Verslag Iconencursus 2016

ICONENCURSUS

ICONENATELIER HEILIGE JOHANNES VAN DAMASCUS

‘t Was weer zover. Op 11/8/’16 kreeg ik van Vader Bernard een uitnodiging voor deelname aan de iconencusus, die doorgaat van 3/10 t/m 8/10/’16.

Verleden jaar volgde ik al een iconencursus en heb toen een icoon geschreven van de Moeder Gods en haar Zoon. Nu wou ik eigenlijk iets totaal anders doen. Een computercursus bijvoorbeeld – komt bij mij best wel van pas. Bloemschikken en een taalcursus – daar heb ik wel zin in. Maar… kan ik wel zonder de intense ervaring van het iconenschrijven, van een week lang mij verdiepen in het goed schilderen van een icoon. Patrick moedigde mij steeds maar aan om eraan mee te doen omdat ik er verleden jaar zoveel deugd van had. Eigenlijk.. moest ik dit jaar eens een icoon maken van de H. Patrick. Da’s nog eens een idee. Hoe verder de tijd vorderde, hoe meer ik overtuigd raakte en ik schreef mij in.

3 oktober 2016 om 9:00 u. Het was een blij weerzien van cursisten en van onze lieve Bulgaarse iconograaf Svetelina Maximova, een crème van een vrouw. We waren met z’n 7, een kleine groep enthousiastelingen, waaronder 2 nieuwe, jonge cursisten. Op tafel lag er een massa fotocopies van iconen, waaruit we een keuze mochten maken, alleen de H. Patrick was nergens te bekennen. Direct zijn Vader Bernard en Sveti voor mij op zoek gegaan en kon ik de H. Patrick, die mij het meest aansprak, eruit pikken. We kregen elk een houten plank en mochten onze favoriet op de kalkkant griffen. De rest van de plank mocht worden gebeitst. Onze icoon is nu klaar om beschilderd te worden.

Het was een zeer goede groep en met de muziek van Gospodi op de achtergrond was het muisstil terwijl ieder met zijn/haar icoon bezig was. Het was zo intens… Nog even vermelden : alvorens ons werk te starten, zijn we samen met Vader Bernard de kerk binnen gegaan om te bidden om bijstand om onze icoon tot een goed einde te kunnen brengen.

Dinsdag beschilderden we de icoon met de basiskleuren en hebben we, waar nodig, bladgoud geplakt. ‘s Middags had Catherine voor heerlijke soep gezorgd. Voor eten het eten werd er altijd kort gebeden. Ook ‘s morgens werd er een tekst voorgelezen door Bernadette, die dat met zeer veel bezieling deed, waardoor je automatisch ingetogen stil van werd. Bernadette Goethals kon er deze keer niet bij zijn om ons te verrassen met lekkers en haar interesse voor ons werk omdat zij als enige dochter zo veel mogelijk bij haar stervende moeder wou zijn. We wensen haar veel sterkte toe. Victoria was weer van de partij om smakelijke gerechten voor ons te toveren. Je wist niet wat er op tafel zou komen, alleen dat, wat er kwam, uitermate lekker zal zijn.

De volgende dag leerde Sveti ons beweging te steken in de kleren door lichtschakeringen te schilderen. Morgen zouden we hiermee verder gaan.
Wat er ook altijd heel leuk was, waren de koffiepauzes. Onze allen bekende Lucienne zorgde altijd, ook voor het middagmaal, voor een keurig gedekte tafel met natjes en droogjes. Ondanks haar respectabele leeftijd bleef ze gans de dag paraat voor ons, ruimde op, deed de vaat, toonde waar alles stond. Ze trok zich terug in de keuken om ons niet te storen en niets was teveel gevraagd. Ze is ronduit EEN SCHAT, een juweeltje.

Oei, ‘t is al donderdag, de 6de! Vlug verder werken aan de kleren om ze te laten oplichten. Dan kwamen de armen, benen, handen en voeten aan de beurt. Om te eindigen, was het aan de gezichten/gezichtjes, het haar en de baarden. Svetelina toonde ons stap per stap hoe je een gezicht moet inkleuren, hoe de ogen, de neus en de mond. Dat is pas moeilijk!! Die mystieke, diepe uitdrukking, dé essentie voor een geslaagde icoon!!!

