ICONENCURSUS
ICONENATELIER HEILIGE JOHANNES VAN DAMASCUS
‘Iconen schrijven – dat is niets voor mij’- zo dacht ik. Ik hou van iconen om hun schoonheid, hun mystieke uitstraling. Ernaar kijken, erbij bidden, ja, maar zelf een icoon maken, tekenen, schilderen, dat is echt niets voor mij… tot er weer een iconencursus uitkwam. Dat is toch wel een mooie uitdaging?! Hoe begin je een icoon te schrijven? Is het werkelijk zo dat dat niets is voor mij? Een gelaat tekenen en schilderen – dat lijkt me wel héél erg moeilijk, die mooie diepe uitdrukking weergeven, met kleurschakeringen spelen – dat is volgens mij niet zo vanzelfsprekend.
Nu wou ik iets doen wat ik nooit voor mogelijk hield – ik schreef mij in, weliswaar met een klein hartje, voor de iconencursus, die doorging van 5 tot en met 10 oktober 2015 en die gans de dag duurde.
Maandagochtend om 9:00 u waren we er met 7 cursisten, waaronder 2 dames, voor wie het de eerste keer was. Ik zocht Svetelina Maximova, onze leerkracht en iconograaf. Ze is een kleine, lieve, tengere en zachtaardige dame uit Bulgarije met een groot hart. Samen met Vader Bernard zijn we naar de kerk gegaan om samen te bidden alvorens de cursus te starten. We kregen elk een houten plank met witte krijtkant, die we eerst helemaal effen moesten wrijven en waar we achter- en zijkanten moesten beitsen. Ieder kon een keuze maken van een icoon die we wilden kopiëren. Toen moesten we de icoon overtekenen en griffen op de plank, alles uitgommen en met een lichtjes bevochtigde doek opkuisen, klaar om de volgende dag te beschilderen. ’s Middags zorgde Bernadette voor een heerlijke soep met broodjes en sla. Als nagerecht volgde gezond fruit. Lucienne zette de tafel en ruimde alles op en In de namiddag zorgde zij nog voor koffie met een koekje. Nadien zonderde ze zich af in de keuken om toch maar niemand te storen maar er toch permanent te zijn, mochten we haar nodig hebben. Kan je jezelf nog een lievere vriendin toewensen?
Dinsdag hebben we de basiskleuren gelegd voor de grootste delen van de icoon en weer werden we extra verwend door Bernadette en Lucienne. Het eigenaardige is dat aan de icoon werken absoluut niet vermoeiend was. We waren danig bezig met onze icoon dat er momenten van volledige stilte heerste. Het was een zeer goede groep. Iedereen wou er het beste van maken. Mooi was dat!
Het kan niet altijd even vlot gaan, je kunt een dag hebben, dat alles tegenvalt, hoe goed je ook je best doet. Zo was dag 3 voor mij. Ik kreeg mijn kleuren niet egaal, was er plots een teen overschilderd met de achtergrond, schoot ik uit met mijn penseel en belandde ik met de verf in een arm of een been. Svjetie – zo wou ze genoemd worden – kwam dan geruststellend zeggen dat dat niet zo erg was, dat wat verkeerd ging, kon hersteld worden en toonde dan op welke manier je dat kon doen. Ze toonde zoveel liefde en begrip en haar persoonlijke begeleiding zorgde ervoor dat je weer vertrouwen in jezelf kreeg
Het is al donderdag. Wat gaat de tijd toch ontzettend vlug! Vandaag starten we met het schilderen van de klederen, de schaduwen in de plooien en met lichtere kleuren de bovenkanten ervan doen oplichten. Als je dat nog nooit gedaan hebt, is dat wel serieus moeilijk. Nog even vermelden dat we dagelijks, alvorens we aan de icoon verder werkten, gezamenlijk gebeden hebben om hulp en steun van hierboven om ons werk tot een goed einde te mogen brengen. Ook aan tafel werd er eerst gebeden en gedankt voor de spijzen en de dranken, die we mochten nuttigen en drinken.
Vrijdag, 10 oktober beginnen we met het schilderen van de gezichten, de armen en de handen, de benen en de voeten. Dat was wel stressen maar na de hulp ingeroepen te hebben van de Moeder Gods, kwam ik weer rustig. Onder deskundige begeleiding van Svjetie leerden we lichtschakeringen aan te brengen op de gezichten, het haar, de armen en de benen, de handen en de voeten. Aartsmoeilijk was dat!! Gelukkig konden we steeds terugvallen op Svjetie, die ons toonde hoe en wanneer we welke kleuren moesten mengen en hoe te schilderen met water en met een beetje azijn in los geklopt ei. ’s Middags zorgde Victoria voor de aflossing van de wacht omdat Bernadette moest gaan werken. Zij had zo lekker gekookt en had, precies als Bernadette, ons het beste voorgeschoteld. Heerlijk!
