Blog

Nieuwe Heiligen voor onze kerk

27-11-2019 – De Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat, dat op woensdag 27 november 2019  bijeengeroepen werd, besloot, op de positieve aanbeveling van het Canoniek Comité, ouderling Ieronymos Simonopetritis heilig te verklaren. Tijdens zijn recente bezoek aan de berg Athos kondigde de Oecumenische Patriarch Bartholomeos de heiligverklaring aan van vier Athonitische monniken, waaronder ouderling Ieronymos Simonopetritis. De heilige Ieronymos Simonopetritis was abt van het Simonopetra-klooster en Oikonomos en geestelijk Vader van de metochie van het klooster in Vyronas, in Athene gewijd aan de Hemelvaart.

Het Oecumenisch Patriarchaat besloot eveneens de abt en stichter van het Patriarchale Stavropegische klooster van Johannes de Doper in Essex, de Archimandriet Sophrony Sacharov heilig te verklaren. Het klooster van de heilige Johannes de Doper in Tolleshunt Knights, nabij Essex in Groot Brittannië is het oudste orthodoxe klooster in het land.

Het klooster werd gesticht in 1958 door de Oudere Vader Sofrony (Sakharov), het geestelijk kind van de heilige Silouan van de Athos die zelf door heel de orthodoxe wereld geëerd wordt. Vader Archimandriet Sofrony was abt van het klooster tot zijn overgang in 1993.

Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, en de geestelijkheid van het Aartsbisdom zijn verheugd met het nieuws van de heiligverklaring van de Eerwaarde Ouderling Sophrony Sacharov.

Tijdens de eerste dag van de gewone zitting van de vergadering van woensdag 27 november 2019 aanvaarde de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat de aanbeveling van het Canoniek Comité en voegde de Abt en schepper van het Patriarchale Stavropegische Klooster van Johannes de Doper, in Essex, Verenigd Koninkrijk, aan de lijst van de Heiligen van de Orthodoxe Kerk toe.

Metropoliet Athenagoras is al sinds zijn jeugd verbonden met de Heilige Sophrony, toen zijn vader, priester Ignatius Peckstadt  als parochiepriester en geestelijke van de parochie van Apostel Andreas in Gent, met zijn familie en zijn parochianen pelgrimstochten naar Essex maakte.

Het hoogtepunt van de relatie van ouderling Sophrony met de Gentse parochie Apostel Andreas was zijn bezoek aan het feest van de Verheerlijking van het Kostbaar en Levengevend Kruis in september 1980, zijn viering van de Goddelijke Liturgie en zijn toespraak over zijn verwezenlijkingen in de buurt van het klooster.

De Oecumenische Patriarch in Luxemburg

In het kader van zijn rondreis door het Aartsbisdom van België  kwam Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch in de namiddag van 13 november 2019 aan in het Groothertogdom Luxemburg. De clerus, vele gelovigen en kinderen die hem bloemen aanboden, heetten Zijne Alheiligheid welkom in de orthodoxe kathedraal van de Heilige Nicolaas, waarna hij voorging in een Te Deum.

De rector van de parochie en bisschoppelijk vicaris voor Luxemburg, Protopresbyter van de Oecumenische Troon Panagiotis Moschonas, begroette hem met een toespraak: “Vreugde en de blijdschap vervulden de harten van ons allemaal, trouwe orthodoxen woonachtig in dit land, toen we vernamen dat Uwe Alheiligheid onze Kathedraal van de Heilige Nicolaas hier in de gemeente Weiler-la-Tour van het Groot-Hertogdom Luxemburg zou bezoeken in het kader van de festiviteiten voor de vijftig jaar van ons Aartsbisdom.

Deze vreugdevolle verwachting heeft vandaag plaatsgemaakt voor het gejuich van de ontmoeting. Vanuit de grond van ons hart en vol emotie wensen we uwe Alheiligheid welkom bij de orthodoxe gemeenschap van Luxemburg, die u respecteert en van u houdt, en die met een vurig hart tot de Heer bidt voor Uwe Alheiligheid! … Wij danken de Schepper van de Kerk, onze Redder en Heer Jezus Christus die ons U heeft gegeven als gids en steun bij de inspanningen voor geloof en waarheid in deze moeilijke en gevaarlijke tijden, U, onze Alheiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeus, die met diep geloof, uiterste pastorale wijsheid, onophoudelijke activiteit en goddelijke ijver de orthodoxe oecumenische Kerk van Christus leidt naar eenheid en vooruitgang in leven en geloof, in volle respect voor de canonieke rechten van alle Heilige Kerken van God, maar met strikte waakzaamheid voor het behoud en de verdediging van de rechten van het Oecumenisch Patriarchaat, de rechten van de Orthodoxie en de erfenis van het orthodoxe volk. En zij die denken dat ze door bedreigingen en druk Uw strijdvaardigheid kunnen vernietigen  moeten weten dat wij een Patriarch hebben die niet bang is omdat hij weet dat hij vecht voor het juiste en voor de waarheid. Precies om die reden is hij in staat om de woorden van zijn voorganger de Heilige Gregorius de Theoloog te herhalen: “Gooi stenen, mis je doel niet. Ik sta hier onwrikbaar als bewaker van de waarheid, met verachting voor het geluid van geruchten en van pijlen (Heilige Gregorius van Nazianzus, Gedicht 14) “, zei onder andere vader Panagiotis.

Protopresbyter van de Oecumenische Troon Panagiotis Moschonas, de rector van de parochie van Luxemburg

Op zijn beurt sprak Zijn Alheiligheid zijn vreugde uit om opnieuw in Luxemburg, in deze dynamische parochie, te zijn.

« We zijn hier weer bijeen in deze Kathedraal van de Heilige Nicolaas van Luxemburg, 11 jaar na de inwijdiging en op de dag van de herdenking van de Heilige Johannes Chrysostomos, Aartsbisschop van Constantinopel! Toen we het Aartsbisdom van België bezochten ter gelegenheid van zijn zilveren jubileum 25 jaar geleden bestond deze parochie niet. Er was slechts een droom en een project om een orthodoxe kerk te bouwen voor het huisvesten van de devotie van de Griekse orthodoxen, waarvan het aantal alleen maar toenam.

Vandaag zijn we terug gekomen om jullie te zien, om je vooruitgang te bewonderen, om je loyaliteit aan ons Orthodox erfgoed te prijzen, aan onze nobele tradities en de waarden van onze natie, en samen het Gouden Jubileum te vieren. We voelen diep vanbinnen een emotie en een onmetelijke vreugde bij het zien hoe je je zegel hebt gedrukt op dit dorp van Weiler-la-Tour dat een baken geworden is dat heel Luxemburg verlicht! Ik verheerlijk de Heer voor deze immense zegen! We hopen dat deze tempel doorheen de eeuwen onwrikbaar zal blijven en getuigen van het Oosterse Licht in deze landen van het Westen. Wij danken u voor uw warme woorden, uw hartelijke ontvangst die uw trouw aan het Oecumenisch Patriarchaat laat zien, waarvan u de ware kinderen bent ” sprak Zijne Alheiligheid.

Nadien volgde een receptie in de parochiezaal met Griekse klanken en dansen, en een officieel diner in een bekend restaurant van de stad.

De volgende dag, op 14 november, zou Zijne Alheiligheid Zijne Majesteit Groothertog Henri van Luxemburg ontmoeten in het paleis, om vervolgens terug te keren naar Brussel, om vandaar terug te vliegen naar Constantinopel, na 9 dagen gezegende aanwezigheid in de Benelux.

Oecumenisch Patriarch Bartholomeos in audiëntie ontvangen door Zijne Koninklijke Hoogheid Groothertog Henri van Luxemburg

CGDL Audience Métropolite Athénagoras de Belgique – Luxembourg – Ville – Palais Grand-Ducal – 14/11/2019 – photo: claude piscitelli

Op donderdag 14 november 2019, de laatste dag van de Gouden Jubileumvieringen van het Orthodoxe Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, werd Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos ontvangen in het Groothertogelijk Paleis in Luxemburg door Zijne Koninklijke Hoogheid Groothertog Henri van Luxemburg. De Oecumenische Patriarch kon lange tijd met de Groothertog praten over verschillende aspecten van de samenleving en het leven van de hedendaagse mens. De twee persoonlijkheden spraken ook over de geweldige ontwikkeling van het Orthodoxe Aartsbisdom van de Benelux, dat dit jaar zijn 50ste verjaardag viert, en al enkele decennia in het Groothertogdom Luxemburg aanwezig is. De Metropoliet van de Oecumenische Troon vertegenwoordigt er de hele Orthodoxe Kerk en onderhoudt contacten met zowel de burgerlijke overheden als met de hoge vertegenwoordigers van de aanwezige erediensten.

De dag voordien werd Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos ontvangen in de Orthodoxe Kathedraal van de Heilige Nicolaas van Luxemburg (Weiler-la-Tour) door de orthodoxe geestelijkheid en een menigte gelovigen, door vertegenwoordigers van de politieke en diplomatieke wereld, en leiders van de aanwezige erediensten. Onder hen bevond zich Kardinaal Jean-Claude Hollerich, Aartsbisschop van Luxemburg en voorzitter van de COMECE. Daarop volgde een galadiner ter ere van de Oecumenische Patriarch en alle hoogwaardigheidsbekleders aanwezig bij de Doxologie.

Photo: ©2019 Cour grand-ducale / Claude Piscitelli alle rechten voorbehouden

De Groene Patriarch op een … groene wandeling in België

13-11-2019 – De Groene Patriarch wandelt door de groene weiden en bossen getooid in herfstkleuren.

Patriarch Bartholomeos, bekend om zijn ecologische interesses, wilde het groene landschap van het gebied waar hij verbleef bewonderen, na een goed gevuld programma van een volledige week. Het landschap van de Ardennen in Wallonië, op iets meer dan 100 kilometer van Brussel was spectaculair.

De vreugde van de Patriarch was duidelijk zichtbaar op zijn gezicht, maar ook op de gezichten van zijn gevolg, Grieken en Belgen, waar ze ongeveer een uur door het weelderige groen liepen.

Enkele uren later vertrokken ze naar Luxemburg, de laatste halte van het langverwachte Patriarchale bezoek aan het Belgische Aartsbisdom, dat wordt geleid door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras, van Vlaamse afkomst, in Griekenland opgeleid, en geliefd bij iedereen, zowel klein als groot, in zijn Kerk.

Bezoek van de Oecumenische Patriarch

aan de abdij Notre-Dame de Saint Rémy – Rochefort

De Oecumenische Patriarch bezocht op 12 november ‘s namiddags de abdij Notre-Dame de Saint-Remy in Rochefort. Zijne Alheiligheid de Oecumenische patriarch Bartholomeos werd hartelijk verwelkomd door het hoofd van de kloostergemeenschap, de Zeer Eerwaarde abt Gilbert Degros, samen met vele gelovigen, vrienden en bezoekers van de abdij. Ook de Hegumen van het Klooster van Chevetogne Dom Lambert De Vos met drie van zijn voorgangers en de gehele broederschap, de Zeer Eerwaarde Hegumen van het klooster van Maredsous Bernard Lorent, evenals andere Hegumens van omliggende kloosters in Frankrijk.

Latijnse vesperdienst voorgegaan door Zeer Eerwaarde Abt Gilbert Degros van de Abdij van Rochefort

Nadien volgde de Vesperdienst volgens de Latijnse ordo, waarbij het koor van de broederschap van Chevetogne hymnen zong in het Grieks en het Slavisch. Zeer Eerwaarde Abt Gilbert Degros begroette Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch van harte en dankte hem voor de eer aanwezig te zijn in het klooster; de Oecumenische Patriarch beantwoordde de groet met de vreugde om met christelijke broeders in de historische Abdij van Rochefort te zijn, sinds eeuwen een plaats van verheerlijking van de Heer Jezus Christus en zijn Moeder de Allerheiligste aan wie het klooster toegewijd is.

Hij dankte bij deze gelegenheid ook de Hegumen van dit klooster, dat zich niet hult in stilzwijgen maar dat zich opent naar de wereld omwille van de naastenliefde, voor de uitstekende broederlijke relaties en de substantiële hulp die het klooster rijk biedt aan het Aartsbisdom van België.

Tot slot bood de Oecumenische Patriarch de Hegumen een gesneden houten kruis aan, bedekt met zilver en ontving in ruil daarvoor een luxe koperen Bijbel, een getrouwe kopie van een 14de eeuws exemplaar.

Oecumenische Patriarch Bartholomeos ontmoet Koning Filip

en Vice-Eerste Minister Koen Geens in Brussel

Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeus ontmoette op dinsdag 12 november 2019 Zijne Majesteit Koning Filip in het Koninklijk Paleis van Brussel. Hij werd vergezeld door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België, Diaken Kallinikos Chasapis en de heer Nikolaos Manginas.

De Patriarch had een persoonlijke onderhoud met koning Filip. Tijdens dit onderhoud konden ze spreken over onderwerpen van gemeenschappelijk belang. Patriarch Bartholomeus dankte de koning voor alles wat België te lande doet voor de Orthodoxe Kerk. Daarna volgde een kort gesprek met de andere leden van de delegatie.

Daarna ging Zijne Alheiligheid met zijn gevolg naar het kantoor van vice-premier Koen Geens, met wie zij een lang en aangenaam onderhoud hadden. De heer Geens is als minister van Justitie ook verantwoordelijk voor de erediensten. De Patriarch dankte nogmaals de vice-premier en zijn aanwezige medewerkers voor alles wat ze doen voor de Orthodoxe Kerk in België. Daarna volgde hij een discussie over verschillende punten van gemeenschappelijk belang. De Patriarch nodigde tot slot de vice-premier uit voor een bezoek aan Fanar, de hoofdzetel van het Oecumenisch Patriarchaat in Constantinopel.

Conferentie van de Oecumenische Patriarch aan het Europacollege te Brugge

Zijne Alheiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeos hield op maandag 11 november om 14.00 uur in het Europacollege te Brugge een conferentie getiteld “De rol van de Kerken in Europa”.

Zijne Alheiligheid, in België ter gelegenheid van de Gouden Jubileumvieringen van het Aartsbisdom van België, aanvaardde de uitnodiging om het Europacollege te bezoeken, met zijn aanwezigheid te eren en de studenten toe te spreken Het Europacollege is een instituut voor hogere studies dat in het bijzonder toekomstige leidinggevenden van de Europese instellingen voorbereidt. De conferentie werd in het Engels gehouden, voor een grote groep studenten en andere geïnteresseerden in het onderwerp, net na een warme verwelkoming en lunch ter ere van de Patriarch op uitnodiging van de rector van het college.

In zijn toespraak verwees de Oecumenische Patriarch naar de transformaties van de huidige samenleving, de rollen van de Kerken, het belang van de dialoog tussen zowel godsdiensten als tussen de Kerken en de samenleving, en de moderne problemen van de mens, maar ook naar de noodzaak om waarden, zoals vrijheid en rechtvaardigheid, te handhaven in het licht van de hedendaagse uitdagingen.

Uittreksel uit de conferentie van Zijn Alheiligheid

De Oecumenische Patrairch Bartholomeos:

Vandaag staan we voor een snel veranderende wereld, vol nieuwe uitdagingen en onvoorziene mogelijkheden voor ontwikkeling en vooruitgang. Wat is de vereiste houding van de christelijke kerken wanneer ze geconfronteerd worden met de hedendaagse uitdagingen? Hoe kunnen zij hun kostbaar geestelijk en moreel erfgoed, hun diepe antropologische kennis en hun filantropische tradities goed inztten? In de afgelopen decennia zijn we getuige geweest van een herwaardering van de rol van religie voor het menselijk bestaan. Het is geen toeval dat in onze huidige tijd de discussie over de komende “postreligieuze tijd” is vervangen door het discours van de “postseculiere periode”, waarin religies een prominente publieke rol claimen en spelen en zich aansluiten bij alle opmerkelijke inspanningen van de mensheid. Zoals Paus Emeritus Benedictus schrijft: “volledige seculariteit” (Profanität), “die in het Westen werd nagestreefd, is iets dat voor andere beschavingen van de wereld diep vreemd is. Deze beschavingen zijn ervan overtuigd dat een wereld zonder God geen toekomst heeft”.

