemtoond dat “de oorlog in naam van de religie, een oorlog is tegen de godsdiensten”. Daarom is een interreligieuze dialoog – doordrongen van een oprechte geest van nederigheid – de waarborg van een gezegende combinatie: nl. van door God geïnspireerd te zijn en van navolgers te zijn van de Apostelen (1 Kor. 4, 16). Daarom ook is de interreligieuze dialoog een noodzaak in onze tijd.

Van Amerika tot Afrika, en doorheen Europa en Azië, zijn continenten geconfronteerd met het fenomeen van onverdraagzaamheid, een onverdraagzaamheid die niet enkel de stabiliteit van de wereld en van de vrede ondermijnt, maar ook een ontkenning is van de menselijke waardigheid. Raciale moorden, genocide, etnische zuivering, anti-semitisme, vernietiging van kerken en andere gebedshuizen etc., zijn barbaarse daden die publiekelijk moeten worden veroordeeld. Deze daden dienen in het bijzonder worden veroordeeld wanneer ze gepleegd worden in de naam van de godsdienst, zij het maar om zich te rechtvaardigen.

Als christenen zijn we heel erg begaan met de situatie in Syrië en met de toekomst van het christendom in dat land. Het enigste wat we kunnen doen is voor de bevolking aldaar bidden en alle partijen die betrokken zijn in dit conflict op te roepen de wapens neer te leggen, vooral ook gezien de desastreuse humanitaire situatie. Hier ook is dialoog een noodzaak! Een noodzaak om te komen tot verzoening en verandering. Religieuze leiders zijn aldus geroepen samen te werken, door te dialogeren, om Gods’ vrede in de wereld te herbevestigen. Want, die vrede is een vitale en essentiële noodzaak voor alle mensen. Godsdienst mag niet de aanleiding zijn tot oorlog of conflict; maar kan evenmin aangewend worden als een instrument voor fundamentalisme en fanatisme, zeker als het gaat om zuivere politieke doeleinden.

 Ondertussen leeft de wereld mee – in een geest van compassie – met het getroffen gebied en vooral met de duizenden onschuldige burgers en slachtoffers.

 In april dit jaar werd hele christelijke wereld geschokt door de ontvoering van twee Syrische bisschoppen: Metropoliet Paul Yazigi, orthodox metropoliet van Aleppo en broer van de nieuwe Patriarch van Antiochië, Johannes X; en Metropoliet Johanna Ibrahim, metropoliet van de Syro-Jacobitische Kerk.

 Een tiental dagen geleden vernam de wereld via een verklaring van de leiders van de Syrische oppositie dat de twee bisschoppen die in ballingschap leven in goede gezondheid verkeren. Een dokter zou hen hebben bezocht en verklaarde dat hun gezondheid goed is. Een rechtstreeks telefonisch contact met de metropolieten was echter onmogelijk. Van de rebellen verneemt de oppositie diverse informatie die soms enige verwarring schept, o.m. over de identiteit van de gevangenen en ook over wat zij vereisen voor hun vrijlating. Geen enkele organisatie heeft de verantwoordelijkheid voor de ontvoering geclaimd, maar bronnen binnen de Orthodoxe Kerk en het Syrische regime verklaarde dat de ontvoerders Tsetjeense jihadisten zijn.

