De Orthodoxe Kerk is, samen met de Rooms-Katholieke Kerk en de Kerken die uit de Reformatie zijn voortgesproten, een van de drie belangrijkste uitdrukkingen van het historisch christendom. In haar getrouwheid aan het apostolisch geloof, belijdt de Orthodoxie een leerstellige en sacramentele eenheid, die zich manifesteert in de conciliaire natuur van haar kerkelijke organisatie. De lokale Kerken die geroepen zijn om de verschillende voorbestemde gemeenschappen die in de geschiedenis oprijzen te heiligen, zijn in de belijdenis van een gemeenschappelijk geloof verenigd. Deze eenheid vindt men in het bijzonder weer in de Byzantijnse Liturgie, die de facto de Liturgie werd waarin zich, in een brede synthese van de theologie van de Kerkvaders en de Concilies, de historische en spirituele continuëteit van de Orthodoxie uitdrukt. Zij wordt vandaag over de gehele wereld in de meest verschillende talen gecelebreerd.
Door de grote migraties van de XIXe en vooral de XXe eeuw, onder de druk van de economische ellende (de uittocht naar de Nieuwe Wereld en naar Australië«, later naar Centraal-Europa), ofwel door de oorlog en de vervolgingen (communistische revoluties, ineenstorting van het Griekenland van Klein-Azië, de Palestijnse en Libanese drama’s), heeft het orthodox christendom zijn geografisch Oosters karakter verloren. De Orthodoxe Kerk is heden ten dage op alle continenten aanwezig en de ontmoeting tussen de Orthodoxie en het Westen is, dankzij de verschillende orthodoxe diaspora’s, ontegensprekelijk van de grote spirituele gebeurtenissen van onze tijd.
Het fundamentele kanonieke principe van de organisatie van de Orthodoxe Kerk is dat van de lokale of territoriale Kerk : ëën enkele bisschop op dezelfde plaats, die samen met de priester die hij in de parochies benoemt, ëën bisdom vormt. De bisdommen beleven hun eenheid rond centra’s van samenspraak of centra’s van communio, waarvan de bisschoppen bepaalde voorrechten van toewijding ontvangen om tussen de lokale Kerken het leven te laten circuleren en te vermijden dat ze zich zouden isoleren. Het gaat hier eerst en vooral over Aartsbisdommen, dan over Autokefale Kerken (die hun eigen primaat kiezen) of Autonome Kerken (de keuze van de primaat wordt door het Oecumenisch Patriarchaat bevestigd). De Autokefale Kerken kunnen ofwel samenvallen met de burgerlijke gemeenschappen, die missiegebieden waren of opnieuw werden (aldus Alexandrië« voor Afrika, Antiochië« voor de Semitische wereld), ofwel met de nationale gemeenschappen. Op universeel niveau tenslotte is het sedert het schisma van de XIe eeuw de Kerk van Konstantinopel, of het Oecumenisch Patriarchaat, waarvan de zetel zich in Istanbul (Turkije) bevindt, die het ere-primaatschap heeft en een bepaalde rol speelt van initiatieven en voorzitterschap in het geheel van de Orthodoxe Kerk.
De Orthodoxe Kerk omvat vandaag de vier oude Patriarchaten van Konstantinopel (Oecumenisch Patriarchaat), Alexandrië, Antiochië (zetel te Damascus) en Jeruzalem, het Patriarchaat van Moskou (1589), de Patriarchaten van recentere datum van Servië (1920), Roemenië (1925), Bulgarije (1953), en Georgië (1990, maar waarvan de oorsprong teruggaat tot in de IVe eeuw), alsook de Autokefale Kerken : Cyprus, Griekenland, Polen, Albanië« (na haar onderdrukking door de communistische machthebbers in 1967, konden de niet-clandestiene vieringen pas einde 1990 hervat worden), “Tjechië en Slovakije”; en de twee Autonome Kerken van “Finland” en “Estland”.
Het aantal Orthodoxen in de gehele wereld varieert volgens de schattingen rond de 250 miljoen. De situatie in dewelke momenteel de meeste van de lokale Orthodoxe Kerken leven, maakt elke religieuze statistiek moeilijk, zoniet onmogelijk.
”’DE PATRIARCHATEN & AUTOKEFALE KERKEN”’
”’DE OUDE PATRIARCHATEN”’
OECUMENISCH PATRIARCHAAT
Zijn Alheiligheid BARTHOLOMEOS I, Aartsbisschop van Konstantinopel, het Nieuwe Rome en Oecumenisch Patriarch,
Rum Patrikhanesi – Halië§ Fener
34220 – ISTANBUL – Turkije.