Zowel op persoonlijk als op sociaal vlak blijft religie een centrale dimensie van het menselijk leven, Zonder verwijzing naar religie is het onmogelijk om het verleden te begrijpen, het heden te analyseren of zich de toekomst van de mensheid voor te stellen. Helaas geven de voortdurende uitbarsting van religieus fundamentalisme en de vreselijke gewelddaden in naam van God en religie de moderne ontkenners van religieuze geloofsargumenten argumenten tegen religies en ondersteunen ze de identificatie van religie met haar negatieve aspecten. De geloofwaardigheid van religies hangt in grote mate af van hun inzet voor de vrede, zoals die in ons land is weggelegd voor de moderne ontkenners van godsdienstige argumenten tegen de godsdiensten en de negatieve aspecten daarvan.

De dialoog is het meest doeltreffende middel om problemen aan te pakken en bevordert het vertrouwen en de wederzijdse aanvaarding. Het is als zodanig een gebaar van solidariteit en een bron van solidariteit. Nooit eerder in de geschiedenis hebben mensen de kans gehad om zoveel positieve veranderingen teweeg te brengen bij zoveel mensen en bij de wereldgemeenschap, eenvoudigweg door middel van ontmoetingen en dialoog. Hoewel het waar is dat dit een tijd van crisis is, moet ook worden benadrukt dat er nog nooit zo’n grote kans op communicatie en samenwerking is geweest. De mensheid wordt opgeroepen om te reageren en samen te handelen en als geheel te werken aan onze gemeenschappelijke aanwezigheid en toekomst. Niemand: noch een natie, noch een staat, noch wetenschap en technologie, noch een kerk of een religie – kan de huidige problemen alleen het hoofd bieden. We hebben elkaar nodig; we hebben gemeenschappelijke mobilisatie, gemeenschappelijke inspanningen, gemeenschappelijke doelen nodig.

De houding van de orthodoxe kerk ten opzichte van de moderne wereld is niet defensief: wij verwerpen de moderniteit en haar bijdrage aan de vooruitgang niet, noch beschouwen wij het als een bedreiging voor onze identiteit. Wij onderscheiden autonomie van afhankelijkheid, bescherming van individuele rechten tegen individualisme. Tegelijkertijd roepen wij de vertegenwoordigers van de moderniteit vurig op om de orthodoxie niet te vereenzelvigen met anti-modernisme, conservatisme, traditionalisme, orthodoxie en etnofyletisme, noch om de orthodoxie te associëren met de afwijzing van individuele rechten en individualisme en met het onvermogen om de seculiere ethiek en de seculiere staat te accepteren.

Bovenal merken we op dat binnen de orthodoxe traditie en theologie de rede (λόγος) en de vrijheid (ἐλευθερία) zeer gewaardeerd en gerespecteerd worden. We hebben nooit de rede opgeofferd aan een opperste autoriteit. We hebben evenmin de vrijheid en de synergie van de mensheid verworpen in naam van de zondigheid van de gevallen mens. Deze traditie wordt voortgezet door de kernwaarden van orthodoxie: persoonsgerichte ethiek, respect voor de menselijke waardigheid, vrede en verzoening, liefde en filantropie, de bescherming van het milieu, te steunen. Deze prachtige traditie komt duidelijk tot uiting in de documenten van het Heilige en Grote Concilie.

Het Oecumenisch Patriarchaat zet zich ook onwrikbaar in voor openheid. We gaan een interchristelijke, interreligieuze, interculturele dialoog aan met seculiere instellingen, met de hedendaagse filosofie en de moderne wetenschap. Als voorbeeld van onze activiteiten willen we in het bijzonder de nadruk leggen op onze gemeenschappelijke inzet met paus Franciscus in ecologische en sociale kwesties. De Kerk van Constantinopel staat alom bekend om haar milieu-initiatieven. Het Oecumenisch Patriarchaat was het eerste patriarchaat dat de spirituele en ethische dimensies van het ecologische probleem benadrukte, het belang van de bijdrage van de Kerk aan de aanpak ervan benadrukte, de ecologische dimensies van het eucharistische en ascetische ethos van de orthodoxie onder de aandacht bracht en manieren voorstelde om het natuurlijke milieu te beschermen.

Wij richten ons niet alleen tot de orthodoxe gelovigen, tot de christenen en de andere gelovigen, maar ook tot ieder mens van goede wil, waarbij wij ons vertrouwen uitspreken in de verantwoordelijkheid van ieder individu en vooral onze hoop op de positieve bijdrage van allen verbinden. Wij zijn van mening dat de nieuwe generatie – die een wereld voor ogen heeft die als een echt “huis” (οἶκος) voor de hele mensheid zal functioneren en die dit doel nastreeft – vooral geïnteresseerd is in onze boodschap, van groot belang is. Het leven van de Kerk zelf is respect in de daad en zorg voor de schepping in alle tastbare vormen, evenals de bron van haar ecologische acties. De bescherming van de natuur is een verlengstuk van alles wat in de Kerk wordt ervaren: het kerkelijk leven is toegepaste ecologie.

De werkelijke belangen van de mens worden alleen gediend binnen een onbeschadigde omgeving. Daarom beschouwen  wij de aanpak van de sociale problemen in de aanpak van de ecologische crisis als bijzonder belangrijk. Het is onze gemeenschappelijke overtuiging dat de huidige economische ontwikkelingen in het kader van de globalisering de sociale samenhang, de solidariteit en de algemene functie van de intermenselijke relaties vernietigen. Het is juist deze geest die de pauselijke encycliek “Laudato Si” (2015) en onze gemeenschappelijke boodschap met hem, op de Werelddag van gebed voor de schepping (1 september 2017), tot uitdrukking brengt. Van meet af aan hebben wij het idee ondersteund dat het dienen van onze medemensen, het behoud van de natuur, de milieurechtvaardigheid en de sociale rechtvaardigheid, onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het is heel kenmerkend dat de rooms-katholieke Kerk begonnen is met de aanpak van sociale kwesties en in 2015 verder gaat op deze weg met de encycliek “Laudato Si”, die de ecologische kwestie centraal stelt, terwijl het Oecumenisch Patriarchaat, dat zich sinds 1989 bezig houdt met de zorg voor de natuur, zich vandaag ook bezig houdt met de strijd voor een cultuur van solidariteit, de bescherming van de heiligheid van de kindertijd, de hulp aan de vluchtelingen en initiatieven tegen de moderne slavernij. Daarom was het voor ons vanzelfsprekend en nuttig om elkaar op deze gemeenschappelijke weg te ontmoeten.

Door bilaterale dialogen en haar lange aanwezigheid in de Wereldraad van Kerken en de Conferentie van Europese Kerken heeft onze kerk ook een vruchtbare ontmoeting en samenwerking met de protestantse wereld. In het kader van deze dialoog wordt het idee van vrijheid in Christus, dat centraal staat in de theologie van Luther, beschouwd als een essentieel referentiepunt, met bijzondere nadruk op de relaties tussen de christelijke vrijheid en het moderne idee van een egocentrische vrijheid, dat wijd verspreid is in de huidige samenleving.

Deze moderne vrijheid heeft als basis het idee van de autonome menselijke persoon en uit zich in zelfbeschikking en zelfverwezenlijking. De Reformatie versterkte de positie van het individu: zonder de leer en het handelen van Luther zou de vrijheid van het individu niet de Magna Charta van Europa geworden zijn. In dit opzicht is Luthers’ begrip van vrijheid zeer belangrijk voor de dialoog tussen het christendom en de moderne wereld. Katholieken, orthodoxen en protestanten moeten deze dialoog met theologische ernst en zonder theologisch minimalisme bevorderen, met als onwrikbare doel een gemeenschappelijk christelijk getuigenis in de wereld.

Vandaag stellen we vast dat er in Europa een kloof is tussen de traditie van solidariteit en de mutatie van de samenleving in een gigantische markt. Zelfs kinderen worden via het onderwijs omgevormd tot consumentenspecialisten. Zoals terecht werd opgemerkt, is de term kindertijd in feite synoniem geworden van het aanzetten tot en het uitbuiten van vermeende behoeften en verlangens van de kinderen. Voor ons is Europa echter een groot experiment van solidariteit op een continent dat de afgelopen eeuw de twee bloedigste en vreselijkste oorlogen in de geschiedenis van de mensheid heeft meegemaakt. Europa is een project van vreedzame co-existentie, vrijheid, rechtvaardigheid en van respect voor de mensenrechten en het pluralisme. In deze context is Europa geen “Kopfgeburt”, dat wil zeggen een product van de geest, zoals het in het verleden door de beroemde socioloog Ralph Dahrendorf werd genoemd maar belichaamt het veeleer de hoge menselijke idealen en, zou je kunnen zeggen, een idealisme. Het is onmogelijk dat de Europese Unie alleen maar zou bestaan als een plan voor een uniform economisch beleid en ontwikkeling, gebaseerd op het principe van de “autonomie van de economie”.

Over de rol van het christendom in de opkomst van de mensenrechten bestaat er overeenstemming over de belangrijkste inbreng. De moderne mensenrechten veronderstellen een lange scholing van onze cultuur in het christendom en dragen haar stempel. Hun wortels liggen in de Bijbelse leer over de waardigheid van de menselijke persoon, geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God. De aanvankelijk negatieve houding van de Kerken tegen de mensenrechten was niet hoofdzakelijk gebaseerd op theologische criteria, maar op historische omstandigheden en wederzijdse vooroordelen.

In de Orthodoxe Kerk zijn wij er eveneens van overtuigd dat de bestaande spanning tussen de orthodoxe theologie en de moderne mensenrechten niet in de eerste plaats in “principes”, maar wel in historische context is geworteld. Het is bedroevend om vast te stellen dat sommige orthodoxe geleerden het discours over mensenrechten als een “geïmporteerde” discussie beschouwen, als een discussie die niet bekend zou zijn met de orthodoxe traditie. De Orthodoxe Kerk beschouwt de ondersteuning van de sociale inhoud van de mensenrechten als cruciaal. Toch ontslaat de accentuering van de sociale rechten ons niet van de bekommernis om de individuele rechten. De mensenrechten zijn ondeelbaar.

Wij benadrukken in het bijzonder dat de mensenrechten geen bedreiging vormen voor het pluralisme, zoals het postmodernisme beweert, maar veeleer de noodzakelijke voorwaarden waarborgen voor vrije culturele expressie en voor de eerbiediging van verschillen. Universaliteit betekent niet dat er sprake is van uniformiteit. In deze context behoort de vrijheid van godsdienst, die een constante zorg is van onze eigen kant, tot de kernwaarden van de Europese Unie. Het is een fundamenteel recht van de mens om vrijelijk zijn eigen identiteit te cultiveren.  Desondanks is pluralisme alleen creatief op basis van gemeenschappelijke kernwaarden. Anders kan het pluralisme zich ontwikkelen tot nihilisme, tot het postmoderne ideaal van “alles is mogelijk”. Dit is in feite de ontkenning van echt pluralisme, dat bedoeld is als een uitdrukking van vrijheid, of, zoals gesteld door Karl Popper: “het credo van het Westen”.

Natuurlijk is de Europese Unie niet uit het niets ontstaan; ze is gegrond  een lange traditie van waarden, strijd voor vrijheid en rechtvaardigheid en geloof in de waardigheid van de mens. Zonder deze wortels is het onmogelijk om zich als “Europa” te identificeren. Eén van deze wortels is ongetwijfeld het christendom dat de historische weg en de identiteit van Europa rechtstreeks verbindt met het christendom. Wij zijn ervan overtuigd dat het onmogelijk is de Europese cultuur te begrijpen en te beoordelen zonder te verwijzen naar haar christelijke wortels en haar christelijke verleden. De fundamentele waarden, ethiek, onderwijs (παιδεία), kunst, wetenschap, economie, de sociale en politieke organisatie van de Europeanen hebben een christelijke oorsprong. Het is onze vaste overtuiging dat christelijke kerken vandaag een bijdrage kunnen leveren aan deze cultuur en zo de Europese identiteit kunnen versterken. Wat betreft de bijzondere bijdrage die de Orthodoxe Kerk kan leveren, geloven wij dat dit verband houdt met de centrale sociale dimensie van vrijheid, die bescherming biedt tegen de omzetting van mensenrechten in eindeloos individualistische rechten. Onze eigen visie op Europa heeft een ethische en spirituele basis en oriëntatie.

Wij onderscheiden het concept van een technocratisch en economisch georiënteerd Europa -een Europa met als prioriteit de economie en het functioneren van de markt- van een Europa dat gebaseerd is op menselijke waardigheid, vrijheid en rechtvaardigheid. Het is heel kenmerkend dat deze beginselen naar voren komen wanneer de eenheid en de toekomst van Europa in het geding zijn.

Deze crisis stelt de fundamentele waarden van de Europese beschaving ter discussie. Het is onmogelijk om de huidige migratie- en vluchtelingencrisis aan te pakken met de waarden van een bureaucratisch, technocratisch en economisch gericht Europa. De oplossing moet gebaseerd zijn op de beginselen van de waarden van mensenrechten en solidariteit, die de bescherming van de menselijke waardigheid als kern hebben. De natuurlijke bondgenoten van de mensenrechten zijn de christelijke kerken die in staat zijn om de vraagstukken van immigratie en vluchtelingen resoluut aan te pakken, door een geest van solidariteit in te voeren en te cultiveren en door relevante initiatieven en tendensen in de politieke en sociale wereld te steunen die de bescherming van de menselijke waardigheid als doel hebben.

Voor ons wordt het humanistische niveau van een samenleving beoordeeld aan de hand van de zorg voor de behoeftige en lijdende mens in de samenleving. De steun aan onze medemensen in nood, onafhankelijk van sociale, politieke en economische perspectieven, vormt de kern van de christelijke ethiek, van het gebod van de liefde (Mt 22,37-39). Maar de ware gelovige die dit gebod werkelijk omarmt en toepast, zal niet alleen tevreden zijn met deze onmiddellijke hulp aan zijn naaste: hij zal de volgende stap zetten: strijden tegen de oorzaken van het onrecht en voor een samenleving ijveren waarin de menselijke waardigheid de hoogste waarde zal hebben.

We horen vaak dat de laatste twee eeuwen een tijd van strijd voor vrijheid en gelijkheid waren. Indien dit waar is, dan moet onze eeuw een tijdperk van broederschap en solidariteit worden. Wij zijn ervan overtuigd dat de toekomst van de mensheid verband houdt met de totstandbrenging van een cultuur van solidariteit. Enerzijds verwijst de term “solidariteit” naar de strijd voor sociale rechtvaardigheid, vrijheid en waardigheid en geeft hij op dynamische wijze uitdrukking aan de sociale en politieke dimensie van de term “broederschap” die geformuleerd is in het drieluik van de Franse Revolutie “Liberté – Égalité – Fraternité”. Maar dit “broederschap” draagt ook het idee uit van recht, sociale rechtvaardigheid en van de sociale inhoud van vrijheid als medevrijheid, voor het algemeen welzijn en als medeverantwoordelijkheid voor het gemeenschappelijke “οἶκος”. Anderzijds wijst solidariteit op de christelijke broederschap, op de onvoorwaardelijke liefde voor onze medemensen en op de ononderbroken band tussen de liefde voor God en de liefde voor de naaste. Op deze wijze houdt “solidariteit” de twee onwrikbare pijlers van het humanisme en de vrijheid samen: enerzijds rechtvaardigheid en anderzijds liefde.