Vrijdag, 7 oktober ’16. De adrenaline stijgt. Morgen moet de icoon af zijn. De mensen, die een icoon schreven met heel veel kleine details, zien het bijna niet meer zittend. Svetelina bleef rust uitstralen en hielp de mensen waar nodig. Met liefdevolle blik verzekerde ze iedereen dat het wel zal lukken en wat ze deden, zeer mooi is. Nog de letters op schilderen en dan wachten op de kennersblik van Svetelina. Ik moest het haar nog bijwerken en enkele versieringen en omtreklijnen bijschilderen. Mijn icoon is af.

Zaterdag, 8/10 – de laatste dag van de iconencursus. Wie nog niet klaar was, kon nog verder werken. Dan nog de aureolen trekken en om te eindigen, werd een beschermende vernislaag gegeven aan al de afgewerkte iconen. Om 14:00 u. was het iconenwijding – de kers op de taart. Het was mooi al die gelukkige mensen te zien met ‘hun’ icoon in de handen. Iedereen deed het fantastisch, dank zij de grote inzet van ieder van ons. Daarna volgde een deugddoende koffietafel, heerlijk ontspannen.

Onze bijzondere dank gaat op de eerste plaats naar Vader Bernard en Bernadette Goethals, die deze iconencursus mogelijk maakten. Dank vooral ook aan Svetelina Maximova, een droom van een leerkracht iconografie, die graag met bezieling en engelengeduld deze bijzondere, diepe vorm van kunst aan haar leerlingen aanleert. Graag willen we Catherine, Lucienne en Victoria danken voor alle kleine en grote dingen, die ze voor ons deden.

Volgend jaar komt er een nieuwe iconencursus, tenminste, dat hopen we. Grijp uw kans, schrijf u dan in. Het is een enorme ervaring en zo deugddoend! Ik spreek uit ervaring.
Jullie KUNNEN het ook!!!

Kris Pape

Nog enkele indrukken over de cursus

Ik vond de cursus zeer verrijkend, inspirerend en genietelijk. Als uitvoerend kunstenaar ben ik het gewend om ernaar te streven dat dingen van de eerste keer goed zijn, want op het podium krijg ik maar één kans. In de plastische kunsten daarentegen is elke fout op te lossen, en kan ik het imperfecte steeds opnieuw verbeteren en voltooien. Dat idee, dat wat er ook gebeurt een stap is in de richting van vervolmaking, dat elke misstap goed te maken is, is in het iconen schrijven een miniatuurweergave van een soort vertrouwen dat ik ook in mijn leven probeer te onderhouden, want vertrouwen is voor mij de kern van geloof.

Svetelina was met haar engelengeduld en haar deskundigheid de beste begeleidster die ik me had kunnen wensen. Ze kon me heel veel bijleren, zowel in de wereld van de iconografie als in die van de orthodoxe kerk. Het was lang geleden dat ik me uren aan een stuk zo sterk op één ding kon concentreren, dat ik er ‘s avonds uitgeput van was, maar het gaf me enorm veel voldoening. En de icoon die het resultaat van die week was, is natuurlijk de best mogelijke herinnering.

Pauline

We kijken met dankbaarheid terug op deze cursusweek! Het was een verrijking, spiritueel door gebed en ingetogenheid, op schilder ervaring: dankzij een lerares die heel sereen en met veel geduld haar ‘kunde’ toonde en uitlegde met veel liefde. Ze kon iedereen aanmoedigen en bevestigen, verbeteren en uitdagen….

We hebben ook heel wat gedeeld op gebied van vriendschap waar nieuwe leerlingen snel opgenomen werden in de groep een in een warme sfeer samen een weekje hebben gewerkt. We mogen terugkijken op mooie beelden en herinneringen! Dank.

Bernadette Van Der Moere