De twee ontvoerde Bischoppen

Bij zijn bezoek aan de zetel van het Oecumenisch Patriarchaat in Constantinopel (Istanbul), heeft Zijne Gelukzaligheid Patriarch Johannes van AntiochIê, broer van Metropoliet Pavlos, nogmaals openlijk gepleit voor de onmiddellijke vrijlating van de twee bisschoppen. “Syrië heeft nood aan een vreedzame oplossing van de crisis die het land nu doorstaat, en deze oplossing kan slechts geschieden via dialoog. Het fanatisme heeft een danig niveau bereikt, zodat christelijke en islamitische religieuze leiders nu het doelwit zijn geworden voor ontvoering en geweld”, aldus Patriarch Johannes. En hij gaat verder: “de politieke gebeurtenissen die ons land teisteren, bedreigen de mens, zijn familie, zijn leven en beroven hem van datgene wat hij nodig heeft om te overleven. We worden dagelijks geconfronteerd met nieuwe gevallen van ontvoeringen, gewelddadigheden en moorden. (…) Dat ze ons willen vermoorden of ontvoeren of onze instellingen kapot willen, brengt ons niet af van ons steevast besluit verder te leven in cohabitatie met onze niet-christelijke medeburgers en ons vaderland niet te verlaten”.

Maar, vergeten we het niet: de ware vredestichters van de geschiedenis zijn niet alleen zij die zich hebben ingezet om een oplossing te vinden voor conflicten van anderen! De ware vredestichters zijn zij die zelf de vervolgingen en vernederingen hebben ondergaan en medelijden hebben getoond t.o.v. het volk dat hen vervolgd heeft.

Ondertussen is er ook in onze geseculariseerde samenleving honger naar spiritualiteit. Mensen leven in angst en vertwijfeling. Er is nooit een grotere behoefte geweest aan geestelijke leiders die zich engageren voor een verbetering van de wereld waarin wij leven.

Onder de laatste van de Zaligsprekingen die Jezus aanhaalde in zijn bergrede, is er deze van vrede en begrip onder de mensen te promoten. “Zalig zij de vredestichters, want zij zullen kinderen Gods’ worden genoemd”. Misschien heeft Christus deze als één van de laatste Zaligsprekingen behouden, omdat Hij besefte dat het de meest delicate zending is die mens dient te volbrengen.

Iconencursus
In het iconenatelier van de Heilige Johannes van Damascus in de schoot van onze parochie te Brugge

Voor de dertiende keer had er een iconencursus plaats in het iconenatelier van de Heilige Johannes van Damascus in de schoot van de Orthodoxe Parochie van de HH. Konstantijn en Helena te Brugge.

Iconencursus o.l.v. Georges Farrias

Deze iconencursus had plaats van 13 mei tot 24 mei 2013 (weekend niet inbegrepen) maar stond open voor alle geïnteresseerde orthodoxen en voor onze broeders en zusters van de andere christelijke kerken. Deze cursus werd dit jaar geleid onder de deskundige kennis van Georges Farrias, met de medewerking van Bernadette Goethals, Victoria Kulnichev, Lucienne D’Hont en Vader Bernard.

De iconen die men heeft leren schilderen zijn deze van de Alheilige Moeder Gods, De Moeder Gods van het teken, de heilige Johannes de Theoloog en de Heilige Profeet Elias.

Groepsfoto van de iconencursus na de iconenwijding

Op vrijdag 24 mei 2013 was er dan een korte slotviering met de wijding van de iconen en werd er ook speciaal een nagedachtenisdienst gehouden voor Agnes Laroy de stichter van deze iconencursus. Tenslotte namen er nog verschillende het woord en dankte men Georges Farrias voor de heel deskundige iconencursus

 Tenslotte willen wij Georges van harte danken voor deze iconencursus, alsook Vader Bernard, Bernadette, Lucienne en Victoria die met een even groot enthousiasme hierbij geholpen hebben.

DE ICONENCURSUS….., ANDERS DAN ANDERS

Deze keer mocht ik de cursus vanuit een andere hoek meemaken. Dit keer niet als deelnemer

aan de cursus zelf maar vanuit de organisatorische kant en dit was best wel spannend.

Hoe zal de nieuwe leraar meevallen?  Zal er een goede verstandhouding zijn tussen de deelnemers?

Zal de taal (Frans) geen belemmering zijn voor de cursisten? Hoe zal de chemie zijn tussen gevorderden en nieuwe cursisten?…..