Het optreden van de Kerk kan en wil de politiek niet vervangen. De Kerk kan alle initiatieven, tendensen en ontwikkelingen steunen die leiden tot een verbetering van de sociale normen, tot gerechtigheid en vrede, en bekritiseert alle antipersoonlijke krachten die de sociale cohesie en de solidariteit ondermijnen en de mens veranderen in een consument, ten koste van zijn medemensen en de natuur, en van het leven van toekomstige generaties. De ernstigste hedendaagse dreiging van solidariteit is het economisme, de vergoddelijking van markt en winst. De Kerk verwerpt het “economisch reductionisme”, dat de mens herleidt tot een homo economicus, het identificeren van “zijn” met “hebben”. De Kerk roept op tot het respecteren van de sociale parameters in de economie, die de basis vormen voor een leven in vrijheid en waardigheid.

De geschiedenis van de vrijheid begint niet met de geboorte van de moderne mensenrechten. In Europa en in de hele wereld, werd inderdaad binnen het christelijke kader, echte vrijheid beleefd en waargenomen. De kern van deze vrijheid is niet het opeisen van rechten, maar het afzien van individuele rechten omwille van de liefde, wat niet het belang van de mensenrechten vermindert, maar onze zorg voor de menselijke waardigheid en de grondrechten juist vergroot. In deze zin zijn christenen humanistischer dan de humanisten zelf, omdat de strijd voor de bescherming van de mens niet alleen een morele verplichting is, maar ook een gebod van een liefhebbende God.

Nog een verslag van een deelnemer

Op 11 november 2019 zal voor mij ook zo een dag om nooit te vergeten worden, want die dag mocht ik aanwezig zijn bij het bezoek van Zijne Alheiligheid Patriarch Bartholomeus aan Brugge!

Dit bezoek begon met een voordracht van Zijne Alheiligheid in het Europacollege, en dit voor een tot de nok gevulde aula.  Zijn voordracht werd ingeleid door Dhr. H. Van Rompuy, oud-president van Europa. In zijn in het Engels gehouden toespraak over de rol van de Kerken in Europa sprak Zijne Alheiligheid uitgebreid over de houding die de Kerken moeten aannemen: een houding van liefde, verdraagzaamheid en gastvrijheid tegenover hen die in Europa veiligheid en geborgenheid komen zoeken. Die houding zal niet voortkomen vanuit een politiek standpunt, maar vanuit het hart, vanuit het mededogen, vanuit het geloof in de mens. Verder sprak Zijne Heiligheid uiteraard ook zijn bezorgdheid uit over het milieu. Niet voor niets wordt hij “De groene Patriarch” genoemd.

Hij riep hierbij de vele aanwezige studenten op om zich nu al, en zeker in de uitoefening van hun latere carrière voor dit alles ten volle in te zetten. Voor zijn toespraak werd Zijne Heiligheid met een groots applaus bedankt. Hierna werd Zijne Alheiligheid o.a. nog toegesproken door Dhr. M. Schinas die als Vice-Voorzitter in het Europees Parlement pleitte voor “De bescherming van de Europese levenswijze”.  Dan kwam een afgevaardigde van de studenten aan het woord. Hem verstond ik niet zo heel goed, want hij sprak heel vlug. Ik begreep wel dat hij opkwam voor meer openheid vanwege de Orthodoxe Kerk voor de LGTB-gemeenschap, maar ik kon me niet van de indruk ontdoen dat het eerder een verwijt dan een pleidooi was. Bij het buitengaan kon ik Vader Kamalides, priester van de Orthodoxe Kerk in Antwerpen, even begroeten.

Willy Milonas

BEZOEK IN BELGIE

De Oecumenische Patriarch in het hart van Europa

Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch werd op zaterdag 9 november 2019 feestelijk onthaald in Brussel. In de namiddag begroetten geestelijken en gelovigen van het Aartsbisdom van België, evenals leden van de Griekse verenigingen in Brussel, de Oecumenische Patriarch aan de poorten van de Kathedraal van Heilige Aartsengelen Michael en Gabriel van Brussel, waarna Zijne Alheiligheid voorging in de Vesperdienst.

Dit historische moment voor de orthodoxie in België werd gekenmerkt door de aanwezigheid van alle leden van de clerus van het Aartsbisdom van België, orthodoxe hiërarchen, leden van de Bisschoppen-conferentie, departementshoofden bij de EU, en Kardinaal van Mechelen-Brussel Mgr. Josef de Kesel vergezeld door bisschoppen van de Katholieke Kerk, vertegenwoordigers van andere denominaties en religies, vertegenwoordigers van het paleis en de politieke wereld van België, diplomaten van orthodoxe landen, archonten van het Patriarchaat uit Europa en Amerika, evenals een grote menigte gelovigen uit alle parochies van het Aartsbisdom.

Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg uitten in zijn welkomstwoord zijn vreugde over het ontvangen van de Patriarch op de hoofdzetel van het Aartsbisdom ter gelegenheid van zijn Gouden Jubileum. Hij gaf een overzicht van de geschiedenis van het Aartsbisdom, met aandacht voor de inspanningen en de zorgen van de vorige priesters die de basis legden voor wat het Aartsbisdom van België zou worden, zonder het heden en zijn toekomst te vergeten.

De Patriarch antwoordde hem door zijn emotie niet te verbergen terwijl hij luisterde naar het historisch verloop van deze Eparchie van de Troon, de huidige ontwikkeling en de vooruitgang ervan.Ten slotte deelde de Patriarch geschenken uit, souvenirs van de jubileumvieringen.

Goddelijke Patriarchale Liturgie in Brussel

De Patriarchale Goddelijke Liturgie werd op zondag 10 november 2019 gevierd in de Orthodoxe Kathedraal van Heilige Aartsengelen Michael en Gabriel van Brussel door Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos. Hij was omringd door de Metropolieten Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, Alexander van Mantinias en Kynouria, Iossif van Prikonissou, Damaskinos van Kydonia en Apokoronou, Maximos van Zwitserland, Athanasios van Achaia; evenals door Aartsbisschop Job van Telmessos, de Bisschoppen Dossitheos van het Patriarchaat van Georgië, Evmenios van Lefka, Marc de Neamts van het Patriarchaat van Roemenië en Porphyrios van Neapolis van de Kerk van Cyprus.

Voor de politieke, diplomatieke en militaire autoriteiten van Griekenland en België had de Oecumenische Patriarch het in zijn homilie over de belangrijke gebeurtenis van het Gouden Jubileum van het Aartsbisdom van België, het leven en de werken van de lokale Kerk zowel in het verleden dan in het heden, met goede vooruitzichten voor de toekomst. Daarop verwees Zijne Alheiligheid naar de evangelieperikope van de dag, de parabel van de Barmhartige Samaritaan, en hij eindigde met enkele raadgevingen aan de kandidaat voor de priesterwijding.

“Vandaag vieren wij in een sfeer van gezelligheid en vreugde, de God van wonderen verheerlijkend voor Zijn heilzame gaven, in eucharistische synaxis bijeen in deze prachtige Kathedraal van de heilige Aartsengelen van Brussel, de voltooiing van vijftig jaar sinds de oprichting van het Aartsbisdom van België. Op dit heilige moment herdenken we onze broeders van eeuwige gedachtenis, de eerste Metropoliet van deze Eparchie van de Oecumenische Troon, Emilianos Zacharopoulos en Bisschop Maximos Mastichis van Evmenia, die beiden enorm veel gegeven hebben voor de ontwikkeling van dit Aartsbisdom. Wij wensen met één stem en één hart Zijn Eminentie onze broeder Panteleimon Kontogiannis de voormalige Metropoliet van België en uw voorganger, beste broeder, gezondheid en een lang leven, en we danken hem voor zijn zo rijke en zo langdurige pastoraal.

Zeer dierbare Athenagoras, wij brengen u de tevredenheid van de Moederkerk en van mijzelf over voor alles wat u sedert 30 jaar als priester verwezenlijkte. Binnen twee dagen, op 12 november, zullen er 30 jaar voorbij zijn sinds uw diakenwijding. Als priester sinds 1996, als hulpbisschop sinds 2003 en nog steeds in goede relatie met je voorganger, en als Metropoliet vanaf 2013, met de zegen en glorie van de Gever van alle goeds, hebt u lichaam en ziel gegeven voor de mensen van deze Eparchie en u hebt hen veel geboden. U hebt het vertrouwen en het respect van de gelovigen verdiend, u wordt erkend en gehoord door de autoriteiten en andere christenen, en in het algemeen weet u hoe u de moderne mens kunt ondersteunen in zijn existentiële problemen en zijn zoektocht. Wij prijzen u, wij zegenen u vaderlijk met de onwrikbare zekerheid dat u uw diaconie zal verderzetten, voortgestuwd door dezelfde dynamiek en enthousiasme.

Z.A. de Oecumenische Patriarch Bartholomeos

Mijn broeders en mijn kinderen, we leven in een wereld waarin de ‘grote machten’ bestaan uit de economie, de technologie, de politieke macht en verschillende ideologieën die de belangen van deze machten dienen, en in de eerste plaats consumentisme en individualisme. De Kerk kan deze omgeving niet negeren, omdat ze daarin geroepen wordt om haar werk van zegening en pastorale zorg uit te oefenen, gebaseerd op het Evangelie van het geloof, actief door liefde, liefde die niet om zichzelf vraagt en die angst verjaagt, en door gezegende hoop.

De manier waarop we de mens en het doel van zijn leven zien, bepaalt hoe we ons tegenover hem zullen gedragen. Als we de mens als “homme machine” (in het Frans in de originele Griekse tekst) beschouwen, dan zal de mens eenvoudig worden omgevormd tot een object. Als we de mens als een persoon zien, geschapen naar het beeld en de gelijkenis van God, dan is onze houding totaal anders. Een dergelijke benadering verwerpt de objectificatie van de mens in naam van de wetenschappelijke vooruitgang, de vergoddelijking van ons tijdperk van individuele rechten en de transformatie van de mens in homo economicus. De orthodoxe traditie definieert de mens als een “gedeïficeerd dier”, een gebeurtenis die hem een zeer hoge waarde geeft.

In de Kerk en als Kerk zijn we niet de som van individuen, maar een gemeenschap van mensen die deelnemen aan de ‘gemeenschappelijke vrijheid’. Het leven zelf van de Kerk van Christus is vrijheid, het is de overwinning op de machten en de krachten van deze wereld, op de greep van de dood, op het ‘Hebben’ en de zelfvoldoening, op de “dwaze rijken” en de zelfvoorzienende Farizeeën. De Kerk is het getuigenis en de zekerheid dat het kwaad “niet het laatste woord heeft in de geschiedenis”. Het antwoord van de Kerk op elke crisis in de samenleving is de ontwikkeling van, en de nadruk op haar eucharistische en eschatologische karakter. Zoals al gezegd werd, “alleen als we in de werking van de kerk “het ware licht” hebben gezien en “de geest van de hemel” hebben ontvangen, kunnen we “in vrede komen” om de wereld te ontdekken als een terrein van actie en liefde.

De toekomst van de mensheid hangt inderdaad af van het begrip van de waarheid dat de liefde voor God nauw verbonden is met liefde voor de naaste. Zoals vermeld in de tekst van de Heilige en Grote Synode (Kreta, 2016) “De missie van de Orthodoxe Kerk in de moderne wereld”, is de kerk van Christus, op haar reis naar het Koninkrijk en geïnspireerd door deze eerste resultaten ervan, niet alleen niet onverschillig voor de problemen van de mens, ze neemt er ook aan deel, door “de pijn en wonden veroorzaakt door het kwaad in de wereld op zich te nemen als zijn Heer, door, zoals de Goede Samaritaan, olie en wijn op zijn wonden te gieten (Lk 10, 34) door woorden van volharding en vertroosting (Rm15, 4, Hb13, 22) en door concrete liefde”.
De troparia werden conform aan de muzikale traditie van het Patriarchaat, gezongen onder leiding van de eerste zangers Dimitrios Zanganas (Kathedraal van Brussel) en Evangelos Sfakianis.

Priesterwijding van de Aartsdiaken van het Aartsbisdom van België door de Oecumenische Patriarch

Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos wijdde zondag 10 november de Aartsdiaken van het Aartsbisdom van België, v. Filadelfos Kafalis, tot priester tijdens de Patriarchale Goddelijke Liturgie in de Kathedraal van Heilige Aartsengelen Michael en Gabriël van Brussel. Tijdens zijn homilie gaf Zijne Alheiligheid vaderlijke raad aan de kandidaat en nodigde hem uit om zijn diaconaat voor de Moederkerk en het volk van God getrouw verder te zetten, naar het voorbeeld van de barmhartige Samaritaan.

“Laten we ons nu wenden tot hij die vandaag de priesterwijding zal ontvangen, de Aartsdiaken van het Aartsbisdom van België, vader Filadelfos. Vader Filadelfos komt uit Eleftheroupolis in de provincie Kavala. Hij studeerde af aan de Faculteit Pastorale en Sociale Theologie van de Aristoteles Universiteit van Thessaloniki, en behaalde een masterdiploma aan de Universiteit van Fribourg en aan het Instituut voor Postgraduate Studies in Orthodoxe Theologie van Chambésy in Genève. Door zijn leraar en voormalig higoumen van het klooster van de Heilige Drie-Eenheid van Halki, zijn Eminentie Aartsbisschop Elpidophoros van Amerika, verbond hij zich met dit klooster. Sinds 2016 dient hij het Aartsbisdom van België als diaken, in 2017 werd hij aartsdiaken en directeur van het kantoor van de Metropoliet in 2018.

De Kerk roept u, dierbare vader Filadelfos, om door de genade van de Heilige Geest, priester van de Allerhoogste te worden, die niet “met een boogje heen zal lopen”, zoals de “zogenaamde” priester en Leviet, rond allen die vallen onder de slagen van verschillende soorten rovers, maar veeleer zoals de Barmhartige Samaritaan olie en wijn op hun wonden zult gieten. We weten allemaal heel goed dat vooral vandaag onze wonden niet alleen lichamelijk zijn. Tegenwoordig veroorzaken de “rovers” diepe geestelijke wonden. De ideologieën van onze tijd leiden de mens af van zijn bestemming voor de eeuwigheid, van de bron van het leven, en leiden hem naar zijn eigen persoon, naar zijn persoonlijke welvaart en rechten, waardoor hij niet in staat is lief te hebben, en weggeleid wordt van God en zijn naaste”.

Je roeping, vader Philadelphos, is om beheerder te worden van de Goddelijke Eucharistie en de andere Goddelijke Sacramenten in de Kerk, je roeping omvat “de liturgie na de liturgie”, de voortzetting van de Goddelijke Eucharistie door liefde en diaconie. Liefde en diaconie samen geven na de Goddelijke Eucharistie een voorsmaakje en de eerste vruchten van de ‘gehele vreugde’ van het Koninkrijk van God.

‘De rang van het priesterschap is groot en prachtig’, zegt de voorganger van mijn bescheiden persoon, Johannes Chrysostomos (PG 62, 525-6). Een priester behoort niet zichzelf, maar Christus en de Kerk toe. Priester van de Heer zijn is een grote zegen, vooral om tot de geestelijkheid van de Oecumenische Troon te behoren, de Kerk van de armen van Christus, een Kerk die Kerk van dienstbaarheid is en blijft. Laat de geest van de verlichte Fanar tot uiting komen in alle dimensies van je werk! Deze geest is een onwrikbaar geloof in de traditie van de Orthodoxie en de diaconie van de mens ‘voor wie Christus gestorven is’ (1 Kor 8:11). Je bent het aan jezelf verplicht om je naaste ‘hulp’ en ‘waarheid’ te bieden om zijn leven op aarde en zijn hemelse bestemming te dienen. Deze missie vereist van jou nederigheid, waakzaamheid, onderscheidingsvermogen, opofferingsgeest, jezelf geven. Zoals ooit wijs gezegd werd, wordt het priesterschap opgevat als ‘opoffering en zeker niet als een gemak. We beëindigen de vaderlijke aanmoediging die we tot jou richten, vader Filadelfos, door de woorden van mijn spirituele vader, Metropoliet Meliton van Chalkidon, tijdens de priesterwijding van mijn bescheiden persoon in het klooster van de Heilige Drie-Eenheid in Halki, precies 50 jaar geleden, op 19 oktober 1969: “Dit moment is een moment van diepe meditatie, meer van stilte dan van woorden. Daarom zal ik je maar één woord zeggen: je komt om de genade ontvangen. Dat is het belangrijkste. Zij beslist uiteindelijk. Maar om dat te laten gebeuren, moet je jezelf leeg maken, om plaats te maken voor genade. Zonde en kwaad nemen vele vormen aan, maar de wortel van zonde en kwaad is ons ‘ego’, eigenliefde, eigenbelang, trots en bovenal spirituele trots. Pas op voor dit alles! Zichzelf leegmaken. Zichzelf vernederen. Vooral ruimte maken voor de Goddelijke Genade. En het hele leven, tot het einde, tot het moment om verantwoording af te leggen aan God, geheel gezegend voor God, en geheel gezegend voor de mensen blijven”(Chalkidonia, pp. 65-66).

