Frans orthodox koor
Ensemble Vocal Malinine
uit Parijs in concert te Brugge
Op zaterdag 2 maart 2024 ontvingen wij het orthodox koor Ensemble Vocal Malinine te Brugge. Tien orthodoxe christenen uit Parijs kwamen concerteren op uitnodiging van Metropoliet Athenagoras en Aartspriester Bernard Peckstadt. Dit concert werd georganiseerd door de orthodoxe parochie van de HH. Konstantijn en Helena te Brugge en vond plaats in de nabijgelegen Sint-Annakerk. Ongeveer 230 personen kwamen luisteren en meebidden en genoten er van de prachtige stemmen.
Het koor bestaat uitsluitend uit orthodoxe christenen – allen nakomelingen van de oude Russische migratie – en staat onder de deskundige leiding van Mathieu Malinine. Voor deze gelegenheid trad een beperkte delegatie van het koor aan. Deze bestond uit: Tatiana Sollogoub, Tatiana Becchio en Tatiana Ossipoff (sopranen), Anne Rehbinder en Anastasia Becchio (alten), Mathieu Malinine en Alexis Guyot (tenoren) en Alexander Rehbinder, Cyrille Sollogoub en Mathieu Drobot (bassen).
Metropoliet Athenagoras van België sprak het welkomstwoord uit in naam van de orthodoxe parochie van Brugge en van haar rector Vader Bernard, en verzorgde ook enkele verhelderende bindteksten over de liturgische muziek in de Orthodoxe Kerk. Voor deze gelegenheid bestond het repertoire van het koor hoofdzakelijk uit gezangen in het Kerkslavisch en het Frans.
Het concert begon met hymnen uit de Vespers, de Metten en de Goddelijke Liturgie. In de vredesektenie beantwoordde het koor afwisselend met ‘Gospodi pomilui’ en ‘Heer ontferm U’ de voorzang van Vader Bernard Peckstadt. Na de pauze werden weerklonken enkele gezangen van het feest van Kerstmis gevolgd door hymnen uit de Grote Vasten waaronder enkele liederen uit de dienst van het Heilig en Onbevlekt Lijden van Onze Heer en God en Verlosser Jezus Christus. Dit tweede deel werd beëindigd met de vreugdevolle gezangen van Pasen, o.a. de aankondiging van de opstanding van Christus, ‘Dat God verrijze…’ eveneens voorgezongen door vader Bernard en beantwoord met het paastroparion, en dat met verschillende melodieën en in diverse talen. Als toegift zong het koor nog het wondermooi Groot Prokimen dat op Pasen en Pinksteren gezongen wordt tijdens de Tweede Vespers, nl. ‘Welke God is groot als onze God’. Tot slot weerklonk het ‘Nog vele Jaren – Mnoga ljetta!’ en mochten we samen het Onze Vader naar Kedrov zingen en bidden.
Dat het een succes was, daar kunnen al diegenen die er waren van getuigen. Het was echt de hemel op aarde! We ontvingen achteraf nog heel veel positieve reacties en veel mensen voegden eraan toe: “Hopelijk tot volgend jaar voor een nieuw concert”.
Het koor luisterde de volgende dag de Pontificale Goddelijke Liturgie op, voorgegaan door Metropoliet Athenagoras van België in concelebratie met Vader Bart D’Huyvetter, Vader Bernard Peckstadt en Vader Marios Movila.
Dank aan allen voor het welslagen van dit initiatief.
Ensemble Vocal Malinine, een impressie
Ze liggen me niet echt, de concerten met liturgische muziek. Het zal aan mij liggen, want ze worden – zeker in de kerst- en paastijd – heel druk bijgewoond. Ik vind het namelijk jammer dat muziek die voor de liturgie gecomponeerd werd vaak door luisteraars geconsumeerd wordt waar ze eigenlijk bedoeld is om door deelnemers gevierd te worden. En daarom begrijp ik ook niet waarom heden ten dage zoveel dopen, huwelijken en uitvaarten – zelfs in kerken – opgeluisterd worden door muziek van cd’s, van Spotify, enz. Het woord ‘opgeluisterd’ zegt het helemaal : de aanwezigen worden niet aangezet tot deelnemen maar worden opgedrongen te luisteren. Begrijpt u mijn voorbehoud als ik op 2 maart de Sint-Annakerk binnenkom ? Bovendien prijkt de naam van de dirigent in grote letters op het programmaboekje. Dat voorspelt weinig goeds voor een avond met liturgische muziek…
Maar dan, als bij toverslag, smelt mijn vooroordeel weg als ik zie op welke manier het koor de kerk betreedt. Geen grande entrée. Anders dan bij een doorsnee concert worden de zangers niet reeds op voorhand met een applaus bedacht, als waren het vedetten, maar met een indringende stilte. En bescheiden vraagt de dirigent aan onze metropoliet om ons uit te nodigen op te staan voor de eerste hymne. Voor wie christelijke zintuigen heeft, voelt dit niet zomaar aan als een lichaamsbeweging. Het is de verbeelding van de houding waartoe wij als christenen geroepen zijn : opstandige mensen te worden. Dat wil zeggen, mensen te worden die getuigen van de opstanding, mensen worden die anderen laten opstaan – uit welke dood dan ook. Veel ‘liturgischer’ kon de avond niet beginnen. De dirigent had zich toen reeds met verve van zijn taak als gelegenheidsvoorganger gekweten. En ik, ik was verkocht want ik was niet veroordeeld tot luisteren maar mocht deelnemen. Die mogelijkheid tot deelname werd versterkt door de verhelderende bindteksten van onze metropoliet.
Als je zoals ik, zelf al vaak het dirigeerstokje vastgehouden hebt en als je tijdens een concert als dit de dirigent van nabij kunt volgen, dan durven je gedachten wel eens afdwalen. Je vergeet te bidden en bestudeert de techniek van de dirigent. Ik excuseer mij daarvoor maar het is sterker dan mezelf. Wel – je kon het al vermoeden bij het woord ‘impressie’ in de titel – ik was onder de indruk. Ik heb namelijk een boontje voor dirigenten die met kleine bewegingen zowel het tempo als de dynamiek van het koor kunnen besturen. Die anticiperend dirigeren, dat wil zeggen dat ze een fractie van een seconde vooraf tonen wat ze van de groep verlangen. Die een glimlach bij de zangers kunnen opwekken zodat we zien dat in dit Ensemble Vocal zingen geen karwei is maar een plezier. Die bovendien zelf meezingen als ware dat de eenvoudigste zaak van de wereld. En die bij het afsluitend applaus niet voor het koor gaan staan maar een stap opzij zetten. Zo’n dirigent is Mathieu Malinine. Chapeau Mathieu, petje af, je hebt dat voorbeeldig gedaan, je bent een voorbeeld voor elke dirigent in spe. Bovendien was er de prachtige vondst om vader Bernard tot tweemaal toe te laten voorzingen. Niet alleen omdat hij dat goed kan en graag doet, het versterkte ook het liturgisch karakter van de avond en het gemeenschapsgevoel in de kerk. Ik hoop stilletjes dat je de volgende keer durft af te sluiten met een door iedereen meegezongen onzevader (bv. dat van Rimsky Korsakov, dat kennen we toch allemaal). Bedankt Mathieu Malinine, bedankt fijne koorzangers (volgende keer schrijf ik iets over jullie), bedankt monseigneur en vader Bernard voor het initiatief, bedankt Diana en Victoria voor de hartelijke ontvangst.
Guido Verleye
voor meer foto’s: KLIK HIER