Ook voor mij was het de eerste dag even slikken toen ik, met Agnes in mijn gedachten, achter de kookpot in de keuken stond. Zovele jaren zorgde zij ervoor om de organisatorische beslommeringen in goede banen te leiden en plots herinnerde ik me haar zo gekende woorden: “alles komt goed”.

En het was goed……na enkele aftastende dagen van grenzen verleggen, soms afstand doen van het gekende en openstaan voor het nieuwe ( tegelijk een oefening in het afstand nemen van wat je zelf wilt) voelde je het enthousiasme groeien.

De gezellige momenten bij het middagmaal of de koffiepauzes

Na de tekening, de eerste grondkleuren en dan langzamerhand  naar het licht toe. Het was mooi om vanop de zijlijn de evolutie te volgen en het eindresultaat was prachtig.

Dank aan alle deelnemers voor de uitzonderlijk goede verstandhouding.

Dank aan Lucienne voor het “stille” werk. Ze was als een zorgende moeder voor ons.

Dank aan Victoria om mee te helpen bij de practische ondersteuning én de lekker Pascka op het einde.

Dank aan Vader Bernard voor zijn nabijheid en de sfeervolle wijdingsdienst op het einde. Zonder hem zou er geen cursus zijn.

Dank aan Georges Farias, ook voor hem was het de eerste keer onder ons. We hopen ook hem iets van de Vlaamse cultuur te hebben bijgebracht. En de Franse taal…., dat bleek helemaal geen zo’n groot probleem. Ten gepaste tijde was er een engel die voor de vertaling zorgde. Daarnaast zorgde  de sfeer van stilte, bezinning en gebed samen met het deskundig voorbeeld van de leraar  voor de rest.

Met dankbaarheid in mijn hart kijk ik terug en wat mij betreft:..”. tot volgend jaar!” En God zag dat het goed was.

 Bernardette Goethals

Nog enkele indrukken over de iconencursus te Brugge

9 tot 20 mei 2013

Icoon van de Heilige Johannes de Theoloog

Het was een verrijking en een boeiende kennismaking van een nieuwe techniek: het tekenen, stap voor stap, het zoeken van de juiste kleuren, het verbeteren en herbeginnen, met veel geduld…

Het ontdekken voor wie nieuw was, een weg van ‘open staan en het anders proberen voor wie al wat kennis had gemaakt met het ‘schrijven’ van een icon.

Elk iconograaf heeft zijn eigen stijl en geeft een deel van zijn eigen ervaring door…het ging ook om veel meer dan alleen met vorm en kleur bezig zijn: er was ruimte voor spirituelen verdieping, theologische boodschap en kennismaking van de achtergrond van een zeer rijke traditie.

Dit alles werd gedragen door een aangename groepsfeer en omkaderd door lieve mensen die voorzagen in ‘de wereldse’ nood aan voedsel en drank: liters koffie, thé, warme soep, gedekte tafels en heerlijke desserten! Dank voor deze ‘adempauze’ in deze Paastijd, Christus is Verrezen en leeft in elk van ons, vandaag! God zege U! zuster in Christus,

Bernadette Vandermoere

Na een periode van tien jaar heb ik de draad terug opgenomen om een curcus iconen schilderen te volgen. Ik verlangde ernaar om terug te schilderen. Ik geloof in mijn iconen en heb er veel eerbied voor. Wij starten de maandag met een groep van acht en onze iconograaf Georges. Onze groep kon het direct met elkaar vinden. Georges moesten wij nog leren kennen want hij was voor iedereen nieuw.bDe eerste dagen leerden wij onze icoon tekenen, heel nauwkeurig want dit is de basis van een goede icoon.

Paola en Georges Farrias

Dan begon het schilderen. Ik heb dikwijls op mijn tanden moeten bijten, ik was zo bang om te missen, ik wilde het zo perfect doen. Maar met de goede begeleiding van Georges ben ik er toch geraakt. Gelukkig was er ook een theetje en een koekje in de pauze om terug op adem te komen. En s’middags het lekkere maal van Bernadette, Lucienne en Victoria.