Na de Goddelijke Liturgie, richtte priestermonnik Filadelfos zich in de parochiezaal tot Zijne Alheiligheid betuigde zijn dankbaarheid voor het geschenk van het priesterschap en zijn toewijding aan de Eerste van de Orthodoxie en de Moederkerk van Constantinopel. “(…) Vandaag, Uwe Alheiligheid, hebt u mij tot beheerder van de Heilige Mysteriën en tot priester van de Kerk van Christus benoemd. Staat u mij toe mijzelf nog steeds als een diaken van de Heilige Moederkerk van Christus te beschouwen, in deze haven van West-Europa, bij mijn Metropoliet, in dienst van het volk van God, met, zoals u mij suggereerde, het voorbeeld van de Barmhartige Samaritaan in de perikoop van het Evangelie van vandaag als leidraad…” zei onder andere vader Filadelfos, die zal het kantoor van de Metropoliet zal blijven leiden.

OFFICIEEL OP BEZOEK IN NEDERLAND

Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch BARTHOLOMEOS, «primus inter pares» van het orthodox episcopaat, was van 5 tot 13 november 2019 in de Benelux, en dit ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de oprichting van het «Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg».

De Oecumenische Patriarch was vergezeld door Zijne Eminentie Metropoliet Iossif van Prikonissou, Zijne Eminentie Metropoliet Damaskinos van Kydonias en Apokoronou, de Zeer Eerwaarde Archimandriet Alexios Xenofontinos, de Eerwaarde Patriarchale Diaken Kallinikos en de heer Petros Bazgarlo, griffier van de Patriarchaten.

BEZOEK IN NEDERLAND

De aankomst van de Oecumenische Patriarch in Nederland

Zijne Alheiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeos is op dinsdag 5 november 2019 om 12.00 uur op Schiphol International Airport geland. De Prelaat van de Orthodoxie arriveerde in de hoofdstad van Nederland als begin van een reis van enkele dagen in het centrum van Europa om het Gouden Jubileum van het Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg te vieren.

De Oecumenische Patriarch werd op het asfalt van de luchthaven ontvangen door de lokale Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, de Ambassadeur van Griekenland in Nederland, de heer Nikolaos Plexidas en de Bisschoppelijke Vicaris voor Nederland, Aartspriester Ioannis Psomas.

Zijne Heiligheid wordt aan het begin van zijn reis in de Benelux vergezeld door Zijne Eminentie Metropoliet Iossif van Prikonissou, Zijne Eminentie Metropoliet Damaskinos van Kydonias en Apokoronou, de Zeer Eerwaarde Archimandriet Alexios Xenofontinos, de Eerwaarde Patriarchale Diaken Kallinikos en de heer Petros Bazgarlo, griffier van de Patriarchaten.

In het begin van de namiddag vereert hij met zijn aanwezigheid het slot van een groot internationaal congres dat momenteel in de Nederlandse hoofdstad wordt gehouden met de titel “Amsterdam International Water Week 2019”, waar hij een toespraak zal houden.

Patriarch Bartholomeos: « Water is een recht voor elke mens en elk wezen»

Het Internationale Congres “Water Week” in Amsterdam werd op dinsdagnamiddag 5 november 2019 geëerd door de aanwezigheid van Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos, kort na zijn aankomst in Nederland.
Het gaat om de organisatie van een reeks evenementen onder het label “International Water Week” die momenteel in Amsterdam worden gehouden en betrekking hebben op verschillende internationale organisaties, overheden en bedrijven die met water,. waterbehoud en andere beheersmiddelen te maken hebben.
De organisatoren, die sedert lang op de hoogte waren van de komst van de Oecumenische Patriarch in de hoofdstad van Nederland, in het kader van de Gouden Jubileumvieringen van het Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, hadden hem uitgenodigd om de slottoespraak van het congres te houden. Het was de eerste maal dat de organisatie een spirituele leider als spreker had uitgenodigd, waardoor de Kerk de gelegenheid kreeg om haar opvattingen en mening te uiten over het kostbare goed dat water is.
In zijn toespraak benadrukte Zijne Heiligheid onder andere het belang van wetenschap en kerk die samenwerken op het gebied van ecologie en milieubescherming, en benadrukte hij tegelijkertijd de belangrijke rol van water in het leven van mens en wereld, wat de uitbreiding van de inspanningen tot instandhouding en nieuwe beheersmethoden rechtvaardigt.

Hij stelde het volgende: “Alle domeinen van de menselijke kennis worden aangevuld door het hart. Dit brengt ons van de cultuur van uitbuiting en consumentisme naar erkenning en vrijgevigheid … Elke inspanning voor een beter waterbeheer is de roep van een menselijke ziel die water als een geschenk erkent, een geschenk dat de hele schepping moet interesseren. Onze diepe overtuiging is dat water het onschendbare en onvervreemdbare recht is van elke mens en elk wezen. Sinds onze geboorte bewegen wij ons op de golven van water, het houdt ons in leven en geneest ons van onze ziekten. Het maakt onze geest levendiger, reinigt ons lichaam en versterkt onze gedachten. We delen het wonder van water met de hele schepping. Elke mens hier, elke mens ter wereld, is in concreto een oceaan in het klein. Om die reden hebben we twee decennia geleden verklaard dat “het water van de aarde vervuilen voor mensen … komt neer op het begaan van een zonde”! ….. Het is onze verantwoordelijkheid om allen – politici en religieuze leiders, gemeenschappen en individuen, bedrijven en industrieën – water leefbaar, schoon en veilig te houden voor de toekomst van onze steden en mensen, evenals voor alle mensen en onze planeet. Dergelijke duurzaamheid komt niet alleen van de juiste technologie, het juiste bedrijf of het consistente beleid. Een dergelijke levensvatbaarheid is de enige manier om vreedzaam samen te leven en wereldwijd te overleven. We zijn het onze wereld en onze toekomstige generaties verschuldigd.”

Openingsceremonie van de kerk van de Heilige Katarina door de Oecumenische Patriarch

De zegening voor de Opening van de Heilige Katarinakerk in de Amsterdamse voorstad Zaandam werd gecelebreerd door Zijne Alheiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeus op dinsdag 5 november 2019, na het beëindigen van het Ecologisch Congres “Amsterdam International Water Week”, waar hij de centrale spreker was.

De parochie van H. Katarina is een voortzetting van de historische orthodoxe parochie van Amsterdam, gesticht in de achttiende eeuw door Griekse handelaren. Na een lange onderbreking werd ze heropend en verwierf haar eigen gebouw in een prachtige buitenwijk van de Nederlandse hoofdstad . De kerk werd twee jaar geleden gekocht door het Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, met de bijdrage van de gelovigen van het Aartsbisdom en de hulp van de Rooms-Katholieke kerk. Vandaag is het gebouw gerenoveerd vanaf de fundamenten, en zodoende klaar om te voldoen aan de liturgische behoeften van de parochie.

De geestelijken en de gelovigen van Amsterdam en omgeving verwelkomden Zijne Alheiligheid en zijn gevolg, terwijl de Metropoliet van België hem in zijn toespraak officieel verwelkomde, hem dankte voor de immense zegen van zijn bezoek aan deze kleine maar dynamische parochie van de H. Katarina, evenals voor zijn persoonlijke bijdrage bij de aankoop van de kerk.

Ecologisch congres in Nederland voor de groene Patriarch

De reis van zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos in de Benelux-landen begon met een congres over ecologie.

In de context van de aanwezigheid van Zijne Alheiligheid in Nederland ter gelegenheid van de festiviteiten rond het Gouden Jubileum van het Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, organiseerde de VU (Vrije Universiteit) Amsterdam een tweedaags ecologisch symposium rond het onderwerp water. De centrale spreker en hoge gast was Zijne Alheiligheid, omringd door andere sprekers uit de academische gemeenschap.

Het congres begon op woensdagochtend 6 november en werd afgesloten op donderdag 7 november. Naast de presentaties vond woensdagnamiddag een boottocht plaats op de Amsterdamse grachten.

Na de inleiding en begroetingen door de voorzitter van de Faculteit Theologie van de universiteit van Amsterdam, Dr. Ruard Ganzevoort, de rector van de universiteit Dr. Vinod Subramaniam en professor Dr. Caroline Nevejan als vertegenwoordiger van de stad Amsterdam, gaf Zijne Alheiligheid de openingsconferentie van het Congres.

De interventies die volgden waren doorspekt met diepgaande discussies rond het beschermen van het milieu, rond water als een geschenk van God aan de wereld en het optimaal beheer ervan.

De Oecumenische Patriarch in Den Haag

Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos kwam op donderdagavond 7 november aan in Den Haag, na het succesvolle tweedaagse Ecologische Congres in Amsterdam.

Vooraleer de Nederlandse hoofdstad te verlaten, had Zijne Alheiligheid de gelegenheid om het huis van Anne Frank (Anna Frank Huis – Prinsengracht) te bezoeken en rondgeleid te worden, een Joods meisje wiens dagboek het symbool werd van al diegenen die worden vervolgd en gemarteld in oorlogstijd. Dit bezoek ontroerde Zijne Alheiligheid diep, en bracht hem de tijd in herinnering toen hij, als student aan het Instituut voor Theologie van Halki, het dagboek van Anne Franck had gelezen.

Bij zijn aankomst in Den Haag werd hij tijdens een officiële maaltijd hartelijk begroet door de Griekse ambassadeur, de heer Nikolaos Plexidas. De nieuwe ambassadeur van Griekenland in Nederland dankte de Oecumenische Patriarch in zijn welkomstwoord voor zijn aanwezigheid en vroeg om zijn zegen voor het begin van zijn carrière. Vandaag, vrijdag 8 november, ontmoet Zijne Alheiligheid de leden van de Senaat. Vervolgens zal hij in het Vredespaleis in audiëntie worden ontvangen door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander van Nederland, om tot slot de Ambassade van Turkije te bezoeken.

De Oecumenische Patriarch ontvangen door de Koning van Nederland

Zijn Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos werd op vrijdagmorgen 8 november 2019 met alle eer ontvangen door Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander.

Paleis Huis ten Bosch

De ontmoeting vond plaats in het Vredespaleis, de woonst van de koning. Zijne Alheiligheid werd vergezeld door de lokale Metropoliet Athenagoras van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, en de Metropolieten Iossif van Prikonissou en Damaskinos van Kydonia, evenals de patriarchale diaken Kallinikos.

De Patriarch had een specifiek interview met de koning over onderwerpen van gemeenschappelijk belang, terwijl Metropoliet Athenagoras daarna het Jubileumboek overhandigde, een boek rijk aan fotografische documenten en teksten over de geschiedenis van de parochies van het Aartsbisdom, uitgegeven ter gelegenheid van zijn Gouden Jubileum.

Patriarchale Vespers in de orthodoxe kathedraal van Rotterdam

Op vrijdag 8 november 2019 ging Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeus voor in een patriarchale vesperdienst gevierd in de kathedraal van de Heilige Nicolaas te Rotterdam, in een herdenking van de Heilige Nektarios.

De Oecumenische Patriarch werd door veel gelovigen, die onder andere ook van naburige parochies gekomen waren, geestdriftig ontvangen op de drempel van de kathedraal, onder het zingen van het troparion van de heilige in het Nederlands, en het uitstrooien van bloemblaadjes door de aanwezige kinderen.

Aan het einde van de dienst reciteerde Zijne Alheiligheid een Trisagion ter nagedachtenis aan de overleden Metropoliet Chrysostomos van Peristeriou, de voormalige Metropoliet van België en huidige van Kos en Nissyros Metropoliet Emilianos, evenals de hulpbisschop Maximos Mastichis van Evgenia.

Onder de menigte deelnemers bevonden zich onder andere de Metropoliet van Nederland en Duitsland Isaak van het Patriarchaat van Antiochië, de Bisschop voor België en Nederland Dositheos van het Patriarchaat van Georgië, de vertegenwoordiger van de Russische Aartsbisschop van Nederland vader Michael Bakker, de Katholieke Bisschop van Rotterdam Mgr Hans van den Hende, Aartsbisschop van de oud-katholieken van Utrecht Mgr Joris Vercammen, de ambassadeur van Griekenland in Nederland de heer Plexidas, de ambassadeur van Cyprus de heer Elpidophoros Ikonomou en vertegenwoordigers van der lokale autoriteiten.

De Bisschoppelijke Vicaris en rector van de parochie bedankte de Patriarch om zijn reis te starten in Rotterdam. Zijn Alheiligheid verwees eerst naar de persoonlijkheid van de Heilige Nectarios, om vervolgens te verwijzen naar de geschiedenis van de aanwezigheid van de orthodoxie in Nederland, waarbij hij melding maakte van het enorme werk van Bisschop van Eeuwige Gedachtenis Maximos van Evmenia. Hij vestigde ook de aandacht op de ontwikkeling van de huidige parochies onder Metropoliet Athenagoras, omringd door zijn veelbelovende nieuwe priesters.

“Wees altijd verenigd tussen u en uw gelovigen, uw Metropoliet en uw priesters, door de band van liefde, vrede en begrip. Dorst altijd naar meer Christus, meer evangelie, meer spirituele, morele, sociale en culturele verrijking. Houd de erfenis van de prachtige tradities van het Hellenisme in u intact! Wees trots op je waardevolle culturele erfgoed! ” zei onder meer Zijne Alheiligheid.

Er volgde een uitwisseling van geschenken, terwijl Zijne Alheiligheid, om het werk van de rector van de parochie te eren, Vader Ioannis bevorderde tot de rang van Protopresbyter van de Oecumenische Troon.

Tot slot dankte Metropoliet Athenagoras Zijne Alheiligheid voor zijn aanwezigheid op de jubileumfestiviteiten van het Aartsbisdom, waarbij hij niet naliet de aanwezige Orthodoxe Metropolieten, de Katholieke Kerk en de Oud-Katholieken voor de uitstekende samenwerking op interorthodox en interchristelijk niveau.

De avond werd afgesloten met een galadiner georganiseerd door alle parochies van Nederland, waarbij ook de burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb, aanwezig was. De patriarch wordt zaterdag verwacht in Brussel, zetel van het Aartsbisdom van België.

EEN TERUGBLIK OP DE DERDE SYNAXIS

Op uitnodiging van onze Metropoliet Athenagoras kwam de clerus van ons aartsbisdom samen, van donderdag 31 oktober t/m zaterdag 1 november. Het voorgestelde thema van deze synaxis was dit jaar een reflexie over het sacrament van de Biecht en over het geestelijk Vaderschap in de traditie van de orthodoxe Kerk. Zoals bij de vorige keren had deze synaxis plaats in La Roche en Ardennes, één der prachtigste natuurgebieden van ons land. Deze locatie nodigde op zichzelf reeds uit tot een herbronning. Ook dit jaar waren er meer dan 60 priesters en diakens komen opdagen.