Website: http://www.ec-patr.org/
PATRIARCHAAT VAN ALEXANDRIE
Zijn Gelukzaligheid THEODOROS II, Paus en Patriarch van Alexandrië en geheel het land van Egypte
P.O. Box 1307
ALEXANDRIE, Egypte.
goptalex@tecmina.com
Website: http://www.greece.org/gopatalex/
www.greekorthodox-alexandria.com
PATRIARCHAAT VAN ANTIOCHIE
Zijn Gelukzaligheid IGNATIOS IV, Patriarch van Antiochië en het gehele Oosten
BP. 9
DAMAS, Syrië
Website: http://www.antiochpat.org/
PATRIARCHAAT VAN JERUZALEM
Zijn Gelukzaligheid THEOFILOS, Patriarch van de Heilige Stad Jeruzalem en geheel Palestinië
P.O.B. 19632
JERUZALEM, Israël
Website: http://www.jerusalem-patriarchate.org/
”’DE NIEUWE PATRIARCHATEN”’
PATRIARCHAAT VAN MOSKOU
Zijn Gelukzaligheid ALEKSIY II, Patriarch van Moskou en geheel Rusland,
Tchisty Pereulok 5
119034 MOSKOU, Rusland
Website: http://www.russian-orthodox-church.org.ru/index.htm
PATRIARCHAAT VAN SERVIE
Zijn Gelukzaligheid PAVLE, Aartsbisschop van Peë, Metropoliet van Beograd en Karlovtsi en Patriarch van de Serviërs
Ul. 7 Jula br. 5
11000 BEOGRAD, Joegoslavië
Website: http://www.serbian-church.net/
PATRIARCHAAT VAN ROEMENIE
Zijn Gelukzaligheid DANIEL, Aartsbisschop van Bucarest, Metropoliet van Hungrovlachia en Patriarch van Roemenië
Aleea Marii Adunarii Nationale, nr. 2
70526 BUCURESTI, Roemenië
Website: http://www.patriarhia.ro/
PATRIARCHAAT VAN BULGARIJE
Zijn Gelukzaligheid MAXIM, Patriarch van Sofia en van geheel Bulgarije.
Oboriste 4
1090 SOFIA, Bulgarije
Website: http://bulgarian.orthodox-church.org/
PATRIARCH VAN GEORGIE
Zijn Gelukzaligheid ELIA II, Aartsbisschop van Mzcheta en Tbilissi en
Katholikos Patriarch van geheel Iberië,
Sioni 4
38005 TBILISSI, Georgië
Website: http://www.patriarchate.ge/
”’DE OVERIGE AUTOKEFALE KERKEN”’
KERK VAN CYPRUS
Zijn Gelukzaligheid CHRYSOSTOMOS II, Aartsbisschop van Nieuw-
Justiniana en geheel Cyprus
P.O. Box 1130
NIKOSIA, Cyprus
KERK VAN GRIEKENLAND
Zijn Gelukzaligheid HIERONYMOS II, Aartsbisschop van Athene en geheel Griekenland
Ioan. Gennadiou 14
115 21 ATHENE, Griekenland
Website: http://www.ecclesia.gr/
KERK VAN POLEN
Zijn Gelukzaligheid SAVA, Aartsbisschop van Warschau en Metropoliet van geheel Polen
Al. Solidarnosci 52
03402 WARSZAWA, Polen
Website: http://www.orthodox.pl/
KERK VAN ALBANIE
Zijn Gelukzaligheid ANASTASIOS, Aartsbisschop van Tirana en geheel Albanië«
Kisha Orthodokse Autogefale te Shqiperisë
TIRANE, Albanië
Website: http://www.orthodoxalbania.org/
KERK VAN TSJECHIE en SLOWAKIJE
Zijn Gelukzaligheid CHRISTOFORUS, Aartsbisschop van Tsjechië« en Slovakije.
Bayerova 8
8000 PRESOV, Slowakij
Website: http://www.pravoslav.gts.cz/
”’DE AUTONOME KERKEN”’
KERK VAN FINLAND
Zijn Eminentie LEO, Aartsbisschop van Karelië« en geheel Finland
Karjalankatu 1
70300 KUOPIO, Finland
Website: http://www.ort.fi/
KERK VAN ESTLAND
Zijn Eminentie STEPHANOS, Metropoliet van Tallinn en geheel Estland
Nurme 47
11616 TALLINN, Estland
Website: http://www.orthodoxa.org/