Het was voor mij een leerlijke ervaring .

Paola De Grande

Het waren 2 intensieve werkweken die veel concentratie vragen om te tekenen en te schilderen. 2 weken van opweg zijn om te streven naar de perfectie om het Heilige weer te kunnen geven op de plank; 2 weken van een opweg  zijn met elkaar als groep. Het waren 2  mooie weken. Lieve groet,  

Maria Lapon

Wie vandaag over Griekenland hoort spreken, denkt aan de economische crisis. In Griekenland leven nog figuren met een diep-spirituele beleving van het christendom. Meestal zijn het monniken, kluizenaars of ouderlingen die hun ganse leven lang zoeken naar een innige verbondenheid met Christus, maar ook streven naar een leven volgens Diens Evangelie.

Eén van hen was Gerontas of Vader Porfyrios, die gestorven is op het einde van de 20e eeuw. Hij stond in de lange traditie van de geestelijke vaders, begiinend in de Apostolische tijden tot moderne heiligen zoals Serafim van Sarov en Silouan van de Athos.

Onlangs werd in het Nederlands een boek over deze merkwaardige figuur gepubliceerd: “Geraakt door God’s liefde”, uitgegeven door Orthodox Logos. Vader Bart D’huyvetter, orthodox priester en geboeid om het leven en het zijn van Vader Porfyrios doet ons het verhaal.

Luister hier online: Klik hier

Productie: Bisschop Athenagoras van Sinope (Oecumenisch Patriarchaat)

© Orthobel – juni 2013

Monseigneur Panteleimon van België

30 jaar Metropoliet

Bisschop Athenagoras of Sinope

Een leidsman en een waarborg voor onze Kerk

Op 28 november van dit jaar mag onze Metropoliet, Mgr Panteleimon, de 50e verjaardag van zijn diakenwijding vieren.  Deze gebeurtenis kunnen we niet zo maar laten voorbijgaan.  Onze Kerk in België moet immers veel aan hem.  Vooreerst is het zo dat hij vandaag de dag ongetwijfeld één van de spilfiguren is van de Orthodoxe Kerk in ons land.  Hij is het die in ons land onze Kerk vertegenwoordigt bij elke instantie : zij het het Koninklijk Paleis, de Regering, de christelijke Zuster-Kerken e.a.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Athenagoras met Metropoliet Panteleimon van België toen nog als jonge priester.

Hij is het ook die de laatste jaren ervoor zorgde dat de eenheid van orthodoxen in ons land versterkt werd.  Hij is onze aartsbisschop.  We beschouwen hem als een steunpilaar, een zuil, een toevlucht en een uitweg, een leidsman en een waarborg van onze Kerk, van dewelke hij de engelbewaarder is, wakend over haar problemen.  Met zijn zeldzame talenten bewaart hij de waarheid van onze orthodox geloof en verheerlijkt en onderwijst hij de grootheid van de Orthodoxie.  Op zijn brede schouders draagt bij – vooral de laatste jaren – onze geschiedenis en onze traditie.