Synaxis Clerge Benelux 2019

Het thema van deze dagen werd ingeleid door Monseigneur Stefanos, Metropoliet van Talinn (Estland), door Archimandriet…en door …. Deze drie ervaren zielenherders reikten hun toehoorders heel wat vernieuwende aspecten en inzichten aan, zowel over het sacrament van de Biecht als over het geestelijk Vaderschap. Deze twee pastorale taken worden meestal in één persoon verenigd nl. de priester van de parochie of een andere priester die daartoe een speciale zegen van de bisschop heeft ontvangen. Evenwel kunnen gelovigen voor hun persoonlijk leven zich ook richten naar een zelf gekozen geestelijke vader die niet de biechtvader is. Er is immers een onderscheid mogelijk tussen de rol van de biechtvader, die in naam van God en de kerk, de zonden vergeeft en de rol van de spirituele Vader of spirituele Moeder tot wie gelovigen zich in alle vrijheid kunnen wenden met hun vragen, problemen, ervaring, in hun zoektocht naar God. Deze kan zowel een monnik als een monniale zijn of een leek die hen op hun weg begeleiden kan.

Tijdens de nabespreking en de vragenronde werd door meerdere priesters vastgesteld dat sommige gelovigen de waarde en het belang van het biechtsacrament niet inzien, en dat zij daarom weinig of nooit gaan biechten. Door sommigen wordt de Biecht ten onrechte beschouwd als een kerkelijke verplichting om toegelaten te worden tot de Heilige Communie. Zeer zeker is een oprechte Biecht een heilzame voorbereiding daartoe, en noodzakelijk voor degenen die zeer weinig of slechts maar één keer per jaar te communie gaan, maar de Biecht mag niet begrepen worden als een soort “toegangsticket” tot de H. Communie. De Biecht is vooral een bron van een zeer grote genade en een hernieuwing van onze doopbeloften.  Doorheen de woorden van de priester en de oplegging van zijn handen met het epitrachilion, op het hoofd van de biechteling, ontvangt deze niet alleen de vergeving van al zijn beleden zonden, maar ook de kracht tot genezing van de zwakheden van zijn ziel en een verlichting en inzicht om te leven volgens Gods Wil. In de biecht staan wij niet voor een tribunaal van een oordelende en straffende God maar veeleer tegenover de Geneesheer van onze ziel, die zelf gezegd heeft dat Hij gekomen is om te zoeken en te redden wat verloren is, om geestelijk zieken te genezen, om geestelijk verlamden te helpen gaan.

“Komt allen tot Mij, gij die vermoeid zijt en belast, 

En Ik zal u verkwikken”

 De essentie van het sacrament van de biecht is wat men in het grieks noemt metanoia, of met andere woorden: de innerlijke ommekeer, zoals in de parabel van de verloren zoon (Lc 15). De drie etappes van een dergelijke metanoia zijn: inkeer, ommekeer, terugkeer.

Zoals bij de andere synaxen was deze bijeenkomst gekenmerkt door de vreugde van het broederlijk samenzijn. Daarom werd deze synaxis ook nu besloten met een feestelijke maaltijd en ook nu opgeluisterd met uitbundige gezangen en liederen uit het rijke repertorium van vlaamse, russische, franse, poolse, griekse folklore en volkse tradities, en natuurlijk met een onvergetelijke aria uit volle borst gezongen door Vader Cyprian.

Nota: Voor een heilzame voorbereiding tot de biecht verwijzen wij graag naar de gele folder op de offerande-tafel achterin onze Kerk: “Het sacrament van de Biecht in de Orthodoxe Kerk”.

Ontmoeting van de Oecumenische Patriarch Bartholomeos

met Aartsbisschop Simon van het Patriarchaat van Moskou

Zijne Alheiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeos ontmoette Zijne Excellentie Aartsbisschop Simon van het Patriarchaat van Moskou tijdens zijn verblijf in België. Eerst nam Aartsbisschop Simon deel aan het galadiner georganiseerd door het aartsbisdom van België ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum sinds de oprichting in het Hotel Steigenberger in Brussel.

Veel persoonlijkheden, zoals de minister van Binnenlandse Zaken, de heer Pieter De Crem, een vertegenwoordiger van het Koninklijk Paleis, kardinaal Jozef De Kesel, de Apostolische Nuntius en andere Katholieke Bisschoppen, ambassadeurs en tal van gelovigen waren aanwezig op dit Gala. Op dinsdag 12 november 2019 ontmoette Aartsbisschop Simon zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeus een tweede maal in het kleine museum van het Orthodoxe Aartsbisdom van België, naast de kathedraal. Het was Aartsbisschop Simon zelf die deze audiëntie had gevraagd om zijn respect en genegenheid te uiten in de persoon van Patriarch Bartholomeos.

De bijeenkomst vond plaats in een zeer broederlijke en vreugdevolle sfeer, maar ook vol hoop. Mgr. Simon zei dat hij sinds zijn aankomst in België tot 1988 tot op heden steeds uitst ekende relaties heeft gehad met de Metropoliet van de Oecumenische Troon in België. Tijdens deze bijeenkomst werd de Oecumenische Patriarch vergezeld door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België, terwijl Aartsbisschop Simon aartspriester Pavel Nedossekin aan zijn zijde had.
Na de bijeenkomst zongen alle deelnemers het troparion (apolytikion) van Pinksteren in het Grieks en Slavisch.

Het klooster van de heilige Johannes de Doper in Tolleshunt Knights, nabij Essex in Groot Brittannië is het oudste orthodoxe klooster in het land. Het klooster werd gesticht in 1958 door de Oudere Vader Sofrony (Sakharov), het geestelijk kind van de heilige Silouan van de Athos die zelf door heel de orthodoxe wereld geëerd wordt. Vader Archimandriet Sofrony was abt van het klooster tot zijn overgang in 1993.

De taak van abt werd dan overgenomen door Archimandriet Kyrillos tot eerder dit jaar, toen hij een stap terugzette omwille van zijn door de leeftijd te zwak geworden gezondheid. Hij kon de Liturgie slechts één keer per jaar voorgaan en is nu de nieuwe abt aan het inleiden.

Volgens een goede vriend van Vader Peter en een gesprek van het klooster met “Ortho-Christian”, koos het klooster, dat zowel een mannelijke als een vrouwelijke gemeenschap telt, als nieuwe abt vader Peter (Vryzas).

Vader Peter is een relatieve jonge monnik en de nauwste leerling van Oudere Vader Zacharias (Zacharon), die zelf een dichte leerling was van Oudere Vader Sofrony.

De nieuwe abt is geboren in Griekenland in 1977. Hij trad in het klooster in 2002 toen hij 25 was, maar leefde toen al sinds 17 jaar in monastieke gehoorzaamheid.

Zijn werk over het mysterie van het ontvangen en doorgeven van Gods woord in de leringen van Vader Sofrony, werd onlangs als zijn eerste boek uitgegeven.

Zijne Al Heiligheid Oecumenisch Patriarch Bartolomeus I, ontving op vrijdag laatstleden de prijs voor uitzonderlijk leiderschap bij de bescherming van het milieu, zo maakt de Griekse verslaggever bekend.

De Oecumenische Patriarch ontving deze prestigieuze prijs voor zijn levenslange pleidooi en wereldwijde invloed voor de bescherming van het milieu. De prijs werd overhandigd aan de Oecumenische Patriarch op zijn hoofdkwartier in Istanbul, Turkije, door de president en CEO van “Wereldvriendelijke Producten”, Kelly Vlahakis-Hanks.

Wereld vriendelijke Producten, die ook ECOS, milieuvriendelijke reinigingsproducten maken, ontwierp de jaarlijkse ECOS & Milieuprijs om wereldleiders te bedanken die een sterke invloed hebben op de bescherming van ons milieu en de gezondheid van de aarde en haar bewoners.

Dit is het derde jaar dat de prijs uitgereikt werd. De vorige gingen naar de U.S. Senator voor Californië en de Presidentskandidaat voor de USA, Kamala Harris.

Earth Friendly Products

De prijs werd een eerste maal uitgereikt in 2017, bij de viering van het 50 jarig bestaan van Wereldvriendelijke Producten.

De Oecumenische Patriarch Bartolomeus speelde een grote rol als verdediger van het milieu, in zijn functie als leider van de Orthodoxe Christelijke Kerk. Hij benadrukte alom het belang van spirituele waarden bij het bepalen van ethiek en acties voor het milieu.

Zijn levenswerk voor het beschermen van het milieu bezorgde hem de tittel “Groene Patriarch”, werd op een munt weergegeven en formeel gemaakt door de Vicepresident van de Verenigde Staten en mede-ijveraar voor het milieu Al Gore.

In 2008 noemde Time Magazine de Oecumenische Patriarch een van de 100 meest invloedrijke mensen in de wereld voor “het benoemen van de strijd voor het milieu als een spirituele verantwoordelijkheid”.

Op zaterdag 22 juni 2019 vierde Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België de Goddelijke Liturgie in het klooster van de Geboorte van de Moeder van God.

De viering vond plaats in het onlangs gerenoveerde heiligdom en werd afgesloten met de gedachtenisdienst voor het derde jaar van de ontslaping in de Heer van wijlen de oprichtster en abdis van het klooster, moeder Maria. Moeder Maria van eeuwige gedachtenis was van Nederlandse afkomst. Zij omarmde de Orthodoxie, en wijdde zich toe aan God via het monachisme, in deze traditie gevormd door haar verblijf in diverse kloosters in Griekenland, om daarna terug te keren naar haar vaderland en er dit klooster, gewijd aan de Moeder van God, te stichten. Het is een ware spirituele oase, niet alleen voor Nederland, maar voor heel Centraal-Europa.

Metropoliet Athenagoras verwees in zijn homilie naar de grote persoonlijkheid van Moeder Maria: haar openheid van geest, oprechtheid van haar geloof, haar enthousiasme om het kloosterleven en het geestelijk leven van de Orthodoxen van Centraal-Europa verder te ontwikkelen en haar toewijding aan de Heer en de Moeder van God, aan wie zij haar klooster heeft gewijd.

De grondige renovatie van het heiligdom van het klooster was een droom en een oude wens van de overleden oprichtster. Dit werk rust nu op de schouders van de huidige overste Moeder Ioanna en haar kleine gemeenschap, ondersteund door de zegen van de plaatselijke Metropoliet, en bijdragen van verscheidene parochies in de Benelux en vrienden van het klooster in heel Midden-Europa.

Na de Goddelijke Liturgie volgde het trisagion op het graf van Moeder Maria en een kleine receptie voor haar nagedachtenis.

De nieuwe leider van het Orthodoxe Aartsbisdom van Amerika, Elpidophoros, zal worden belast met het behandelen van een hele reeks existentiële kwesties die de Orthodoxe Amerikaanse gemeenschap de afgelopen decennia hebben getest. Deze variëren van de mate waarin de Kerk betrokken is bij de seculiere activiteiten van de gemeenschap of de netelige kwestie van de taal, tot de samenwerking met andere orthodoxe gemeenschappen in Amerika, voornamelijk met betrekking tot de mate waarin zij dezelfde boodschap en de reikwijdte van het Grieks zullen projecteren en de rol van de Orthodoxe Kerk.

Aartsbisschop Elpidoforos van Amerika

De 52-jarige aartsbisschop moet de problemen zorgvuldig in de gaten houden, het milieu beoordelen en beslissen wie en wat hij moet veranderen. De keuzes die hij maakt – hopelijk met respect voor het verleden, maar ook met het oog op de toekomst – kunnen een nieuwe start geven. Zijn relatieve jeugd staat hem toe om een langetermijnplan voor het aartsbisdom van Amerika te ontwerpen en te implementeren, maar ook voor de Grieks-Amerikaanse gemeenschap in het algemeen, omdat – in voor- en tegenspoed – de rol van de Kerk in de aangelegenheden van de diaspora niet wordt beperkt tot de gelovigen, maar zich uitstrekt tot zaken van de hele gemeenschap, waarvan het één pijler is. De nieuwe aartsbisschop zal een verenigende rol krijgen, rivaliteit tussen individuen en groepen beperken en wonden helpen genezen die de gemeenschap hebben geschaad.

Van hun kant moeten de seculiere leiders van de diaspora de aartsbisschop hun volledige steun geven, zodat er echt een nieuw begin kan zijn dat de capaciteiten en verbindingen van sommige oudere leden zal respecteren en in sommige gevallen zal gebruiken, maar vooral zal streven om de instelling met nieuwe impulsen te injecteren, zodat deze representatiever is en uiteindelijk effectief.

Het feit dat de nieuwe aartsbisschop niet uit de Grieks-Amerikaanse gemeenschap komt, kan daartoe helpen, omdat hij wordt beschermd tegen onderlinge beïnvloeding. De voormalige abt van het Klooster van de Heilige Drie-eenheid in Chalki wordt beschouwd als een van de meest actieve geestelijken van de Kerk, heeft een vooraanstaande academische carrière, spreekt vijf talen en heeft een veelheid aan initiatieven geleid, zowel lokaal als internationaal. Hij heeft ook het bijkomend voordeel van een hechte band van vertrouwen met Oecumenische Patriarch Bartholomeos.

De vooruitzichten voor de ambtstermijn van Elpidophoros lijken positief, toch is de taak niet gemakkelijk. Zijn succes zal een succes worden voor de gehele Orthodoxe gemeenschap in Amerika, het krachtigste segment van de Griekse diaspora.

Interview met aartsbisschop Nikitas:

“De enige echte hoop en oplossing is Christus.”

Hoe voelde u zich toen u werd geïnformeerd dat de Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat u tot de volgende aartsbisschop van Thyateira en Groot-Brittannië heeft gekozen?

Ik werd midden in de nacht opgebeld en kreeg te horen dat ik werd gekozen tot aartsbisschop van Thyateira en Groot-Brittannië. Eerst dacht ik dat ik aan het dromen was. Terwijl de realiteit begon door te dringen, belde ik mijn broer en deed ik langzaam een ​​paar andere telefoontjes. Nadat ik van de eerste schok was bekkomen, belde ik de Kerkvaders van de Heilige Athos berg en vroeg om hun gebeden. Ik vroeg één van hen om naar de icoon van de “Axion Estin” te gaan en de Theotokos te vragen mijn stappen op het pad van waarheid en liefde te leiden.

Terwijl ik zat te denken, begon ik de enorme taak te begrijpen die mij werd aangeboden. Ik dacht aan mijn onwaardigheid en vroeg me af hoe ik moest beginnen. Natuurlijk was ik ook ontroerd door het feit dat ik werd geselecteerd door de Oecumenische Patriarch voor deze grote eer. Het is inderdaad een grote eer maar brengt ook grote uitdagingen met zich mee.

Welke zijn uw belangrijkste prioriteiten en aandachtspunten die u van plan bent om te volgen na uw troonsbestijging?

Ik denk dat de hoogste prioriteit onderwijs is, op veel niveaus. Ten eerste moeten we de geestelijkheid helpen en hen beter voorbereiden op het dienen van de mensen. We moeten hen de juiste middelen bieden om te voldoen aan de groeiende en dringende behoeften van de gemeenschap. We staan ​​tegenwoordig voor zoveel nieuwe en zich ontwikkelende problemen – we moeten in staat zijn om daarop te reageren en een orthodox antwoord te bieden – een antwoord gebaseerd op de traditie van ons geloof.

We moeten ook onze mensen opleiden, zodat ze weten wat we echt geloven. Te vaak denken mensen dat ze weten wat we geloven, maar ze hebben geen duidelijk begrip van onze doctrines. Ik heb al met de geestelijkheid gesproken over het beginnen met een programma van ‘volwasseneneducatie’. Via de bestaande scholen voor de kinderen (zowel de Catechetische en Griekstalige scholen), kunnen we ook de waarheden delen die aan ons zijn toevertrouwd. We moeten kijken om het opleidingsniveau van onze gemeenschap te verhogen, zodat zij begrijpen wie zij zijn als orthodoxe christenen.

Ik geloof ook dat het nodig is, zo niet noodzakelijk, is om het grote publiek te informeren over de Orthodoxe Kerk. Veel mensen hebben van ons gehoord, maar zij weten niets over ons. We moeten de deuren openen en delen wat we hebben.

