In een brief aan broeder Pachemios die ik vorig jaar in het klooster van Karakollou op de Heilige berg Athos had leren kennen, en waarin ik hem bedankte voor het onthaal en de gesprekken die mijn familieleden en ik hadden gehad, had ik ook geschreven dat ik – als het zou gebeuren dat er niemand anders mij de volgende keer zou vergezellen – dat ik dan eigenlijk graag eens meer dan één dag in eenzelfde klooster zou verblijven. Het zou me de kans geven om echter, dieper te beleven wat daar gebeurt. Groot was mijn verrassing toen ik eind september vorig jaar een telefoontje kreeg van broeder Pachemios. Hij vertelde me dat hij met de abt over mijn wens gesproken had en dat die had toegestemd voor een langer verblijf als ik dat zou wensen. Wat een ongelooflijk, fantastisch nieuws was dat! Lang moest ik niet nadenken, en al vlug lag het vast dat ik in de week na het grote Paasfeest zou gaan.
Prachtig Byzantijns kerkje op de Heilige Athosberg
En zo geschiedde. Na de nodige formaliteiten (aanvraag in Thessaloniki, bestellen vliegtuigticketten, hotelreservatie in Ouranopouli en Thessaloniki) was het echt aftellen naar 8 mei, mijn datum van vertrek naar ginder. Graag geef ik hieronder een kort verslagje van het meest ingrijpende van al mijn bezoeken aan de heilige Berg.
De boottocht vanuit Ouranapouli en de daaropvolgende busrit naar Karyes verliepen zonder problemen. Maar dan doken de eerste moeilijkheden op. Ik ben nog altijd – tot mijn grote spijt – de Griekse taal nog maar weinig machtig. In Karyes duidelijk maken dat ik vervoer zocht naar het klooster van Karakallou lukte dus maar moeilijk. Uiteindelijk besliste ik om de tocht, ook al zou die zowat 3 uur in beslag nemen, dan toch maar te voet af te leggen. Rugzak aangegespt en op weg, richting het klooster van Iviron. Tijdens die tocht heb ik enkele keren aan voorbij rijdende wagens teken gedaan om een stukje te mogen meerijden, maar dat lukte maar voor twee korte ritjes. Zo werd het een stuk na drie uur voor ik de poort van het klooster binnenstapte.
De Archondariki in het klooster van Karakallou
Nog terwijl de monnik die de poort bewaakt me begroette met “Christos anesti”, kwam vader Podromos die net uit de kerk kwam, op me af. Ook met hem hadden we vorig jaar gesproken. Hij omhelsde me, zei dat broeder Pachemios hem alles had verteld over mijn brieven en dat ook hij echt blij was dat ik er was. Enkele tellen later kwam broeder Pachemios er zelf aan en ook van hem kreeg ik een omhelzing en warm onthaal. Ik moet eerlijk zeggen dat dit op zich al een genadevol moment was voor mij.
Beiden vergezelden me naar de archondariki die me een kamer toewees voor mij alleen. Van dan af begon voor mij dit wonderbare, o zo mooie en ingrijpend verblijf daar.
Omdat ik echt aan alles wilde deelnemen, begaf ik me van dan af elke morgen ook om 4 uur naar de kerk voor het bijwonen van de vieringen. Niet-orthodox zijnde mocht ik niet mee in de kerk, maar moest ik in de gaanderij plaats nemen. Vader Podromos wees me wel een plaatsje waar ik alles goed kon volgen, bood me zelfs een stoel aan zodat ik niet op de stenen bank zou moeten zitten. En ja, ook al was het vanop afstand, ik was gelukkig! Ik was gelukkig omdat ik me toch wel heel sterk verbonden voelde met de gemeenschap die aan het vieren was. Horen hoe de monniken met hun gezangen de Heer loofden en eerden, mogen toekijken wat er vooraan aan de iconostase gebeurde, mee bewierookt te worden, mee de zegen te mogen ontvangen, dat alles maakte dat ik me er toch echt bij aanwezig voelde. Een grote dankbaarheid vervulde me iedere keer opnieuw dat dit mij gegeven werd! Dat was zo die eerste keer, en dat was zo elke dag, elke morgen, elke avond opnieuw.
Bij mij blijft één groot verlangen: in de kerk ooit volledig mee te kunnen doen en te mogen communiceren omdat een diep geloof en grote liefde in en voor die ene zelfde Vader, Zoon en Geest ons bindt.
Broeder Pachomios uit onze parochie van Brugge
Met broeder Pachemios heb ik de volgende dagen vele en diepgaande gesprekken gevoerd.