Zaterdag, 11 oktober 2015. Vandaag wordt de laatste hand gelegd op de afwerking van de icoon. De letters, de versiering op de kledij, het bladgoud, nog enkele kleine accentjes en de goedkeuring van Svjetie. In de namiddag werden al de iconen met een beschermende vernislaag bedekt, klaar om gezegend te worden. De zegening van de iconen gebeurde door Vader Bernard tijdens een korte dienst, waarna een aantal foto’s getrokken werden van de mensen, die aan de cursus deelnamen, samen met hun icoon.
Het was een zeer aangename cursus, een initiatie en verdieping van de kunst van het schrijven van een icoon. Als beginneling kan ik zeggen dat ik de smaak te pakken kreeg en ik het iedereen wil aanraden. Een icoon schrijven geeft zoveel voldoening en die 6 dagen kan ik omschrijven als een meditatie, een gebed, die zo diep gaat en zoveel innerlijk rust geeft.
Dank aan Vader Bernard en Bernadette, die de cursus mogelijk maakten, de cursisten, voor het aangenaam samenzijn en Bernadette, Lucienne en Victoria voor de goede ontvangst en het lekker eten. Svjetie wil ik in het bijzonder danken voor haar engelengeduld, haar liefde, haar persoonlijke begeleiding en haar zachte dwang om verder te gaan want, je KAN het!
Kris Pape
Een terugblik op een geslaagde iconencursus…………
Met heel veel warmte en vreugde kijk ik terug op de voorbije iconen week. Aanvankelijk was het wel spannend…een nieuwe leerkracht , een toch iets andere werkwijze en 2 nieuwe cursisten, wat zou het deze keer worden….???? Zelf had ik reeds ervaren dat onze nieuwe begeleidster Svetelina, deze keer een vrouw uit Bulgarije, een zeer liefdevol en gedreven persoon is maar ook reeds na de eerste dag was bij ons voelbaar dat de cursisten zich vol vertrouwen overgaven aan de kunst van het “iconen schrijven”.
Toen ik in de morgen omstreeks het koffie uur stilletjes met de soepgroenten en vers brood de trap opkwam voelt je de stille, bijna meditatieve sfeer.
De Moeder Gods, de Heilige Catharina, dag na dag zag je hun beeld intenser naar voor komen…..en Svetelina die geduldig de één na de ander met raad en daad bijstond.
Uiteindelijk kregen we 8 prachtige iconen met 8 gelukkige mensen, blij met het resultaat maar misschien nog blijer met de sfeer, en de omhulling van de voorbije week.
Ik heb hierbij ook de gedachte,: “niet enkel het resultaat maar de weg er naartoe is minstens even belangrijk”
De echtgenoot van één van de cursisten vertelde mij tijdens een gezellige babbel na de sfeervolle iconenwijding : “Ik heb iedere avond een gelukkige vrouw gehad.” Deze mededeling was voor mij als een groot geschenk, want zoiets maakt het ook de moeite waard om verder te doen.
Als ik de iconenweek in enkele woorden moet samen vatten dan zijn deze : warmte, eerbied, gedragenheid, omhulling tussen totaal verschillende mensen… allemaal geschenken uit de hemel. en ik vermoed dat de stichtster van onze curus, onze lieve Agnes Laroy, glimlachend vanuit diezelfde hemel naar ons neerkeek.
Bernadette Goethals
We hebben allemaal intens genoten van de rustige sfeer, de warme, vriendschappelijke omgang tussen de cursisten en de ‘magister’! Naast het leerzame en vruchtbare verloop die paar dagen, hebben we ook, in gebed, in groot respect voor elk en aanmoedigende houding, een weg samen afgelegd… Het smaakt naar meer! Tot volgend jaar, als God beliefd…
met vriendelijke groetjes, zuster in Christus.
Bernadette Van Der Moere
Iconen cursus 2015. Voor de eerste keer was het dit jaar een vrouwelijke iconograaf. Ik heb me echt goed gevoeld bij haar. Door haar manier van les geven en ook het omgaan met mensen. Ik heb dit jaar enorm veel bijgeleerd. Een gezicht schilderen detail na detail was me onbekend. Ik hoop dat Tzvetelina terug komt volgend jaar. Ook in onze groep was er een hechte verbondenheid en een goeie vriendschap. Aan iedereen die heeft meegewerkt aan de cursus hartelijk dank voor de prachtige week.
Paola De Grande