U hebt eerder in Azië en in de Verenigde Staten gediend; hoe hebben die ervaringen u voorbereid op het dienen van de noden van de Orthodoxe gelovigen in Europa?

Azië was voor mij een heel speciale gelegenheid, omdat ik als zendeling predikant kon dienen. Dit was een duidelijke herinnering aan mij dat de Kerk altijd een missionaire visie moet hebben. Te vaak zitten we in onze comfortzone van onze gemeenschappen en parochies en komen we niet in contact met de zendingskerk of onthouden we ons er van. Soms moet iemand een nieuwe en andere ‘taal’ ontwikkelen om het geloof te communiceren. Het moet op een manier worden gedaan dat mensen de waarheden ervan begrijpen en accepteren. De ervaring om in Azië te zijn, samen met wat ik in de Verenigde Staten (als predikant en opvoeder) heb geleefd, heeft me de wereld en het leven op een andere manier laten zien. Wanneer je buiten je eigen “comfortzone” leeft, leer je veel dingen, vooral respect voor de ander en zijn / haar levenswijze en levenspatronen. Zoals sommigen weten, heb ik een goed oor voor taal en kan ik in verschillende talen dienen. Dit was een geweldige bron voor mij door de jaren heen, niet alleen in Azië, maar ook in de Verenigde Staten. Soms maakt dit het creëren van een gevoel van verbondenheid mogelijk en trekken mensen dichter bij ons, de Kerk is tenslotte onze familie. De maatschappij ervaart vele veranderingen en uitdagingen, sommigen zouden ingrijpende veranderingen zeggen; wat zie je als de rol van een Orthodoxe hiërarch in de eenentwintigste eeuw? De samenleving is inderdaad aan het veranderen en de Kerk moet een leidende rol spelen in het helpen genezen van de maatschappij. Het is noodzakelijk dat ik, als een hiërarch en vertegenwoordiger van Christus, het belang van de familie en gemeenschap benadruk. Ik denk dat jongeren en de maatschappij zich in het algemeen concentreren op individualisme – ik, de mijne en het zelf. De Kerk is een gemeenschap en we moeten de mensen daaraan herinneren. En dat er een plaats is voor iedereen in de Kerk, want het is in de Kerk dat we genezen, herstellen en geheiligd worden. De Kerk moet het anker zijn in de stormen des levens. Ik geloof dat mijn tijd in Berkeley en mijn gesprekken met de jongeren daar me hebben voorbereid op de uitdagingen die voor mij liggen. Onze jongeren zoeken, net als anderen, naar antwoorden op hun vragen en problemen. Sommigen willen hoop, terwijl anderen troost nodig hebben. Het is door liefhebbende en geruststellende woorden dat we mensen kunnen begeleiden en langzaam het pad kunnen veranderen dat de wereld neemt. Ik zeg vaak – kijk naar onze politieke leiders – ze beloven allemaal ons antwoorden en oplossingen voor alle problemen van het leven. En toch worden hun beloftes nooit realiteit. De enige echte hoop en oplossing is Christus. Als we volgens Zijn woord leven, zouden veel van de problemen verdwijnen. Mijn rol is om te proberen volgens deze boodschap te leven.

Samen met uw verkiezing hebben de recente intronisaties van de Aartsbisschoppen Elpidophoros (Verenigde Staten) en Makarios (Australië) nieuw leven ingeblazen in de Kerk en met name in het oecumenisch patriarchaat. Hoe ziet u deze hiërarchische veranderingen in de evolutie van de Kerk, in de intra-orthodoxe relaties van de Phanar in de toekomst?

Het is interessant om op te merken dat de drie verkiezingen voor Engels sprekende eparchies waren. Hoewel we elk onze eigen uitdagingen hebben, delen we veel dingen met elkaar, vooral over kwesties rond de jongere generaties, het gebruik van taal, vertalingen en nog veel meer. Hopelijk kunnen we hun behoeften aanpassen in een taal die ze begrijpen. Hiermee bedoel ik niet Engels, ik bedoel dat we de instrumenten van taal moeten gebruiken – uitdrukkingen, idiomatische uitdrukkingen, communicatiemiddelen, sociale media en nog veel meer waar ze dagelijks mee omgaan en gebruiken.

Ik kom uit een land waar we bekend zijn met intra-orthodoxe relaties, oecumenische activiteiten, zelfs interreligieuze dialoog en ik geloof dat mijn bekendheid met deze in mijn nieuwe bediening als een grote hulpbron voor mij zal dienen. Ik kan mijn ervaring en deze middelen gebruiken om andere orthodoxe christenen en mensen van andere tradities te omarmen en met hen samen te werken. Het Verenigd Koninkrijk is een samenleving van verschillende volkeren, identiteiten en tradities – ze moeten over ons leren en we moeten er meer over leren. Ik heb namens het Oecumenisch Patriarchaat enkele dingen gedaan, vooral op het gebied van mensenhandel en moderne slavernij, met de Anglicaanse Kerk en de aartsbisschop van Canterbury. Dit is een overtreffen van onze kant en een teken dat we iets te bieden hebben in deze bediening. We hebben een partnerschap opgezet en opgebouwd – we zijn allemaal van plan om meer te bouwen.

Ik geloof dat het Oecumenisch Patriarchaat ons heeft gekozen (de nieuwe aartsbisschoppen), in de hoop dat we onze bedieningen kunnen uitbreiden en een boodschap van hoop kunnen brengen aan de wereld. Wij zijn de stem van de Phanar buiten Turkije.

Nikodemos

“De orthodoxe wereld”

Donderdag 9 mei overleed archimandriet Emilianos, de vorige abt van het klooster van Simonos Petras, spirituele vader van vele monniken, kloosterzusters en leken, in het klooster van de Aankondiging te Ormylia (Chalkidiki), op de leeftijd van 85 jaar, na een lange ziekte.

Archimandriet Emilianos, in de wereld Alexander Vafeidis, die abt was van het klosster Simonos Petras op de Heilige Berg van 1973 tot 2000, werd geboren in Nikaia, nabij Piraeus, in 1934 als kind van vrome ouders en voorouders uit Klein Azië. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Athene gedurende twee jaar om dan over te schakelen naar theologie in dezelfde universiteit. Tijdens zijn studentenjaren organiseerde hij, met vrienden die dezelfde interesse deelden, catecheselessen, schreef hij homelies en andere werken waarbij zijn spirituele gaven en zijn organisatietalent tot uiting kwamen. Op het einde van zijn studies wijdde hij zich, zoals toen de gewoonte was, aan externe opdrachten.

Hij besloot echter toch dat het wenselijk was zich hiertoe voor te bereiden in een klooster en dit onder de leiding van de metropoliet van Trikkaet Stagi Denis. Vader Aimilianos kwam in Trikala in 1960. De metropoliet Denis gaf hem de tonsuur van monnik en de naam Emilianos. Hij werd ingeschreven als monnik van het klooster Heilige Bessarion te Doussiko. Op de elfde van dezelfde maand werd hij diaken gewijd in de kerk van de Heilige Paraskevas van Trikala en werd vervolgens op zending gezonden naar verschillende kloosters van de Meteorieten, die te lijden hadden onder een gebrek aan monniken.

In 1961 werd vader Emilianos priester gewijd in het klooster van Vytouma te Trikala, op de dag van de Ontslaping van de Moeder Gods. Na zijn priesterwijding verbleef hij in het klooster van de heilige Bessarion. Eind 1961 werd hij uit Doussiko teruggeroepen door metropoliet Denis die hem aanstelde als abt van de “Grote Meteoor”, het klooster van de Transfiguratie. Abt Emilianos verzamelde rond zich in de loop der jaren een dynamische gemeenschap van jonge monniken. Na het overlijden van metropoliet Denis in 1970 werd het duidelijk dat de toeloop van toeristen op de Meteoren er best gezocht werd naar een meer geschikte plaats voor het kloosterleven.

Tegelijkertijd vroeg het klooster van Simonos Petras, dat kampte met een tekort aan monniken, om zich met deze jonge gemeenschap daar te komen vestigen. En zo kwam de kloostergemeenschap van de Transfiguratie uit de Meteoren aan in Simonos Petras. En omdat de abt van dit klooster, vader Charalampos, overleden was koos de gemeenschap vader Emilianos als abt op 25 november 1973. Hij werd plechtig aangesteld op 17 december door de Heilige Gemeenschap.

Vader Emilianos was gedurende meer dan 20 jaar de spirituele gids van de gemeenschap van Simonos Petras en het klooster van de Aankondiging van de zusters te Ormylia in Chalkidiki.

Hij nam ook de gemeenschap van vader Placide Deseille (+2018) uit Frankrijk met zijn Metochia (drie onderafdelingen) onder zijn vleugels. In 1995 moest hij omwille van ziekte de leiding van het klooster opgeven.

In 2000 gaf hij de fakkel door aan vader Elisée. Om dezelfde reden, moest hij zijn zozeer beminde Heilige Berg verlaten. Hij was langdurig ziek en werd verzorgd in het klooster van Ormylia. Hij liet ons heel wat homelies achter, waarvan een deel vertaald werden in het Frans en uitgegeven door het klooster van Solan. De begrafenisdienst werd gehouden op vrijdag 10 mei in het klooster van de Blijde Boodschap te Ormylia.

Eeuwige gedachtenis!

Jivko Panev

(Vertaling Wim Charlet)

DAG VAN GEBED EN SAMENZIJN

VAN JONGEREN EN GEESTELIJKEN

“Het leven na de dood”

 1 mei 2019 – Domein Castelhof  van Dilbeek

Op woensdag 1 mei 2019 organiseerde het aartsbisdom van België zijn traditionele ontmoeting tussen de geestelijkheid en de orthodoxe jeugd in de regio Dilbeek, in de buurt van Brussel. Het onderwerp van de bijeenkomst dit jaar “Leven na de dood” was gerelateerd aan de Opstanding van Christus en de strijd van de gelovigen om te blijven leven, zelfs na het verlaten van deze aardse wereld.

De dag begon met de Goddelijke Liturgie, gevierd in verschillende talen door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg. Aan het eind van de dienst uitte Metropoliet Athenagoras zijn vreugde om de Synaxis van geestelijken met jongeren van het Aartsbisdom werkelijkheid te zien worden, benadrukte hij het belang van het versterken van het pastorale werk van de kerk met betrekking tot jeugd, en wenste openhartig succes voor het verloop van het rijke dagprogramma.

Na het ontbijt woonden we de belangrijkste voordracht bij met de titel “Leven na de dood”, onder leiding van de eerwaarde Protopresbyter de Oecumenische Troon en directeur van het Nederlandstalige deel van het Instituut voor Orthodoxe Theologie Apostel Paulus van het Aartsbisdom, Dominique Verbeke, die uitweidde over het thema van leven en dood doorheen de geschiedenis van de mensheid, waardoor onderwerpen van discussie zijn ontstaan.

Aan het einde van de conferentie, verzamelden de aanwezige leden van de clerus zich rond de Metropoliet om bepaalde elementen van de toekomstige activiteiten van het Aartsbisdom en van pastorale zorg te bespreken, terwijl de jongeren een zeer vruchtbare discussie met de vader Verbeke aangingen over het onderwerp van zijn lezing.

Na de middag, na een feestelijke maaltijd in de prachtige natuurlijke omgeving van het kasteel waar deze Jongerendag doorging, werden de deelnemers gesplitst in taalgroepen en hadden dus de kans om vragen te stellen, opinies uit te drukken en te delen over het onderwerp leven en dood, evenals onderwerpen die een jonge orthodoxe Europeaan vandaag aanbelangen.

Tijdens de conclusies op het einde van de dag dankte Metropoliet Athenagoras zowel de geestelijken als de jongeren, die uit verschillende hoeken van het bisdom gekomen waren om deel te nemen aan de Synaxis. “Onze vreugde vandaag is groot, niet alleen omdat we door de periode van de Wederopstanding gaan, maar ook omdat we ons nogmaals, geestelijkheid en jeugd, samen op één plek bevinden. Vandaag, dichtbij jullie, is mijn vreugde geweldig. Vandaag, bij jullie, ben ik een gelukkige bisschop …

Straks gaan we naar huis naar onze parochies, geroepen om te spreken over wat we vandaag hier hebben beleefd, gehoord en gezien. Wij worden geroepen om de vreugde die de opgestane Christus ons en geheel onze gemeenschap heeft gegeven, als nieuwe Apostelen en nieuwe Myrrondragende vrouwen, uit te sturen naar de wereld waarin we leven en werken … … “, benadrukte onder anderen de Metropoliet.

Ten slotte maakten de jongeren afspraak voor de volgende driedaagse bijeenkomst die in oktober van dit jaar in België zal plaatsvinden.

Vader Philippe en Vader Bernard met enkele jongeren

Voor meer foto’s: KLIK HIER

In de Kathedraal van de Aartsengelen te Brussel ging Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg voor in de Goddelijke Liturgie van zondag maart 31 2019, de derde zondag van de vasten, omringd door leden van de clerus van het Aartsbisdom.

Tijdens de Goddelijke Liturgie werd  diaken Konstantinos Psallas priester gewijd.  Hij is een gehuwde geestelijke die tot nu toe diende als diaken in de kathedraal en die dat zal blijven doen in zijn nieuwe functie als priester.

Metropoliet Athenagoras sprak vaderlijke woorden toe aan de jonge vicaris van de kathedraal met nadruk op het Kruis van het priesterschap, namelijk dat hij geroepen is om het te blijven opnemen, met nog meer verantwoordelijkheid en strijd.

“Als priester ga je door met je diaconie, want we blijven allemaal diakens van God, en mensen, ongeacht onze rang. ….

De soutane is tegelijkertijd een voorwerp van aanbidding en haat, van respect en denigratie. Telkens je zal worden gehonoreerd, draag dan de eer op aan de Heer, de Goede Herder. …… Vergeet niet dat de priester in de schijnwerpers staat, en dat de blikken van allen, gelovigen en niet-gelovigen, op hem vallen … … Geen talent, geen kennis, noch enige glorie of diploma kan het verlangen naar heiligheid vervangen. Heiligheid is het eerste en belangrijkste doel van de priester.

Zijn persoonlijke heiligheid, maar ook de heiligheid van zijn familie en uiteindelijk de heiligheid van de zielen die de Kerk hem toevertrouwde … “benadrukte Zijne Eminentie onder anderen.

Na de Goddelijke Liturgie werd overgegaan tot de officiële Doxologie voor de Nationale Dag van Griekenland, die verplaatst was naar de zondag volgend op 25 maart. Dit was in aanwezigheid van de diplomatieke instanties van Griekenland in België en ambassadeur mevrouw Eleftheria Galathianaki, en van militaire vertegenwoordigers van Griekenland bij de NAVO onder leiding van admiraal M. Konstantin Karageorgis.

Brussel 17 maart 2019 – Ook dit jaar werd in het Aartsbisdom van België, op zondag 17 maart 2019, het feest van de Zondag van de Orthodoxie feestelijk gevierd. Aan de orthodoxe viering in de Brusselse kathedraal van de HH. Aartsengelen Michael en Gabriël, voorgegaan door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, namen Zijne Eminentie Metropoliet Chrysostomos van Kyrineia (Kerk van Cyprus), Zijne Excellentie Bisschop Dositheos (Patriarchaat van Georgië), evenals zeer vele leden van de clerus van diverse orthodoxe aanwezigheden in België deel.

Het was dit jaar een historische viering wegens de zeer hoge aanwezigheid van Zijne Majesteit Koning Filip van België. Zijn aanwezigheid opende de feestelijkheden in het kader van het Gouden Jubileum van het Aartsbisdom van België, 50 jaar na zijn oprichting in de zomer van 1969.