Van Chios naar Halki

          Onze Metropoliet Panteleimon – in de wereld Nikolaos Kontoyiannis – werd in 1935 geboren op het Griekse eiland Chios in een gezin van twee kinderen.  Na middelbare studies aan het Gymnasium van zijn geboorteëiland werd hij door de betreurde Metropoliet Panteleimon (Fostinis) van Chios naar Konstantinopel gezonden om er te studeren aan het Theologisch Instituut van Halki (1953-1957), alwaar hij met goede resultaten de titel behaalde van Licentiaat in de Theologie.  Na het eerste jaar Theologie werd hij in 1954 in de Kerk van het Heilige Drieëenheidsklooster van Halki door de toenmalige Scholarchis (Directeur) van het Instituut, Metropoliet Iakovos van Ikonium, tot diaken gewijd.  Hij vertrouwde hem de naam toe van Panteleimon, ter ere van de Metropoliet van Chios.  Na beëindiging van zijn studies werd hij terug door Metropoliet Iakovos van Ikonium en in dezelfde kerk tot priester gewijd.  Nadat duizenden jonge arbeiders zich in ons land kwamen vestigen om er te werken in de koolmijnen, stuurde Oecumenisch Patriarch Athenagoras hem samen met drie andere jonge priestermonniken hierheen om er te wederantwoorden aan hun pastorale noden.  In die tijd was er in de Benelux slechts één Griekse priester, Archimandriet Emilianos Timiadis (nu Metropoliet van Silyvria), die de twee bestaande Griekse parochies bediende (deze van Antwerpen en deze van de Brusselse Stassartstraat).  Het was de jonge priesters beloofd dat zij naast hun pastorale bezigheden postgraduale studies zouden kunnen volmaken aan de Katholieke Universiteit van Leuven.  Door het feit dat in de streken waar de 4 jonge priesters dienden er nog niets bestond, er nog niets was (geen kerkgebouw, geen doopvont, …), is van dat laatste niets terecht gekomen.

Een uitmuntend pastoraal werk in België

Tijdens een huwelijksinzegening

De jonge Hiëromonnik Panteleimon diende aanvankelijk in Mons, maar kreeg vrij snel de ganse Beaurinage toevertrouwd.  In een preconciliaire periode, vòòr het IIe Vatikaanse Concilie, werd hij heel hartelijk onthaald door Rooms-katholieke priesters, die hem toelieten vieringen te houden in hun kerken, maar hem evenzeer gastvrijheid schonken wanneer hij zelf materieel nog niet geörganiseerd was.  In die tijd behoorden alle orthodoxen van Griekse oorsprong en levend in West-Europa tot het oud-enig Aartsbisdom van Thyateira, met zetel te Londen.  Metropoliet van Thyateira was toen Mgr Athenagoras Kavadas.  De Bisschoppelijke Vicaris voor België, Archimandriet Emilianos Timiadis, riep in die tijd regelmatig de vier jonge priesters samen om in een geest van broederschap overleg te plegen voor allerhande zaken van gemeenschappelijke aard.  Later, toen in 1963 het Aartsbisdom van Thyateira opgesplitst werd in 4 bisdommen en België voortaan behoorde tot het Aartsbisdom van Frankrijk, stelde Metropoliet Meletios van Frankrijk Archimandriet Panteleimon aan tot Bisschoppelijk Vicaris voor België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg tot het leven en verkoos tot eerste Metropoliet ervan Mgr Emilianos Zacharopoulos, toen Metropoliet van Selevkia.  Deze laatste benoemde Archimandriet Panteleimon tot Vicaris Generaal van het nieuwe Aartsbisdom.  In 1974 werd Archimandriet Panteleimon door de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat verkozen tot hulpbisschop van Metropoliet Emilianos van België, met de titel van het oude Bisdom van Apollonia.  Zijn bisschopswijding had plaats op 18 augustus 1974 in de Orthodoxe Kathedraal van de Heilige Aartsengelen te Brussel en werd toegediend door Metropoliet Emilianos van België, bijgestaan door Metropoliet Pavlos van Zweden en Bisschop Jeremias van Sasima (nu Metropoliet van Frankrijk).  Op 22 december 1982 werd hij – nadat Mgr Emilianos verkozen was tot Metropoliet van Kos (GR) – tenslotte verkozen tot Metropoliet van België.  Het was Metropoliet Meletios van Frankrijk die hem in 1983 kwam introniseren in de voormelde Kathedraal te Brussel.