Over ons geloof in dezelfde God Almachtige Vader, in dezelfde Verrezen Heer, in dezelfde Geest die bezielt en doet leven. Maar ook over wat ons scheidt, over de oecumene, over de moeilijkheden die eenheid (en mijn groot verlagen) in de weg staan, over het verlies van waarden in de wereld, over zovele dingen waarvoor ik broeder Pachemios niet genoeg kan danken daar met mij zo openhartig, eerlijk en diepgaand over gesproken te hebben. Hij begreep ook goed mijn persoonlijke engagementen in een gemeenschap waar ik al meer dan vijftig jaar deel van uitmaak en mijn verdriet dat juist omwille daarvan “kiezen” voor mij haast onmogelijk is.
Hij gaf me op een bepaald ogenblik ook een in het Nederlands uitgegeven gebedenboekje om zo orthodoxe gebeden te kunnen lezen die aangepast zijn aan de morgen, de avond, de tijd van het jaar, enz. Zelf vond hij het niet honderd procent goed, maar ik heb er alvast één gebed uit overgeschreven dat me persoonlijk erg aansprak. Ik geef het graag weer aan het eind van dit artikeltje zodat ook U het kan lezen en bidden.
Iets helemaal anders dat mijn verbondenheid met de kloostergemeenschap van het klooster van Karakallou nog hechter maakte, was het feit dat ik enkele dagen heb mogen meewerken in de keuken. Ik had broeder Pachemios vroeger al laten weten dat ik graag bereid was om gedurende de dagen dat ik dan bij hen mocht zijn, ook enige dienst wilde verlenen als dat kon. Zo belandde ik dus in de keuken en mocht er mee kilo’s aardappelen schillen, prei en uien snijden, erwten en look pellen, een keer de vaat mee doen, dit samen met broeder Pachemios.
Door wat later een misverstand bleek te zijn, moest ik een dag vroeger dan voorzien uit Karakollou vertrekken en zou ik mijn laatste dag op de Heilige berg dan gaan doorbrengen in de Skete Ag. Andreas in Karyes.
Op het moment van vertrek vergezelde broeder Pachemios tot de plaats waar het busje mij en de andere pelgrims die vertrokken zou komen ophalen. Nog een laatste gesprek, nogmaals de verontschuldigingen dat het door een misverstand zo gelopen was, nogmaals het aanbod van dan toch te blijven. Toen kwam vader Podromos nog aangelopen. Die had me gezocht omdat hij ook afscheid wou nemen, had een stuk chocolade mee voor mij voor onderweg en raadde me nogmaals in Ag. Andreas aan contact op te nemen met de vaders wiens namen hij op een blaadje voor mij had genoteerd. Na nog een uitdrukkelijke vraag om te schrijven zohaast ik thuis was (wat inmiddels al is gebeurd) en de hoop uitgesproken te hebben dat ik toch nog eens terug zou komen, werd ik door beiden nog omhelsd. Ik was echt ontroerd!
Wanneer ik nu over dit alles nadenk, weet ik meer dan ooit dat God onze Vader zich toont in vele grote én kleine dingen. Het gevoel dat ik had terwijl ik de vieringen bijwoonde, de bezorgdheid die ik zo vaak ondervond (o.a. vader Podromos die tijdens een viering pilletjes voor mij ging halen omdat ik hoofdpijn had), hun warm onthaal, hun ontroerend afscheid, in dat alles, iedere keer weer, zag en voelde ik een glimp van Gods goedheid en liefde.
Dat zou ik ieder van U ook graag toewensen: Gods nabijheid, Zijn goedheid en liefde te mogen ontdekken in vele, zelfs kleine dingen van elke dag.
Ik ben broeder Pachemios, vader Podromos en al de andere vaders die ik ontmoette enorm dankbaar om het grote geschenk dat ik heb gekregen!
Willy D. Milonas
(goede vriend van onze parochie te Brugge)
Gebed van de heilige metropoliet Filaret van Moskou en Kolomna (+ 1867)
Heer, ik weet niet waar ik U om zal bidden.
Gij alleen weet wat ik nodig heb.
Gij hebt mij meer lief dan ik mezelf kan liefhebben.
Laat mij mijn noden zien, die voor mij verborgen zijn.
Ik waag het niet te vragen, noch om een kruis, noch om vertroosting.
Ik sta alleen maar voor U, mijn hart is open voor U.
Al mijn hoop heb ik gevestigd op U.
Zie wat ik nodig heb, en wat ik zelf niet weet.
Zie toe, en doe met mij volgens uw barmhartigheid.
Werp mij neer en richt mij op,
Kastijd en genees mij.
Ik aanbid U en ben stil voor uw heilige wil
En voor uw ondoorgrondelijke wegen.
Ik geef mij over in uw handen, als een offer:
Mijn enige verlangen is, Uw wil te doen.
Heer, leer mij hoe ik moet bidden.
Bid Gij zelf in mij.