Koning Filip, die bekend staat als een gelovig man en om het onderhouden van goede betrekkingen tussen de staat en de erediensten, aanvaardde de uitnodiging van de verantwoordelijke en enige officiële vertegenwoordiger van het geheel van de Orthodoxe Kerk in België, Metropoliet Athenagoras, en woonde de Goddelijke Liturgie van de Heilige Basilios de Grote bij, in bewondering voor de grootsheid van de orthodoxe traditie en de plechtigheid van de Moederkerk van Constantinopel. Voor de eerste maal bezocht een gekroond staatshoofd de Orthodoxe Kerk sedert haar officiële erkenning door de staat in 1985 en het officiële bezoek van Koning Boudewijn aan de Orthodoxe Parochie van de H. Apostel Andreas te Gent in 1980, ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van het bestaan van het Koninkrijk België.

Deze historische gebeurtenis voor het Aartsbisdom van België werd eveneens bijgewoond door Zijne Excellentie de Minister van Justitie en Erediensten, de heer Koen Geens, Zijne Eminentie Kardinaal Jozef De Kesel, Aartsbisschop van Mechelen-Brussel, de Apostolische Nuntius, de hoofden van de erkende erediensten in België en andere vertegenwoordigers van religies, ambassadeurs en andere diplomaten van de diverse orthodoxe landen in België, onder leiding van de Ambassadeur van Griekenland, mevrouw Eleftheria Galathianaki, de politieke autoriteiten van België en Griekenland, de hoogwaardigheidsbekleders van het Oecumenisch Patriarchaat, en vertegenwoordigers van diverse Brusselse verenigingen en vele gelovigen.

Aan het einde van de Goddelijke Liturgie dankte Metropoliet Athenagoras koning Filip hartelijk voor de eer om de uitnodiging te hebben aanvaard en zo zelf de rijkdom van de orthodoxe traditie, alsmede haar Eenheid in de diversiteit mee te ervaren. De Koning ontving een mooi geschilderde icoon van de Heilige Apostel Filip en een ruiker bloemen. Hij dankte ook minister Koen Geens voor de uitstekende samenwerking en steun voor de noden van de orthodoxe kerk, evenals al diegenen die gekomen waren om dit unieke moment bij te wonen. De Minister ontving een icoon van de HH. Kyrillos en Methodios, patroonheiligen van Europa. Kardinaal De Kesel ontving van Metropoliet Athenagoras een zilveren borstkruis.

De Orthodoxe Kerk is sinds de 19e eeuw in België aanwezig en heeft tegenwoordig parochies verspreid over het hele land. In België zijn zo een 150.000 orthodoxe christenen.
Zie ook hieronder de toespraak van Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België.

Toespraak van Metropoliet Athenagoras van België gericht
aan Zijne Majesteit Koning Filip

Orthodoxe Kathedraal Brussel – 17 maart 2019

Sire,
Dat wij vandaag, hier, Zijne Majesteit onze Koning in deze orthodoxe kathedraal mogen ontvangen betekent voor allen hier aanwezig een uitzonderlijk genoegen en een bijzondere vreugde.

We hebben geopteerd Uwe Majesteit uit te nodigen op de Zondag van de Orthodoxie, die de overwinning op het iconoclasme herdenkt, en dus het herstel van de verering van iconen. Het was het 7e en laatste Oecumenisch Concilie – dat in 787 te Nicea bijeengeroepen werd en gemeenschappelijk is voor alle christenen – dat verklaarde dat de iconen dienen te worden vereerd, precies zoals het kostbare en levendmakend kruis en de Heilige Bijbel. Sinds 1983 is de Zondag van de Orthodoxie één van de hoogtepunten van de uitdrukking van de eenheid van de Orthodoxie in België, wat gevierd wordt door een gezamenlijke Goddelijke Liturgie, met de deelname van orthodoxe christenen van diverse nationaliteit.

Dit jaar vieren wij de 50e verjaardag van de oprichting van ons Aartsbisdom, dat jurisdictie heeft over België, Nederland en Luxemburg. De aanwezigheid van de Orthodoxie in de Benelux brengt ons echter naar 1752, waanneer in Amsterdam enkele Griekse kooplieden een eerste orthodoxe parochie uit de grond stampten, toegewijd aan de Heilige Katherina. De Orthodoxie was in het Westen toen de grote onbekende. Daarom ook gaven diezelfde kooplui in 1760 een liturgisch boekje uit met de vertaling van de Goddelijke Liturgie van de Heilige Johannes Chrysostomos in het Nederlands. Toen Griekenland onafhankelijk werd – in dezelfde periode van ons land – keerden de Griekse handelaars terug naar hun land en werd de kapel gebruikt door Anna Pavlovna, die Koningin was geworden van Nederland. Vooraleer ze Koningin werd in Nederland, verbleef Anna Pavlovna regelmatig in Brussel, in wat vandaag gekend is onder het Paleis der Academiën, en pal naast het Koninklijk Paleis ligt. In dit Paleis liet ze een orthodoxe kapel bouwen, die wellicht de eerste orthodoxe kapel in ons land moet zijn geweest. Een tweede kapel vonden we terug in 1862 in de gebouwen van de Russische Ambassade in Brussel. Deze was bestemd voor het personeel van deze Ambassade.

In het jaar 1900 wordt een eerste orthodoxe parochie opgericht, in Antwerpen, voor de Griekse zeelui. Sindsdien zien we een permanente orthodoxe aanwezigheid tot ontwikkeling komen, met als hoogtepunt de massale komst van Griekse gastarbeiders, op de uitnodiging van onze burgerlijk autoriteiten. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de oprichting van het Orthodox Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg, van dewelke we dit jaar de 50e verjaardag vieren. In november dit jaar vieren we dit Gouden Jubileum met Zijne Alheiligheid de Oecumenische Patriarch Bartholomeos, die in deze Kathedraal zal voorgaan in de Goddelijke Liturgie.

In 1985 werd de orthodoxe eredienst in ons land officieel erkend en zo kon onze Kerk zich verder ontwikkelen tot een kleine en dynamische Kerk, die groeiend is door migratie. Ze heeft een plaats gekregen in onze samenleving en werkt in harmonie samen met de hoge vertegenwoordigers van de andere christelijke Kerken en monotheïstische religies. De Metropoliet-Aartsbisschop van het Oecumenisch Patriarchaat vertegenwoordigt het geheel van de Orthodoxe Kerk in ons land, met inbegrip van de Oud-Orientaalse Kerken.

Het is ons dan ook een waar genoegen hier de Minister van Justitie, Koen Geens, en de vertegenwoordigers van de erkende erediensten te verwelkomen, in het bijzonder Kardinaal Jozef De Kesel, die ik ken van toen ik leerling was aan het College waar hij lesgaf. Met dhr. Koen Geens hebben we een Minister van Justitie die ons steunt als nooit tevoren en die met zijn team zorgt voor de goede samenwerking tussen de Staat en de erediensten.

Sire, Onze Kerk is heel dankbaar voor de plaats die ze toebedeeld krijgt in onze samenleving en is er zich van bewust dat we samen moeten werken voor een gezegende toekomst voor ons land en diens bevolking. We weten welke voorname rol Uwe Majesteit hierin kan spelen. Daarom ook bidden we in elke orthodoxe kerk en tijdens elke liturgische viering “voor onze Koning Filip en Koningin Mathilde, voor de regering van ons land en voor allen die er wonen”.

Wij allen die hier vandaag rondom U staan, zullen aan uw bezoek een onvergetelijke en uitstekende herinnering bewaren. Moge dit bezoek en deze ontmoeting ook voor U, Sire, een mooie herinnering blijven. Het weze ons daarom toegelaten U als aandenken aan dit bezoek een icoon te schenken van uw patroonheilige, de Heilige Apostel Filip en bloemen.

We bidden opdat God Uwe Majesteit een goede gezondheid schenke en nog vele jaren.

In november 2018 bezocht Metropoliet Pavlos van Sissanios Siatista het aartsbisdom van België. Hij was door Metropoliet Athenagoras van België uitgenodigd als spreker op de jaarlijkse synaxis van de clerus, en concelebreerde ook in de kerk van de Heiligen Anargyren van Péronnes op zondag 4-11-2018.

De gehele geestelijkheid van het Aartsbisdom van België en Exarchaat van Nederland en Luxemburg was enthousiast over zijn conferentie rond het onderwerp “Pastoraal voor de jeugd”, en zijn aanwezigheid in de synaxis werd als een zegen van de Heer beschouwd. We stellen u een klein uittreksel voor van de conferentie van de Metropoliet van eeuwige gedachtenis Pavlos van Sissanios en Siatista:

“Christus, de volheid van het leven. Het is belangrijk om onze jonge mensen te helpen begrijpen dat Christus de volheid is van al ons zoeken, dat onze relatie met hem tot ware vrijheid leidt. Vandaag merken we dat de mensen niet weten hoe ze moeten leven of sterven. (…) Het gehele leven in de kerk biedt volheid en levenskwaliteit voor de mens. (…) De incarnatie van God is de erkenning dat de menselijke persoon uniek is. (…….) De levens van de heiligen, oude en nieuwe staan hiervoor garant.”

Moge de Here God zijn ziel onder de heiligen en de rechtvaardigen laten rusten! Eeuwige gedachtenis!

Communiqué van het Aartsbisdom

Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België nam deel aan een delegatie van Kerken in Europa die op 28 januari 2019 in Boekarest bijeenkwam met zijne Excellentie de heer Teodor-Viorel Meleşcanu, Minister van Buitenlandse Zaken van Roemenië, om van gedachten te wisselen over de prioriteiten van het Roemeense voorzitterschap van de EU-Raad.

Zijne Zaligheid Daniel, Patriarch van de Roemeens-Orthodoxe kerk met Metropoliet Athenagoras van België

De delegatie bestond uit vertegenwoordigers van de COMECE (Commissie van de Bisschoppenconferenties van de Europese Unie), de CEC (Conferentie van Europese Kerken) en CROCEU (Comité van vertegenwoordigers van de Orthodoxe Kerken van de Europese Unie), die hun inzichten deelden over de vier prioriteiten van het Roemeens voorzitterschap:

1) Europa van convergentie;
2) Een veiliger Europa;
3) Europa, als een sterkere mondiale speler;
4) Europa met gemeenschappelijke waarden.

Roemenië bekleedt het EU-voorzitterschap in een tijd van transformerende veranderingen die van invloed zijn op de institutionele toekomst van de EU en het leven van miljoenen mensen die in de EU wonen.

De delegatie onderhield zich met het Roemeense voorzitterschap over het belang van het centraal stellen van de mens in steeds meer gedigitaliseerde samenlevingen. Ze benadrukten ook het belang van een alomvattende visie op veiligheid, milieukwesties en verbetering van religieuze ontwikkeling via het onderwijs. De open en transparante dialoog tussen de Kerken en de respectieve voorzitterschappen van de Europese Raad maakt deel uit van een jarenlange praktijk die nu wordt ondersteund door artikel 17, lid 3, VWEU.

Tijdens hun verblijf in Roemenië, nam de delegatie ook deel aan een audiëntie met Zijne Zaligheid Daniel, Patriarch van de Roemeens-Orthodoxe kerk, en wisselde zij van gedachten met Zijne Excellentie de heer Victor Opaschi, Staatssecretaris voor Religieuze Zaken, over de rol van de Kerken in de EU .

COMECE-delegatie:
• Z.E. Mgr. Cornel Damian, hulpbisschop van Boekarest
• V. Olivier Poquillon, O.P., secretaris-generaal van COMECE CEC-delegatie:
• Z.G. Bisschop Reihandt Guib, Evangelische Kerk van de Augsburgse Belijdenis in Roemenië
• V. Heikki Huttunen, secretaris-generaal van CEC CROCEU-delegatie:
• Z.E. Metropoliet Athenagoras van België, Oecumenisch Patriarchaat
• V. Sorin Selaru, directeur van het permanente kantoor van het Roemeense Patriarchaat in Brussel

Zondagnamiddag 13 januari werd door het Aartsbisdom van België in de kathedraal van de Heilige aartsengelen Michaël en Gabriël in Brussel het traditionele Basiliusbrood gesneden. De traditie wil inderdaad dat in de namiddag van de tweede zondag van januari in het centrum van het aartsbisdom de Metropoliet, de geestelijken, de politieke en diplomatieke wereld van Griekenland en België, en de gelovigen elkaar ontmoeten om het Basiliusbrood te verdelen en nieuwjaarswensen uit te wisselen.

De Vesperdienst werd voorgezeten door Zijne Eminentie Metropoliet van België en Exarch van Nederland en Luxemburg, omgeven door priesters en diakens van het Aartsbisdom en in het gebed verenigd met Zijne Excellentie bisschop Dositheos (Patriarchaat van Georgië ) en Zijne Excellentie bisschop Porphyrios van Neapolis (directeur van het Bureau van de Kerk van Cyprus bij de EU), Aartspriester Georgios Lekkas (secretaris van het Bureau van de kerk van Griekenland bij de EU) en met de geestelijkheid van het aartsbisdom en leden van de geestelijkheid van de diverse orthodoxe aanwezigheden in België. In zijn homilie verwees Metropoliet Athenagoras in eerste instantie naar de persoon van Basilius de Grote, zijn veelzijdige persoonlijkheid en de omvang van zijn immense werk dat hij de Kerk nagelaten heeft. Toen kwam het ogenblik om de belangrijke gebeurtenissen van ons aartsbisdom tijdens het voorbije jaar op te sommen, en de projecten en doelen voor het nieuwe jaar mede te delen. Het belangrijkste evenement is natuurlijk de viering van het gouden jubileum van het Aartsbisdom van België, dat in 2019 haar 50-jarig bestaan viert. De festiviteiten zullen in de maand november worden afgesloten met de aanwezigheid van Zijne Heiligheid Oecumenisch Patriarch Bartholomeus in de drie Benelux-landen en de patriarchale Goddelijke Liturgie op 10 november in Brussel. De voorbereidingen zijn al aan de gang, met inbegrip van de orthodoxe kathedraal van de Heilige Aartsengelen waar de verfraaiings- en renovatiewerken zijn gepland.

Zijne Eminentie zegende en deelde vervolgens het Basiliusbrood met de aanwezige personaliteiten, de geestelijken en de gelovigen.

Onder de aanwezigen onderscheidde men mevrouw Eleftheria Galathianaki, Griekse ambassadeur in België, de heer Ioannis Plotas, adviseur van de Griekse Permanente Vertegenwoordiging bij de EU, de militaire vertegenwoordigers van Griekenland generaal Konstantinos Gatzogiannis en admiraal Konstantinos Karageorgis, Monseigneur George Kourie, aartsbisschop van Syrojacobitische Kerk, vertegenwoordigers van de Rooms-katholieke Kerk, de archonten van het Oecumenisch Patriarchaat, de voorzitter van de Griekse Gemeenschap en gelovigen uit alle parochies van het aartsbisdom.
Een receptie in de parochiezaal van de kathedraal sloot het evenement af.

TOESPRAAK BIJ BASILIOSBROOD
Kathedraal 2019
Metropoliet Athenagoras

Z.E. Metropoliet Athenagoras van België

Wij danken God, omdat Hij ons nogmaals de genade heeft geschonken om samen het begin van dit nieuwe jaar te mogen vieren, alsook de gedachtenis van een grote Heilige van onze Kerk, de Heilige Basilios de Grote, die Aartsbisschop was van Cesarea in Cappadocië.

Hij is een van de geweldigste figuren onder de Kerkvaders door de diepte van zijn theologisch inzicht, door zijn grote geleerdheid die zich breed uitstrekte over alle terreinen van de menselijke kennis, door de ernst waarmee hij deze inzichten ook in zijn eigen leven tot gelding bracht, door zijn grote organisatorische gaven, en door zijn meeslepende welsprekendheid.

Basilios leefde van 310 tot 379 na Chr. Hij werd geboren te Caesarea in Cappadocië (een streek in het huidige Turkije), als oudste zoon van een christelijk gezin. Zijn ouders hadden beiden vervolgingen meegemaakt, maar toch keerden zij zich niet tegen de ‘boze’ buitenwereld. Ze gaven Basilios daarentegen een brede vorming, dat wil zeggen dat hij zich bekwaamde in vele vormen van wetenschap. Hij raakte thuis in de platoonse, aristotelische en stoïcijnse denkwereld, en hij kwam in contact met tal van geleerden, onderzoekers, schrijvers en poëten.