 Een diakonia voor de eenheid van de Orthodoxie in ons land

Tijdens de intronisatie als Metropoliet van België

Met de verkiezing van Mgr Panteleimon tot Metropoliet van België is geleidelijk aan, maar zeker veel veranderd voor wat betreft de situatie van de Orthodoxe Kerk in ons land.  Reeds enkele weken na zijn intronisatie nodigde hij voor het eerst Aartsbisschop Basile Krivocheine en alle orthodoxe priesters en diakens uit tot een gezamenlijke viering van de Zondag van de Orthodoxie in de Kathedraal van de HH. Aartsengelen.  Sindsdien is dit de grote dag van jaarlijkse ontmoeting van alle orthodoxen van ons land.  Hij bleef ook niet stilzitten voor wat betreft de erkenning van de orthodoxe eredienst in ons land.  Eerdere contacten met diverse personen die Mgr Emilianos aangevat ha, werden versterkt.  Zo riep de nieuwe metropoliet spoedig enkele juristen samen w.o. de Aartspriesters Marc Nicaise en Ignace Peckstadt en Antoine Van Bruaene.  Er werd zo concreet gewerkt dat reeds in maart 1985 de erkenning een feit werd.  Er diende nog verder te worden gewerkt aan de uitvoeringsbesluiten die getekend werden in 1988 en waarbij gestipuleerd wordt dat het «de Metropoliet-Aartsbisschop van het Oecumenisch Patriarchaat van Konstantinopel is die het representatief orgaan is van het geheel van de Orthodoxe Kerk».  Mgr Panteleimon was heel gelukkig met deze beslissing.  Dit was mogelijk na goedkeuring hiervan door de vertegenwoordigers van de diverse orthodoxe jurisdicties in ons land.  De erkenning bracht uiteraard veel bezigheid en bezorgdheid met zich mee.  Er was de creatie van de kerkfabrieken.  In september 1989 startte men met het godsdienstonderwijs in de scholen van de Vlaamse Gemeenschap.  Begin 1994 kwamen daar de radio- en TV-uitzendingen nog bij.  Bedienaars werden nu ook bezoldigd en dat bood de gelegenheid van de groep van orthodoxe geestelijkheid in ons land uit te breiden.  Toen Mgr Panteleimon tot metropoliet verkozen werd telde ons Aartsbisdom acht geestelijken.  Nu zijn er meer dan dertig.  Zijn aandachtig ging ook uit naar de betere verzorging van de liturgische vieringen en met name de creatie van een Byzantijns Koor in de Kathedraal.  Daar is hij heel fier op!

 Opmerkelijke getrouwheid aan de Oecumenische Troon

Kenmerkend voor onze Metropoliet is zijn opmerkelijke getrouwheid aan de Oecumenische Troon.  Voor alle facetten van het kerkelijk en spiritueel leven is hij gericht naar het model van het Oecumenisch Patriarchaat die de behoeder is van de Byzantijnse Traditie.  Grote eerbied van hem gaat uit naar de persoon zelf van onze Oecumenische Patriarch Bartholomeos en de leden van de Heilige Synode.

Een herder voor alle

Is hij in eerste instantie en vooral bekommerd om de groet groep van grieken levend in ons land, toch weet hij zich ook in te spannen voor het welzijn van alle orthodoxen alhier.  Momenteel telt ons Aartsbisdom 7 westerstalige parochies : deze van Amersfoort, Gent, Eindhoven, Kortrijk, Brugge, Namen en Brussel.  Vergeten we ook niet het Klooster van de Geboorte van de Moeder Gods te Asten!  Als een echte en tedere vader en herder bekommert hij zich voor het goede van deze gemeenschappen.

Een vurige wens

We durven alleen maar te hopen en bidden daarom ook onze algoede en menslievende God, «dat hij voor het welzijn van onze heilige Kerk in vrede, ongedeerd, geëerd, gezond en lengte van dagen, het woord van waarheid recht moge verkondigen».