Ondanks dit alles raakte Basilios onder de indruk van het ascetische ideaal. Dankzij de bisschop van Sebaste – Eustathius – trokken zijn oudere zus Macrina en zijn moeder zich na het overlijden van zijn vader terug in de eenzaamheid van arbeid en gebed. Ook Basilios maakte een radicale keuze. Hij wilde gehoor geven aan de roeping die losstaat van de wereldse ‘wijsheid’ en die zijn vorige leven volledig in de schaduw stelde. Hierbij riep hij de hulp in van monniken. Basilios raakte sterk onder de indruk van een leven van volmaaktheid door goederen aan de armen te geven en daardoor los te komen van de aardse verlokkingen. Hij maakte reizen naar Egypte, Palestina, Syrië en Mesopotamië. Tijdens deze reizen werd hij sterk aangesproken door de asceten die hij daar tegenkwam. Na thuiskomst liet Basilios zich dopen, om zich vervolgens bij zijn moeder en zus aan te sluiten in Annisi.

Basilios wilde Christus volgen door het kruis op te nemen en zichzelf te verloochenen. Dat betekende voor hem afstand doen van alles wat hem bond, dus ook de denkbeelden van zijn studie. De vraag blijft echter of Basilios ooit écht heeft gebroken met het denken van zijn verleden. Voor het monniken-ideaal waren er in de tijd van Basilios diverse voorbeelden, zoals de volgelingen van Antonius, van Pachomius en Eustathius. Basilios’ grote liefde betrof de natuur, de plek bij uitstek om tot rust te komen. Dit punt speelde een grote rol bij de totstandkoming van zijn gedachten met betrekking tot het leven van monniken, die hij op schrift heeft gesteld.

Een van de redenen voor zijn grote steun van het volk is het feit dat Basilios zich opwerpt voor de belangen van de armen. Hij doet dit door de overheid aan te spreken, maar tevens laat hij zijn mening aan de rijken duidelijk horen. Bij dit alles verwijst Basilios steeds op Jezus’ houding en woorden: wie volmaakt wil zijn, moet zijn bezit wegschenken en het aan de armen geven. Je moet de naaste liefhebben als jezelf. Om dit alles is Basilios voor ons allen een groot voorbeeld tot navolging! We zijn God dankbaar dat onze Kerk zo’n indrukwekkende figuur onder diens heiligen telt. Een heilige die ons kan inspireren. We zijn immers geroepen elke mens in nood ter hulp te komen. Vorig jaar deden we dit ook door samen te werken aan het nobel project ‘Couloirs humanitaires’, wat de mogelijkheid heeft geboden aan zowat 500 Syriërs om op legale wijze de oorlogssituatie in hun land te ontvluchten en zich te vestigen in ons land.

Tevens hebben we een parochie opgericht voor onze broeders en zusters arabofone orthodoxe christenen, toegewijd aan de Heilige Ignatios de Theofoor, en momenteel gevestig in Watermaal-Bosvoorde. Eén onder hen, Vader Isaak werd tot diaken en priester gewijd en leidt deze gelovigen pastoraal en spiritueel.

Dit brengt ons meteen tot enkele verwezenlijkingen die we het voorbije jaar mochten boeken in de schoot van ons Aartsbisdom, zonder weliswaar in herhaling te willen vallen.

Het voorbije jaar werd ook Vader Silouan tot diaken en priester gewijd, en met hem heeft ons Klooster in Asten nu zijn eigen priester, wat niet wegneemt dat de clerus van het Aartsbisdom er nog af en toe de Liturgie zal gaan vieren. Vader Silouan is gehuwd en iconograaf. Men is tevens van start gegaan met de grondige renovatie van de kerk van ons Klooster. Hierbij kan ik alleen maar een warme oproep doen te steun!

In Amsterdam werd het dak van onze kerk aldaar helemaal vernieuwd, dankzij de steun van een sponsor. We hopen op nog meer steun om ook de vloer volledig te herleggen, met inbegrip van vloerverwarming en de vernieuwing van de sanitaire en electrische kanalen. In februari vorig jaar zegenden we onze kerk in te Oostende, met de deelnme van vele geestelijken en gelovigen.

Ook de driedaagse samenkomst van de clerus was opnieuw een groot succes. Bijna alle priesters en diakens waren samengekomen in La Roche-en-Ardenne, om zich te bezinnen over een welbepaald thema. Ditmaal was het de ‘pastoraal van de jeugd’, met uitmuntende sprekers. Die pastoraal is – zoals u reeds weet – een prioriteit voor ons Aartsbisdom. Twee maal per jaar organiseren we trouwens bijeenkomsten voor de jongeren, die inhoudelijk sterk zijn en steeds meer gewaardeerd worden door de deelnemers.

En dan is er de voordrachtencyclus ‘Orthodox Logos’, die ons de mogelijkheid biedt ons te verdiepen in de leer en het leven van het orthodox geestelijk leven. Zo komen er om de twee maanden voorname sprekers naar Brussel om er het woord te voeren. De volgende die er het woord zal nemen is Metropoliet Bartholomeos van Smyrna, een voorname hiërarch van het Oecumenisch Patriarchaat.

Ook de bookshop van het Aartsbisdom fungeert nu in de tentoonstellingsruimte aan de ingang van onze Kathedraal. We proberen een steeds ruimer gamma van boeken te kunnen aanbieden. De shop is open elke zaterdagnamiddag en na de Goddelijke Diensten.

Heel belangrijk is de werking van ons Theologisch Instituut met twee afdelingen, een nederlandstalige en een franstalige. Belangrijk omdat dit de ideale plaats is om zich ter plekke doeltreffend te verdiepen in de rijkdom van de orthodoxe theologie. Aan franstalige kant wordt er sinds dit academiejaar een volledig nieuw programma aangeboden. Er is een voorbereidend jaar en een Master. Het loont de moeite de website raad te plegen en kennis te maken met het grootse werk dat de verantwoordelijken van beide afdelingen vervullen.

Ondertussen zijn we van start gegaan met de voorbereidingen van het patriarchale bezoek in november van dit jaar. 2019 is inderdaad een jubeljaar voor ons Aartsbisdom. Het is precies 50 jaar geleden dat de betreurde Oecumenische Patriarch Athenagoras ons Aartsbisdom tot het leven riep. Onze Patriarch Bartholomeos heeft toegezegd en zal dus een officieel bezoek brengen aan opeenvolgend Nederland, België en Luxemburg. In deze Kathedraal zal hij voorgaan bij de Vespers op zaterdag 9 november en bij de Goddelijke Liturgie op zondag 10 november, waarna een grootse receptie zal worden aangeboden met dansen in de zaal van het Sint-Jan Berchmanscollege. ’s Avonds volgt nog een gala-dinner in een hotel in Brussel, waartoe men zich kan inschrijven.

Ik dank in het bijzonder onze priesters en diakens, en hun kostbare medewerkers, voor alles wat zij doen voor het welzijn van onze Heilige Kerk! Er wordt veel inspanning en tijd besteed voor dit ideaal en men kan ze niet voldoende danken! Dank ook aan allen die zich vrijwillig inzetten voor zovele aspecten in het leven van de Kerk. Dank ook aan onze broeders bisschoppen en priesters en diakens van de andere lokale Orthodoxe Kerk aanwezig in onze regio, voor de harmonieuze samenwerking en de getuigenis van eenheid die we afleggen op enkele sterke momenten van het kerkelijk jaar. Dank aan onze personaliteiten, de Ambassadeurs, de hoge militaire vertegenwoordigers en de archonten. Dank aan allen en mijn hartelijkste wensen voor een gezegend jaar 2019! Dank aan u allen voor uw aanwezigheid!

Op die frisse zaterdag ochtend van 19 januari was de zon, na tal van mistige dagen, weerom verschenen. Aan een azuur blauwe hemel goot zij haar eerste milde stralen uit over het West-Vlaamse polderland, en over het orthodox klooster van Pervijze, toegewijd aan “de Moeder Gods Troosteres der Bedroefden”. Van ver was het spitse torentje te zien. Toen wij er aankwamen stonden talloze auto’s geparkeerd aan beide kanten van de baan. En in de Kerk stonden mensen tot in het portaal, en eveneens in de zaal ernaast (waar de dienst op een groot scherm zou geprojecteerd worden).

Doorheen de dichte menigte zocht ik mij een toegang naar het midden van de Kerk. Daar lag het lichaam van Vader Thomas, mooi opgebaard in een blankhouten kist, omringd door bloemen. Zijn gelaat straalde vrede uit, alsof hij biddend in een diepe slaap was verzonken, wachtend op de ontmoeting met zijn Heer en God Jezus Christus. De uitvaartdienst werd voorgezeten door Zijn Eminentie Aartsbisschop Simon. Hiëromonnik Johan, als nieuwe Abt van het klooster en opvolger van Vader Thomas, opende met luide stem de dienst.

“Gezegend is onze God, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen!”
En onmiddellijk daarop zong het koor en de ganse gemeenschap het Trisagion; het drievoudig Engelen-lied:
“Heilige God, Heilige Sterke, Heilige Onsterfelijke, ontferm U over ons”.

In deze sfeer en in het besef van Gods aanwezigheid, en die der zingende Serafijnen en Cherubijnen, begon nu de mooie uitvaartdienst: psalmen, hymnen, gezangen, af en toe onderbroken door de steeds weerkerende smeekbede:

“Heer, schenk aan de ziel van uw ontslapen dienaar Archimandriet Thomas uw vrede, in de plaats van licht, de plaats van vreugde, de plaats van verkwikking, waar alle smart, droefheid en tranen verdreven zijn.”

De brief van de heilige apostel Paulus, door Vader Abt Johan voorgelezen, kwam deze herhaalde smeekbede op ontroerende wijze bevestigen:

“Broeders, wij willen u niet in de onwetendheid laten over de ontslapenen, opdat gij niet bedroefd zoudt zijn zoals de anderen die geen hoop hebben. Want, zoals wij geloven: als Jezus Christus is gestorven en verrezen, dan zal God ook hen die in gemeenschap met Jezus ontslapen zijn, ook hen meevoeren ten hemel”. (I Thess. 4. 13-14).

Onmiddellijk daarna kwamen de woorden van Jezus zelf deze uitspraak van Paulus nog duidelijker bevestigen. Vladica Simon, Russisch aartsbisschop, las uit het Evangelie van Johannes:

“Amen, Amen, Ik zeg u: wie naar mijn woord hoort, en gelooft in Hem die Mij gezonden heeft, heeft het eeuwig leven, en komt niet in het oordeel, maar is van de dood overgegaan tot het leven. Amen, Amen, Ik zeg u: het uur komt, en het is nu aangebroken, dat de doden de stem van de Zoon Gods zullen horen, en ernaar luisteren, zij zullen leven!” (Johannes 5. 24 en volgende).

Terwijl deze woorden gedurende de rest van de lange dienst in onze harten bleven naklinken, werden allen uitgenodigd tot de “afscheidskus” aan Vader Thomas. Terwijl het koor de droefheid van dit afscheid en de broosheid van het aardse leven bezong, kwamen tegen ’t einde van deze treurzang gaandeweg de hoopvolle vreugde-tonen:

“Zalig die Gij, Heer, hebt uitverkoren en bij U hebt opgenomen”. “Zijn gedachtenis zal blijven, van geslacht tot geslacht”.

Terwijl de kist daarna naar het kerkhof, in de tuin naast de Kerk, werd gedragen, zong het koor opnieuw het Trisagion, traag, plechtig, eerbiedig. En nadat de kist in de aarde was neergelegd weerklonk het vreugdevol

Paastroparion:
“Ja Christus is verrezen uit de dood, door Zijn dood overwon Hij de dood. Aan hen die liggen in het graf heeft Hij het leven geschonken”.
Eeuwige Gedachtenis, eeuwige Gedachtenis, eeuwige Gedachtenis

Vader Thomas, bij zijn ontslapen 11 januari 2019
dienst der overleden 19 januari 2019.

Geliefde broeders en zusters,
Met deze oprechte woorden heeft vader Thomas u vele malen aangesproken en het waren geen geveinsde woorden. Zijn liefde ging en gaat nu nog steeds uit naar God, de broeders, de mensen uit de parochie en de zovelen die hier troost en bemoediging zochten alsook het klooster en de kerk.
Ik zelf ken vader Thomas van de jaren zeventig toen hij bewust het orthodoxe klooster van de H. Johannes de Voorloper binnentrad en af en toe een halte naam op doorreis met bisschop Jacob en vader Adriaan van Den Haag in het cisterciënzerklooster van Sint-Sixtus.
Hij had een schat gevonden in de orthodoxe kerk en zal die nimmer of te nooit meer loslaten.
Begeesterd door de vaders van de kerk, verwierf hij een schat van kennis en door een authentiek monastiek ideaal heeft hij dit beleefd en waar gemaakt.

Teruggekeerd of liever weer thuisgekomen in de streek van bachten de kupe heeft hij hier op deze plaats een nieuw fundament gelegd en stichtte hier een klooster. Zowaar een schuilplaats en een stal voor dieren. En het eerste wat men doet als men zijn intrek wil nemen in een stal is deze uitmesten.
Zo is het ook voor de mens: eerst je eigen stal uitmesten om daarna deze mooi te kunnen inrichten. En zie het resultaat. Maar vader was geen pocher, en ook geen boffer ( in het West-Vlaams) Wel een noeste werker waarbij niets te veel was om de schoonheid en de luister van het huis van God in te richten met smaak en inzicht.
Hij heeft de eenzaamheid geproefd en gesmaakt,
Hij heeft de broederliefde gepredikt en beleefd,
Hij heeft de orthodoxe kerk bemind en gestalte gegeven.
Hij heeft vertaald en verbeterd om de schatten van de orthodoxe kerk te ontsluiten.
Hij heeft geschonken aan zij die oprecht arm zijn (denk maar aan de stichting in Peru)
Hij kon geen onrecht verdragen en kwam op voor ieder die onrecht werd aangedaan.
Hij verkoos een versleten pij boven een nieuwe.
Hij bediende de tafel met heerlijke spijzen nadat hij de altaartafel had bereid
en spiritueel voedsel had aangereikt.
Hij heeft het rechte pad gekozen zonder zich te wringen in bochten.
Hij heeft advies en troost geschonken aan ieder die kwam en wilde luisteren naar zijn woorden. Want als er een talent is die in het oog springt, is de gave van het woord dat hij heeft in zijn homilieën en in zijn conferenties.

Vader Thomas bij de diakenwijding Vader Bernard – 19 juli 2003

Een paar jaar geleden sprak hij in de orthodoxe parochie van de heilige Amandus ons toe aan het begin van de grote vasten: De vasten is als in een bootje stappen; en om deze boot te besturen hebben we twee middelen: Twee roeispanen; het gebed en het vasten. De tocht is niet gemakkelijk in de stormen van ons hedendaagse leven, maar houdt moed en je bereikt het doel van de heerlijke Opstanding.

Soms wakker schuddend, met een duidelijke en oprechte evangelische boodschap. Ik hoop dat de vele preken ooit eens gepubliceerd worden in een lijvig boek. En als ik hem zou omschrijven dan zou ik hem omschrijven als een wilde kastanjebolster die kon prikken maar met een kern die zacht en nederig is.

Ja, de orthodoxe kerk heeft een nieuwe ster schitteren in deze wereld. Want alle relieken die vader verzameld heeft en die hier aanwezig zijn, zijn onze sterren die schitteren door hun concrete werkzaamheid.

Uw gedachtenis zij als een eeuwige ster die straalt in het koor der monniken die ons zijn voorgegaan.

Vader Pius Pauwelyn

Vader Johan met Z.E. Metropoliet Athenagoras en Vader Bernard